فارکس و فیوچرز دو بازار مالی جذاب با تفاوت در ماهیت، ویژگی‌ها [ساعت کاری، نقدینگی و عمق بازار] و کاربرد در ترید [نوسان‌گیری و هجینگ] هستند.
در معاملات فیوچرز امکان تثبیت قیمت در آینده وجود دارد که آن را به ابزاری مناسب برای هج (پوشش ریسک دربرابر نوسانات) تبدیل می‌کند.
درمقابل، فارکس با حجم معامله بالا و فعالیت 24 ساعته، بازاری مناسب برای نوسان‌گیری است.
فارکس چیست؟
فارکس بازاری غیرمتمرکز (OTC) برای معامله جفت ارزها (نوسان‌گیری) است. در این بازار معاملهگران تحت قراردادهای CFD، روی نرخ لحظه‌ای جفت ارزها نوسان‌گیری میکنند؛ یعنی تریدر صاحب دارایی نمی‌شود؛ بلکه تحت قرارادادهای CFD می‌تواند از نوسانات قیمت به سود برسد.
نکته: در قرارداد CFD معامله‌گر توافق می‌کند که تغییر قیمت یک نماد را معامله کند، بدون اینکه واقعا مالک دارایی خاصی باشد.
فیوچرز چیست؟
در بازار فیوچرز، قراردادهای آتی یا Futures Contract معامله میشوند؛ در قراردادهای فیوچرز معاملهگران توافق میکنند که در تاریخ مشخصی، دارایی خاصی را با قیمت مشخص، ترید کنند. فیوچرز بازاری متمرکز است که در بورس‌های رسمی [بورس کالای شیکاگوCME ، نیویورک NYMEX و..] ارائه میشود.
قراردادهای فیوچرز انواع مختلفی دارند که در تصویر زیر مشخص شده است:
مقایسه بازار فارکس و فیوچرز
بازار فارکس و فیوچرز ماهیت متفاوتی دارند و به همین خاطر، کاربرد متفاوتی نیز با یکدیگر دارند؛ مقایسه بازار فارکس و فیوچرز:
ویژگی | فارکس | فیوچرز |
نوع دارایی | جفت ارزها | جفت ارزها، کالاها، کریپتو و اوراق قرضه |
ساختار بازار | غیرمتمرکز | متمرکز |
ساعت کاری | 5/24 | متفاوت بنا به کارگزار و دارایی |
هزینه‌ها | اسپرد، کمیسیون، سواپ | اسپرد، کارمزد صرافی |
نقدینگی | بسیار بالا (5 الی 7 تریلیون دلار روزانه) | کمتر از فارکس |
اهرم | بسیار بالاتر (تا 1:500 یا بیشتر) | محدود تر (معمولا تا 1:100) |
هجینگ | مناسب جفت ارزها در کوتاهمدت | مناسب هج بلندمدت روی همه داراییها |
نحوه هجینگ و پوشش ریسک یکی از مهم‌ترین تفاوت‌ها در بازار جفت ارزها و فیوچرز است.
هجینگ
هجینگ معاملات و پوشش ریسک، یک مزیت بسیار بزرگ در فیوچرز است که در فارکس، محدودتر است.
هجینگ در فیوچرز، به دلیل قابلیت تثبیت قیمت در آینده انجام میشود؛ یعنی کالاها با قیمت مشخصی در آینده خریداری شوند.
پوشش ریسک یا هجینگ در فیوچرز چگونه انجام میشود؟
برای مثال یک شرکت هواپیمایی که به نفت نیاز دارد، نگران افزایش قیمت در آینده است. این شرکت می‌تواند با استفاده از قرارداد آتی نفت، این محصول را در قیمت مشخص خود (مثلا 75 دلار) در آینده خریداری کند؛ قیمت مشخص باتوجه به عرضه و تقاضای بازار تعیین میشود.
هجینگ در فارکس
هجینگ در فارکس به شکل متفاوتی و با هدف پوشش ریسک نوسانات ارزی کوتاهمدت انجام میشود؛ مثلا یک شرکت اروپایی که به سوئیس کالا صادر می‌کند، نگران کاهش ارزش فرانک دربرابر یورو است (اگر فرانک تضعیف شود، شرکت متضرر میشود).
