بورس تهران از ساختاری سه‌مرحله‌ای [پیشگشایش، معاملات رسمی و دوره پس‌از‌معامله] تشکیل شده و بین ساعت ۸:۴۵ تا ۱۲:۳۰ فعال است؛ در مقابل، بورس‌های بین‌المللی مانند نیویورک، لندن و توکیو معمولا روزانه بین ۶ تا ۸ ساعت فعالیت دارند.
از سوی دیگر، بازار فارکس با فعالیت مداوم در طول شبانه‌روز و طی پنج روز هفته، بالاترین حجم معاملات را به خود اختصاص می‌دهد؛ اوج نقدشوندگی این بازار در زمان همپوشانی سشنهای لندن و نیویورک رخ می‌دهد.
ساعات معامله در بورس ایران
ساختار زمانی بورس تهران به‌صورت دقیق و منظم تعریف شده و شامل سه بخش اصلی است که هر کدام از آنها، نقش مشخصی در فرایند معاملات ایفا میکنند:
مرحله پیشگشایش ساعت
این مرحله در بازه ۸:۴۵ تا ۹:۰۰ انجام میشود و امکان ثبت، ویرایش یا حذف سفارشها وجود دارد؛ با این حال هیچ معامله‌ای انجام نمی‌شود. هدف این مرحله، کشف قیمت منصفانه بر اساس عرضه و تقاضا و آماده‌سازی بازار برای شروع معاملات رسمی است.
مرحله معاملات رسمی
اصلی‌ترین بخش روز معاملاتی در بورس تهران، از ساعت ۹ آغاز میشود و تا ساعت ۱۲:۳۰ ادامه دارد. در این مدت، سفارشها مطابق اولویت قیمت و زمان اجرا می‌شوند و معاملات به‌صورت پیوسته انجام می‌گیرد.
مرحله پس از معاملات
پس از پایان رسمی فعالیت بازار در ساعت ۱۲:۳۰، فرآیندهای تسویه، گزارش‌گیری، ثبت نهایی معاملات و آماده‌سازی برای روز بعد آغاز میشود. در این مرحله، سفارش‌گیری یا خرید و فروش انجام نمی‌شود.
نکته مهم درباره تقویم کاری بورس ایران
بورس ایران در روزهای شنبه تا چهارشنبه فعال است و در روزهای پنجشنبه، جمعه و تعطیلات رسمی کشور، بازار تعطیل است. این نکته باید در برنامه‌ریزی معاملاتی لحاظ شود، به‌ویژه برای افرادی که به‌صورت همزمان در بازارهای بین‌المللی فعالیت میکنند.
چندبخشی شدن بازار بورس ایران چیست؟
چندبخشی شدن بازار بورس به معنای تقسیم زمان معاملات صنایع مختلف به چند بازه مجزا است؛ به‌طوری‌که هر گروه از نمادها در ساعت مشخص و جداگانه‌ای معامله شوند. این اقدام برای کاهش فشار بر هسته معاملات و سامانههای کارگزاری‌ها طراحی شد؛ چرا که با رشد چشمگیر کاربران، زیرساخت‌های فنی بازار دیگر توان پردازش همزمان حجم بالای سفارشها را نداشتند.
در این طرح، نمادهای مختلف بسته به صنعت یا میزان تراکنش، به چند دسته زمانی تقسیم شدند؛ به‌عنوان مثال، گروه‌های پرتراکنش مانند خودرویی‌ها یا بانکی‌ها در یک زمان مشخص و سایر صنایع در زمان‌های دیگر معامله می‌شوند. هدف اصلی این تقسیم‌بندی، کاهش ترافیک لحظه‌ای معاملات و جلوگیری از اختلال سیستم‌ها است تا تجربه معاملاتی کاربران بهبود یابد.
اجرای این سیاست، راهکاری موقت و مدیریت‌شده برای حفظ پایداری سامانههای معاملاتی تا زمان ارتقای کامل زیرساخت‌ها در بورس تهران است.
ساعت معاملات در بازارهای بورس جهانی
در بازارهای جهانی، هر بورس مطابق با منطقه زمانی محلی خود فعالیت میکند و این تفاوت زمانی، نقش مهمی در تعیین استراتژی‌های معاملاتی بین‌المللی دارد. شناخت دقیق زمان باز و بسته شدن بازارهای بزرگ جهانی مانند نیویورک، لندن، توکیو و شانگهای، برای معاملهگران فعال در بازارهای بین‌المللی، حائز اهمیت است.
بر خلاف بورس تهران که تنها در یک بازه کوتاه در روز فعال است، بسیاری از بورس‌های دنیا، روزانه بین ۶ تا ۸ ساعت فعال هستند.
