بازار سهام و فارکس از نظر ماهیت، ساعت کاری، اهرم یا لوریج، کارمزد و شیوه تحلیل بنیادی با یکدیگر تفاوت دارند.

معاملهگران در بازار فارکس، کلیه عوامل تاثیرگذار بر اقتصادجهانی و قیمت ارزها را بررسی میکنند. در مقابل، معاملهگران سهام، علاوه بر پارامترهای اقتصادکلان (ازجمله تولید، رشد اقتصادی و بازارکار)، تخصص لازم برای تحلیل صورت مالی و بررسی ارزش ذاتی سهام را نیز کسب میکنند.
بازار فارکس چیست؟
فارکس به بازار جهانی معامله جفت ارزها گفته میشود؛ برای مثال، دلار آمریکا در برابر یورو در Forex به صورت "EUR/USD" نمایش داده میشود و خرید آن، به معنای خرید یورو دربرابر دلار خواهد بود.
در “Forex”، معاملهگران تحت قراردادهای CFD (Contract for Difference)، نوسانگیری کرده و صاحب دارایی نمیشوند؛ بنابراین معامله EUR/USD به معنای کسب سود از نوسانات است.
در فارکس نوسانات جفت ارزها اغلب توسط مارکت میکرها شکل میگیرد؛ مارکت میکرهای فارکسدر این تصویر مشخص شدهاند:

بازار سهام چیست؟
در بازار سهام (Stock Market)، سهام شرکتها خرید و فروش میشود؛ به عنوان مثال، شما با خرید سهام شرکت اپل، مالک بخشی از این شرکت میشوید و به نسبت مقدار سهام خریداریشده، در سود و زیان این کمپانی سهیم هستید؛ در واقع، در این بازار با خرید سهام، مالک دارایی میشوید.
مقایسه سهام و فارکس
استاک و فارکس دو بازار با ماهیت متفاوت هستند که کلیه پارامترها (ساعت کاری، میزان اهرم ارائه شده، سطح نقدینگی و نوع تحلیل فاندامنتال) در آنها با یکدیگر متفاوت است. جدول مقایسه سهام و فارکس در یک نگاه:
ویژگی | فارکس | سهام |
ماهیت | ترید جفت ارزها | ترید سهام شرکتها |
ساعت کاری | 24/5 | ساعت مشخص شرکت بورس |
اهرم | بالا (معمولا تا 1:500 ارائه میشود) | کمتر از فارکس (مثلا تا 1:5) |
نقدینگی و نقد شوندگی | بسیار بالا (روزانه 7 تریلیون دلار) | بسته به سهام متفاوت |
تحلیل فاندامنتال | بررسی اقتصاد جهانی | بررسی اقتصادکلان-صورت مالی-بازار کامودیتیها |
ساعات کاری در بازار سهام و فارکس
بازار Forex، 24 ساعته و در پنج روز هفته است؛ در مقابل، ساعت کاری استاک مارکت حدود است و معمولا روزانه 6 الی 8 ساعت معامله انجام میشود. جدول مقایسه سهام و فارکس از نظر ساعت کاری:
پارامتر | سهام | فارکس |
ساعت شروع | بسته به هر کشور متفاوت (معمولا 8 الی 9.30 صبح روزهای کاری) | دوشنبه 0:00 (UTC) |
ساعت پایان | بسته به هر کشور متفاوت (معمولا 3 الی 5.30 عصر) | جمعه 23:59 شب (UTC) |
روزهای کاری | 5 روز هفته | 5 روز هفته |
هزینههای معاملاتی [اسپرد، کمیسیون، کارمزد، اسلیپیج و سواپ]
در بروکرهای Forex و کارگزاری سهام، نوع هزینههای تریدرها با یکدیگر متفاوت است.
جدول مقایسه سهام با فارکس از نظر هزینههای بروکر و کارگزاری:
نوع هزینه | فارکس | سهام |
اسپرد | متفاوت بسته به جفت ارز، معمولا کمتر از سهام | متغیر بنا به سهام و کارگزاری، معمولا بیشتر از فارکس |
کمیسیون | عدم دریافت کمیسیون در بسیاری از بروکرها | متغیر بر اساس حجم معامله یا تعداد سهام خریداری شده |
سواپ | متفاوت بنا به نوع جفت ارز و پوزیشن | عدم دریافت هزینه شبانه [غیر از معاملات مارجین یاETF ] |
مالیات | در برخی کشورها | در برخی کشورها |
اهرم و لوریج (Leverage)
لوریج به معاملهگران اجازه میدهد تا با چند برابر موجودی خود معامله کنند. این ابزار سود و زیان را چند برابر کرده و ریسک را افزایش میدهد.
ویژگی | فارکس | سهام |
حداکثر اهرم | معمولا تا 1:1000 یا حتی بیشتر (بسته به کارگزار و کشور) | معمولا بین 1:2 تا 1:10 (بسته به نوع سهام و کشور) |
بازار جفت ارزها اهرم بالاتری ارائه میدهد و از 1:50 تا 1:500 متغیر است. البته، استفاده از لوریج در فارکس، با برخی قوانین سختگیرانه محدود شود؛ به عنوان مثال در اروپا حداکثر لوریج مجاز برای معاملهگران خرد، 1:30 است.
در استاک مارکت، اهرم کمتر است؛ البته در برخی قراردادهای CFD، اهرم بالاتر (مثلا 1:20) ارائه میشود.
تنوع دارایی
در Forex، جفت ارزها به سه دسته کلی تقسیم میشوند؛ در استاک مارکت نیز سهام شرکتها، کالا و ETFها قابل معامله هستند.
انواع جفت ارزها در فارکس
جفت ارزها در فارکس به سه دسته اصلی، فرعی و اگزاتیک تقسیم میشوند:

