موضع داویش، به سیاست پولی انبساطی اشاره داشته و با هدف تقویت رشد اقتصادی اجرا میشود که تضعیف ارز مربوطه را به دنبال دارد. اجرای موضع هاوکیش توسط فدرال رزرو به نفع بازارهای ریسکی [مانند ارزهای دیجیتال و سهام ] است.
در مقابل، موضع هاوکیش، سیاست پولی انقباضی را توصیف میکند که با هدف کنترل تورم انجام میشود و بستر تقویت ارز مربوطه را فراهم میکند. مواضع هاوکیش فدرال رزرو معمولا منجر به اصلاح بازارهای ریسکی میشود.
هاوکیش و داویش به چه معنا هستند؟
هاوکیش (Hawkish) و داویش (Dovish) اصطلاحاتی در بازار مالی هستند که مواضع سیاست پولی بانک‌های مرکزی را توصیف می‌کنند.
اصطلاح هاوکیش (Hawkish) از کلمه Hawk به معنای شاهین (نمادی از تهاجم و سخت‌گیری)، و اصطلاح داویش (Dovish) از کلمه Dove به معنای کبوتر (نمادی از صلح) نشئت گرفته است.
سیاست هاوکیش و داویش چه تفاوتی دارند؟
اصطلاح هاوکیش، سیاست پولی انقباضی را توصیف میکند؛ اما درمقابل، داویش به سیاست پولی انبساطی اشاره دارد. موضع انبساطی و انقباضی با اهداف متفاوتی اجرا می‌شوند؛ نحوه اجرا و تاثیر آنها بر اقتصاد با یکدیگر متفاوت است.
موضع داویش با هدف تقویت رشد اقتصادی در پیش گرفته میشود و معمولا با کاهش نرخ بهره یا توقف افزایش نرخ بهره (ثابت ماندن نرخ بهره در مسیر صعودی) اجرا میشود.
درمقابل، هدف از اجرای موضع هاوکیش، کاهش تورم است و معمولا با افزایش نرخ بهره یا توقف کاهش نرخ بهره (ثابت ماندن نرخ بهره در مسیر نزولی) انجام میشود. جدول مقایسه مواضع هاوکیش و داویش:
پارامترها | هاوکیش | داویش |
هدف | کنترل یا کاهش تورم | تقویت رشد اقتصادی |
سیاست بانک مرکزی | انقباضی | انبساطی |
نرخ بهره | افزایش نرخ بهره | کاهش نرخ بهره |
تاثیر بر رشد اقتصادی | کاهش رشد اقتصدی | افزایش رشد اقتصادی |
تاثیر بر تورم | کاهش تورم | افزایش تورم |
تاثیر بر ارز | تقویت ارز | تضعیف ارز |
انتظارات تورمی | کاهش انتظارات تورمی | افزایش انتظارات تورمی |
سیاست داویش یا هاوکیش چه زمانی انجام می‌شوند؟
مواضع داویش و هاوکیش خلاف یکدیگر هستند و تاثیرات متفاوتی بر اقتصاد دارند؛ از این رو، در مقاطع متفاوتی و با هدف متفاوت اجرا می‌شوند:
زمان اجرای سیاست داویش (تغییر موضع از انقباضی به انبساطی)
- رشد اقتصادی ضعیف؛
- بحران کاهش تورم یا تورم منفی؛
- بازارکار ضعیف و نرخ بیکاری بالا؛
- نرخ بهره محدودکننده رشد اقتصادی (بالاتر از محدوده خنثی).
زمان اجرای سیاست هاوکیش (تغییر موضع از انبساطی به انقباضی)
- تورم بالاتر از هدف بانک مرکزی؛
- بازارکار خیلی قوی (درحدی که به تشدید تورم منجر شود)؛
- نرخ بهره پایین (پایین‌تر از محدوده خنثی).
تشخیص موضع بانک مرکزی در جلسه تعیین نرخ بهره
هنگامی که بانک مرکزی تصمیم به اجرای سیاست پولی انبساطی می‌گیرد یا قصد دارد تا شدت سیاست انقباضی را کاهش دهد، رویکرد داویش را در پیش می‌گیرد؛ برای مثال، در سخنرانی و بیانیه‌ها با استفاده از الفاظی در جهت کاهش نرخ بهره، انتظارات و سنتیمنت بازار را تغییر می‌دهد.
در مقابل، بانک مرکزی برای اجرای سیاست پولی انقباضی یا کاهش شدت سیاست انبساطی (توقف نرخ بهره در مسیر کاهشی)، مواضع هاوکیش را اجرا میکند؛ به بیان دیگر، در سخنرانی و بیانیه‌ها، از الفاظی جهت افزایش نرخ بهره یا اقدامات انقباضی استفاده میکند.
الفاظ هاوکیش و داویش در سخنرانی رئیس بانک مرکزی
با توجه به الفاظ رئیس بانک مرکزی در سخنرانی جلسه تعیین نرخ بهره، می‌توان موضع بانک مرکزی (داویش یا هاوکیش) بودن را تعیین کرد.