در این حالت این شرکت با خرید EUR/CHF ریسک کاهش ارزش فرانک را هج می‌کند.
هجینگ فقط مختص تاجران نیست و معاملهگران شخصی نیز باتوجه به تحلیل فاندامنتال بازار، ممکن است دست به معاملات هج بزنند.
مقایسه هجینگ در فارکس و فیوچرز:
پارامتر | فارکس | فیوچرز |
زمان | مناسب برای هجینگ کوتاهمدت | مناسب برای هجینگ بلندمدت‌تر |
سواپ | دارد | ندارد |
تثبیت و قطعیت قیمت | ندارد | دارد |
تفاوت ساعت کاری در فارکس و فیوچرز
ساعت کاری در بازار فیوچرز و جفت ارزها متفاوت است؛ باتوجه به جهانی بودن فارکس، ساعت کاری ثابت است؛ اما در فیوچرز، ساعت کاری باتوجه به بازار تعیین میشود.
ساعت کاری در فارکس
فارکس پنج روز متوالی در هفته بهصورت 24 ساعته باز است و شنبه‌ها و یکشنبه تعطیل هستند. در بازار جفت ارزها ساعات کاری به چهار بخش سشن سیدنی، توکیو، لندن و نیویورک تقسیم میشوند.
برای مشاهده سشن‌های بازار فارکس، می‌توانید از ابزار سشن‌های معاملاتی مجموعه تریدینگ فایندر استفاده کنید.
ساعت کاری در فیوچرز
بازار فیوچرز، بسته به دارایی (مثل نفت، طلا، شاخص‌ها، ارزها و..) و کارگزار ارائه دهنده، ساعت کاری خاصی دارد.
در تصویر زیر، ساعات معاملات دارایی‌های مهم در بازار فیوچرز مشخص شده است:
نکته: برخی بورس‌ها در روزهای تعطیل فعالیتی ندارند اما بازار فیوچرز کریپتو مثل Binance Futures در 24 ساعت از 7 روز هفته به فعالیت خود ادامه می‌پردازند.
درحالی که فارکس 24 ساعته و دو روز تعطیلی دارد، بازارهای فیوچرز برای مدیریت نقدینگی 1 ساعت توقف دارند و در روزهای تعطیلی خاص بسته هستند.
کدام بازار اهرم و حجم معامله بیشتری دارد؟
بازار فارکس با حجم معاملات روزانه حدود 5 الی 7 تریلیارد دلار، بزرگ‌ترین بازار مالی از نظر حجم معامله و نقدینگی درجریان است. درمقابل در فیوچرز، حجم معاملات بسته به دارایی متفاوت است؛ برخی داراییها مثل S&P500، طلا و نفت در فیوچرز نیز حجم بالایی دارند.
ویژگی | فارکس | فیوچرز |
حجم معاملات روزانه | 5 الی 7 تریلیون دلار | حدود 30 تا 40 میلیارد دلار |
نقدینگی | پرحجم‌ترین بازارمالی (متفاوت بسته به نوع جفت ارز، بالاتر در جفت ارزهای اصلی) | بسته به دارایی متوسط |
اسپرد | کم (متفاوت بسته به جفت ارز مربوطه) | متغیر، بالاتر در برخی از دارایی‌های کم حجم |
اسلیپیج | کمتر | بیشتر در دارایی‌های کم حجم |
اهرم | بسیار بالا (تا 1:1000 یا بیشتر) | محدودتر (معمولا 1:10 تا 1:100) |
جمع‌بندی
به دلیل تمایز ماهیت در بازار فارکس و فیوچرز، تفاوت‌هایی در کاربرد و سبک معاملات [استراتژی هجینگ و کسب سود] وجود دارد.
فیوچرز با قابلیت تثبیت قیمت در تاریخ مشخصی از آینده، ابزار مناسبی برای هج کردن ریسک نوسانات قیمت شرکت‌های تجاری و معاملهگران خرد است. از طرفی فارکس با حجم معاملات و نقدینگی بالا، مناسب سفته‌بازان و نوسان‌گیری روی جفت ارزها است.