جدول زیر نشان‌دهنده زمان معاملات بازارهای مالی بزرگ در دنیا است:
نام بازار | زمان باز شدن (UTC) | زمان بسته شدن (UTC) | منطقه زمانی محلی | توضیحات |
بورس نیویورک (NYSE) | 14:30 | 21:00 | 9:30 تا 16:00 (EST) | مهم‌ترین بازار بورس آمریکا |
نزدک (NASDAQ) | 14:30 | 21:00 | 9:30 تا 16:00 (EST) | فناوری‌محور، بسیار پرتراکنش |
بورس لندن (LSE) | 08:00 | 16:30 | 8:00 تا 16:30 (GMT) | بزرگ‌ترین بورس اروپا |
بورس توکیو (TSE) | 00:00 | 06:00 | 9:00 تا 15:00 (JST) | با وقفه ناهار (11:30 تا 12:30) |
بورس هنگ‌کنگ (HKEX) | 01:30 | 08:00 | 9:30 تا 16:00 (HKT) | فعال در بازار آسیا |
بورس شانگهای (SSE) | 01:30 | 07:00 | 9:30 تا 15:00 (CST) | شامل وقفه ناهار (11:30 تا 13:00) |
بورس فرانکفورت (Xetra) | 08:00 | 16:30 | 9:00 تا 17:30 (CET) | بورس مرکزی آلمان |
نکات مهم ساعت معامله در بازارهای بورس جهانی:
- ساعات بالا بدون در نظر گرفتن ساعت تابستانی هستند. در برخی کشورها مانند آمریکا و اروپا و در نیمه اول سال، ساعت رسمی یک ساعت جلو کشیده میشود؛
- معاملهگران جهانی معمولا از زمان UTC یا GMT برای همگام‌سازی معاملات خود استفاده میکنند؛
- برای اطلاع بیشتر در مورد ساعات بازار سهام ایران و جهان، از ابزار ساعت کار بازار بورس سهام جهانی ارائه‌شده توسط تیم تریدینگ فایندر استفاده کنید.
ساعات معاملات بازار فارکس به وقت ایران
بازار فارکس، بزرگ‌ترین بازار مالی دنیا، برخلاف بورس‌های سنتی مکان فیزیکی ندارد و به‌صورت غیرمتمرکز و ۲۴ ساعته در ۵ روز هفته فعالیت میکند. این بازار از طریق شبکه‌ای متشکل از بانک‌ها، موسسات مالی و کارگزاری‌ها اداره میشود و فرصت انجام معامله در هر ساعت از شبانه‌روز را فراهم میکند.
زمان فعالیت بازار فارکس
معاملات فارکس از بامداد دوشنبه ساعت ۰۱:۳۰ به وقت ایران و یکشنبه ساعت 22:00 به وقت UTC (باز شدن بازار سیدنی) آغاز شده و تا بامداد شنبه ساعت ۰۱:۳۰ به وقت ایران و جمعه ساعت 22:00 به وقت UTC (پایان بازار نیویورک) به‌صورت پیوسته ادامه دارد.
سشنهای اصلی بازار فارکس (به وقت ایران)
جدول زیر نشان‌دهنده زمان شروع و پایان سشنهای مهم بازار فارکس است:
سشن معاملاتی | زمان شروع | زمان پایان | ویژگی‌ها |
سیدنی | ۰۱:۳۰ | ۱۰:۳۰ | آغاز هفته معاملاتی، حجم کم |
توکیو | ۰۳:۳۰ | ۱۲:۳۰ | فعال‌ترین بازار آسیا، تمرکز روی ین ژاپن |
لندن | ۱۱:۳۰ | ۲۰:۳۰ | نقدشونده‌ترین بازار، نوسانات بالا |
نیویورک | ۱۶:۳۰ | ۰۱:۳۰ | همپوشانی با لندن، بیشترین حجم معاملات |
سشنهای هم‌پوشان (Overlaps)
ساعات همپوشانی بین سشن‌ها معمولا بیشترین نوسان و نقدشوندگی را ایجاد میکنند. همپوشانی سشن‌ها:
- لندن و نیویورک: ساعت ۱۶:۳۰ تا ۲۰:۳۰ به وقت ایران با همپوشانی سشن لندن و نیویورک، پرحجم‌ترین و مهم‌ترین بازه برای معاملهگران در بازار فارکس است؛
- توکیو و لندن: ساعت 11:30 تا 12:30 به وقت ایران، این همپوشانی کوتاه و با نقدشوندگی متوسط است؛
- سیدنی و توکیو: ساعت 03:30 تا 10:30 به وقت ایران که در این همپوشانی، حجم معاملات نسبت به سایر بازه‌ها کمتر است.
جمع‌بندی
ساعات بازار بورس ایران و جهان، مبنای زمانبندی ورود و خروج در معاملات است. بورس تهران در یک بازه محدود و در صبح‌ها فعال است و به‌دلیل فشار بر زیرساخت، موقتا به چند بخش زمانی تقسیم شده است. در مقابل، بورس‌های جهانی مانند نیویورک، لندن و توکیو روزانه ۶ تا ۸ ساعت فعال‌اند و همپوشانی آنها، فرصت‌های معاملاتی مناسب را فراهم میکند.
فارکس با ساختار ۲۴ ساعته، بیشترین حجم و نوسان را در همپوشانی سشن نیویورک و لندن تجربه میکند.