مثالی از تشخیص موضع بانک مرکزی در سخنرانی
به عنوان مثال، بانک مرکزی نیوزلند (RBNZ) با هدف کنترل تورم و کاهش انتظارات تورمی، در جلسه می 2024 مواضع هاوکیش داشت و از احتمال کاهش نرخ بهره تا نیمه دوم 2025 خبر داد.
هاوکیش و داویش در پروجکشن بانک مرکزی
پیش‌بینی‌های اقتصادی (Economic Projections) بانک‌های مرکزی معمولا به‌صوت فصلی به‌روزرسانی می‌شوند؛ معامله‌گران باید پروجکشن جدید ارائه شده را با پروجشکشن قبلی مقایسه کنند؛ تغییرات در پیش‌بینی بانک مرکزی ممکن است هاوکیش یا داویش باشد.
مثالی از تحلیل پروجکشن فدرال رزرو
به عنوان مثال، در این تصویر، پروجکشن ماه دسامبر فدرال رزرو و مقایسه آن با پروجکشن سپتامبر قابل مشاهده است.
پروجکشن ماه دسامبر، نسبت به پیش‌بینی قبلی تغییر کرد و حاوی چندین نکته هاوکیش بود:
- افزایش نرخ بهره خنثی: فدرال رزرو نرخ بهره را در سطح بالاتری می‌بیند؛
- افزایش تورم: بانک مرکزی برای کنترل تورم بالاتر، نرخ بهره را کمتر از قبل کاهش می‌دهد؛
- کاهش نرخ بیکاری: کاهش نرخ بیکاری می‌تواند دستمزدها را افزایش دهد و در نتیجه، بستر افزایش تورم را فراهم کند؛
- افزایش رشد اقتصادی: رشد و رونق در اقتصاد می‌تواند تورم‌زا نیز باشد؛ درنتیجه، بانک مرکزی برای کنترل تورم، مجبور است تا نرخ بهره را در سطوح بالاتر حفظ کند.
تمامی تغییرات پیش‌بینی نسبت به پروجکشن سپتامبر، هاوکیش (در جهت بالاتر ماندن نرخ بهره) و در جهت تقویت دلار هستند.
سیاست هاوکیش و داویش چگونه بر بازارهای مالی تاثیر می‌گذارند؟
مواضع داویش (انبساطی) و هاوکیش (انقباضی) با اهداف متفاوتی اجرا می‌شوند و تاثیر آنها در بازار متفاوت است.
تاثیر موضع داویش در بازارهای مالی
موضع داویش (انبساطی) بانک مرکزی در جهت سیاستهای تسهیلی است و معمولا با واکنش مثبت بازارهای ریسکی مثل سهام و کریپتو مواجه میشود.
سیاست تسهیلی نقدینگی را از طریق کاهش نرخ بهره افزایش می‌دهد، این موضوع به نفع بازارهای ریسکی است. به بیان دیگر اگر نرخ بهره کاهش یابد یا حتی در سخنرانی رئیس بانک مرکزی به کاهش نرخ بهره اشاره شود، ارز مربوطه در فارکس تضعیف خواهد شد و به نفع بازارهای ریسکی است.
تاثیر موضع هاوکیش در بازارهای مالی
در مقابل، موضع هاوکیش در جهت سیاست انقباضی انجام میشود که با کاهش نقدینگی، تاثیر منفی بر بازارهای ریسکی دارد.
تاثیر منفی سیاست انقباضی بر بازار ریسکی بدین دلیل است که نقدینگی کاهش یافته و وقتی مردم پول زیادی برای خریدهای ضروری در دست ندارند، به تبع در بازارهای ریسکی سرمایه‌گذاری نمی‌کنند.
مثالی از موضع فدرال رزرو و تاثیر آن در بازارهای مالی
برای مثال، تاثیر موضع شدیدا هاوکیش فدرال رزرو در جلسه 18 دسامبر 2024 بررسی میشود.
در تصویر، تقویت شدید دلار در پی مواضع شدیدا هاوکیش فدرال رزرو در جلسه دسامبر 2024 مشاهده میشود.
در این جلسه، آقای پاول (رئیس فدرال رزرو) از الفاظ هاوکیش استفاده کرد؛ وی در این جلسه گفت: "احتمال افزایش نرخ بهره را رد نمی‌کنیم!"
همچنین، در تصویر مشخص است که مواضع هاوکیش جلسه فدرال رزرو، ریزش شدید بیت کوین (بازار ریسکی) را رقم زد.
جمع‌بندی
تشخیص موضع بانک مرکزی با شناخت الفاظ هاوکیش و داویش سخنرانی رئیس بانک مرکزی و بیانیه آن امکان‌پذیر است.
پیش‌بینی اقتصادی بانک مرکزی شامل تغییرات در برآورد تورم، نرخ بیکاری، تعداد مراحل کاهش نرخ بهره و سطح نرخ بهره خنثی است. این تغییرات نیز ماهیت هاوکیش یا داویش دارند و بر روند میان‌مدت جفت‌ارزها تأثیر می‌گذارند.
