حجم معاملات روزانه حدود 7 تریلیون دلار، بازار غیرمتمرکز 24 ساعته، لوریج بالا و شروع آسان با حساب دمو، از ویژگیهای فارکس هستند که آنرا به بازاری مناسب برای ترید و نوسانگیری تبدیل میکند.
فارکس یک بازار بینالمللی است که در سطح جهانی عمل میکند؛ بنابراین هیچ سازمان یا نهاد خاصی قادر به دستکاری قیمتهای آن نیست.
فارکس چه ویژگیهایی دارد؟
بازار فارکس به هیچ نهاد خاصی وابسته نیست؛ در واقع، غیرمتمرکز بودن، حجم معاملات، نقدینگی و ارائه لوریجهای بالا ویژگیهای مختص به بازار جفت ارزها هستند.
هزینههای معاملاتی و درآمد بروکرها
تریدرهای فارکس برای فعالیت در بروکرها، باید به هزینههای کمیسیون، سواپ و اسپرد توجه کنند:
- اسپرد: به تفاوت قیمت خرید (Ask) و فروش (Bid) یک دارایی گفته میشود؛ Ask جذابترین (پایینترین) قیمت میان فروشندگان و Bid بالاترین قیمت میان خریداران است؛
- سواپ یا بهره شبانه: هزینهای که برای نگه داشتن پوزیشن در طول شب پرداخت میشود. سواپ براساس اختلاف نرخ بهره ارز خریداری شده و فروخته شده محاسبه میشود؛
- کمیسیون: کارمزدی که بروکر برای اجرای معاملات دریافت میکند.
این موارد، درآمد بروکرها هستند؛ اما کارگزاران برای کاربران مختلف، حسابهایی با ویژگیهای متفاوت (مثلا سواپ فری، اسپرد پایین یا بدون کمیسیون) ارائه میکنند.
حجم معامله در فارکس
معاملهگران فارکس تحت قراردادهای CFD، روی نوسانات جفت ارزها ترید میکنند. در معامله تحت قرارداد CFD، تریدر صاحب دارایی نمیشود و فقط روی تغییرات قیمت یک جفتارز معامله یا نوسانگیری میکند.
حجم معامله در فارکس بر اساس تعداد قراردادها با واحد لات (Lot) سنجیده میشود، بهطوری که هر 1 لات معادل 100 هزار واحد قرارداد CFD است.
به عنوان مثال، وقتی با حجم"1 لات" جفت ارز EUR/USD خرید میکنید (معامله لانگ)، حجم معامله 100 هزار قرارداد CFD بوده که معادل 100 هزار یورو میشود.
پیپ ولیو و سود و زیان در فارکس
سود و زیان در معاملات فارکس بر اساس لات سایز (حجم معامله) متفاوت است.
در جفت ارزهای دلار با حجم 1 لات، هر 1 پیپ نوسان معادل 10 دلار سود و زیان خواهد بود. اصطلاحا در این حالت، پیپ ولیو (Pip Value) (ارزش هر پیپ) 10 دلار است.
نکته: پیپ کوچکترین واحد تغییر قیمت در اکثر جفتارزها است؛ اندازهگیری میزان نوسان قیمت با واحد پیپ، از خصوصیات بازار فارکس است. فرمول محاسبه پیپ ولیو:

اندازه پوزیشن یا کانترکت سایز “Contract Size”
کانترکت سایز نشان میدهد که حجم یک لات برای دارایی مدنظر، شامل چند قرارداد است.
کانترکت سایز تمام جفت ارزها در حجم 1 لات، 100 هزار است. اما کانترکت سایز در سایر داراییها مثل نفت، نقره، طلا و... در بروکرهای مختلف متفاوت است.