انواع دارایی در بازار سهام
- سهام شرکتها: با خرید سهام شرکتها، مالک شرکت میشوید و نسبت به حجم خرید، در سود و زیان شریک خواهید بود؛
- کالاهای اساسی (کامودیتیها): کالاها داراییهایی قابل معامله هستند و معمولا از منابع طبیعی، محصولات کشاورزی و فلزات تشکیل میشوند؛
- صندوقهای سرمایهگذاری (ETFها): صندوقهای سرمایهگذاری قابل معامله شامل ترکیبی از سهام، اوراق، کالا و سایر داراییها، برای ایجاد تنوع در پرتفوی سرمایهگذاری با هزینه کم هستند.
تحلیل بنیادی (فاندامنتال)
از نظر بنیادی، هرچیزی که بر شاخصهای اقتصادکلان تاثیرگذار باشد، مثل دادههای اقتصادی، جلسات بانک مرکزی و حتی ریسکهای سیاسی مثل جنگ یا انتخابات، روی روند جفت ارزها تاثیرگذار هستند و در تحلیل فاندامنتال بازار جفت ارزها مورد بررسی قرار میگیرند.
در تحلیل بنیادی سهام، علاوه بر تحلیل اقتصادکلان، وضعیت بازار کار و رشد اقتصادی، دانش بررسی صورت مالی نیز موردنیاز است. در صورتهای مالی وضعیت درآمد شرکت و سود به ازای هر سهم بررسی میشود.
نقدینگی و عمق بازار
درحالی که فارکس با حجم معامله حدودا 7 تریلیارد دلاری در روز، پرحجمترین بازارمالی است، نقدینگی در سهام بسته به بازار متفاوت است. جدول مقایسه سهام و Forex از نظر نقدینگی و حجم معاملات:
ویژگی | بازار فارکس | بازار سهام |
نقدینگی | بسیار بالا | بسته به سهام و بازار متغیر |
عمق بازار | عمیق؛ نقدینگی بالا در تمامی جفت ارزها | عمق بازار وابسته به حجم و نوع سهام |
نوسانات قیمت | معمولا نوسانات زیاد به دلیل حجم بالای معاملات و اخبار جهانی | نوسانات کمتر در برخی بازارهای سهام دارای دامنه نوسان |
حجم معاملات | روزانه بیش از 7 تریلیارد دلار | متفاوت بنا به بورس و سهام، معمولا کمتر از فارکس |
جمعبندی
بازار سهام و فارکس، ماهیت متفاوتی دارند؛ اگر به دنبال بازاری با نقدینگی بالا، معاملات شبانهروزی و اهرم بالا هستید، فارکس گزینه مناسبی خواهد بود.
در مقابل، اگر تسلط لازم برای تحلیل صورت مالی را دارید و به دنبال سرمایهگذاری بلندمدت با ریسک کم هستید، استاک مارکت بستر مناسبی برای ترید است.