ساعت کاری بازار فارکس
بازار فارکس در پنج روز هفته (به غیر از شنبه و یکشنبه)، به صورت 24 ساعته باز است. 24 ساعت یک روز به چهار سشن تقسیم میشود که این سشنها عبارتند از:
- سشن سیدنی: بازار در سشن استرالیا کم حجم است و بیشتر دلار استرالیا و نیوزلند معامله میشوند؛
- سشن توکیو: در سشن توکیو، فعالیت بازارهای آسیایی آغاز میشود؛ بازار همچنان کم نوسان است و ارزهایی همچون AUD و JPY مورد توجه هستند؛
- سشن لندن: با شروع سشن لندن، نقدینگی بالا میرود و تاثیر اخبار اروپا و جهان مشاهده میشود؛
- سشن نیویورک: با شروع سشن آمریکا، نقدینگی و نوسانات به اوج خود میرسد و اخبار آمریکا بر بازار تاثیر میگذارند.
هنگام تلاقی سشن لندن با نیویورک (بین 16:30 تا 19:30 به وقت تهران)، بازار با نقدینگی بالا و نوسانات شدید همراه است.
غیرمتمرکز و نقدینگی بالا
بازار فارکس با حجم معامله حدود 5 الی 7 تریلیون دلار در روز، پر حجمترین بازار مالی در جهان است؛ دلایل حجم معاملات بالا در فارکس:
- بازار 24 ساعته: این ویژگی درکنار ثبات و نوسانات منطقی بازار، تریدرهای سراسر جهان را به فارکس جذب میکند؛
- غیرمتمرکز: برخلاف بورسها که در سازمان خاصی فعالیت دارند، معاملات فارکس بصورت غیرمتمرکز OTC انجام میشود و از طریق پلتفرمهای آنلاین و در کلیه کشورها در دسترس است؛
- ارائه اهرم بالا: اهرمهای بالایی در فارکس ارائه میشود (حتی تا 1:2000)؛ این موضوع علاوه بر ایجاد جذابیت، حجم معالات را نیز افزایش میدهد؛
- مشارکت بانکها و موسسات مالی: بیشتر حجم بازار فارکس توسط بانکها، دولتها و مؤسسات مالی بینالمللی تأمین شده که برای مدیریت تبادلات ارزی، ذخایر ارز خارجی و تامین مالی پروژههای بینالمللی به انجام معاملات ارزی نیاز دارند.
بازار غیرمتمرکز
فعالیت بازار فارکس متکی به سازمان یا نهاد خاصی نیست و به صورت غیرمتمرکز (OTC) و در بستر پلتفرمهای آنلاین انجام میشود.
معاملات OTC یا Over The Center در یک سازمان متمرکز خاص انجام نمیشوند؛ بلکه مستقیما با توافق بین خریدار و فروشنده و در بستر پلتفرمهای آنلاین صورت میگیرند.
لوریج یا اهرم “Leverage”
اهرمهای بالا در فارکس یک مزیت نسبت به سایر بازارها هستند؛ البته این موضوع درکنار جذابیت، ریسک معاملات را نیز افزایش میدهد. مقایسه لوریج در انواع بازارهای مالی:
بازار | میزان لوریج (معمولا) |
سهام | 1:2 تا 1:10 |
فارکس | 1:50 تا 1:2000 |
کریپتو | 1:2 تا 1:1000+ |
فیوچرز | 1:10 تا 1:100 |
کامودیتیها | 1:10 تا 1:20 |
اوراق | 1:2 تا 1:5 |
بورس کالا | 1:2 تا 1:4 |
شروع آسان بدون نیاز به سرمایه اولیه
در فارکس امکان شروع معاملات با حساب دمو و معامله بدون پول واقعی، برای تریدرهای تازهکار وجود دارد. مزایای حساب دمو فارکس:

امکان استفاده از حساب سنتی
در حساب سِنتی موجودی با سنت نمایش داده میشود. مثلا اگر 10 دلار واریز کنید، موجودی شما 1000 سنت خواهد بود. این حساب گزینه مناسبی برای افرادی است که تجربه کمی در ترید دارند یا میخواهند با سرمایه کم معامله کنند.
جمعبندی
عمق بالای مارکت و حجم نقدینگی در گردش، فارکس را به بازاری غیرقابل دستکاری با نوسانات نسبتا منطقی تبدیل میکند. همچنین لوریج بالا، معاملات 24 ساعته و غیر متمرکز بودن (معاملات OTC)، ازجمله دیگر ویژگیهای بزرگترین بازار معاملاتی جهان با روزانه 7 تریلیارد دلار حجم معاملات هستند.