یکی از اساسی‌ترین مفاهیم برای تحلیل تکنیکال، سطوح حمایت و مقاومت هستند که در بازار فارکس، بورس، ارزدیجیتال و بازارهای کالا کاربرد دارند. در واقع، حمایت و مقاوت در تحلیل تکنیکال به نواحی خاصی با احتمال بالای توقف یا معکوس شدن روند، گفته میشود.
سطوح حمایت و مقاومت چیست؟
حمایت (Support) سطحی است که قیمت در هنگام ریزش، احتمال توقف یا برگشت به سمت بالا را دارد. به عبارت ساده‌تر، در این ناحیه تقاضا برای دارایی افزایش می‌یابد و فروشندگان قدرت خود را از دست می‌دهند.
مقاومت (Resistance) نقطه مقابل حمایت است؛ سطحی که ممکن است قیمت در حال صعود، متوقف یا معکوس شود. در این سطح، عرضه افزایش یافته و خریداران از قدرت کمتری برخوردار هستند.
انواع سطوح حمایت و مقاومت
در تحلیل تکنیکال، حمایت و مقاومت فقط یک خط ساده روی نمودار نیستند؛ بلکه شکل‌های مختلفی دارند که بسته به شرایط بازار می‌توانند نقش داشته باشند:
حمایت و مقاومت استاتیک (افقی)
زمانی‌که قیمت چندین بار در یک نقطه خاص واکنش مشابهی داشته باشد، آن سطح به‌عنوان حمایت یا مقاومت افقی شناسایی میشود. این نوع سطوح در نمودارها به صورت خطوط مستقیم مشخص میشوند.
حمایت و مقاومت داینامیک
سطوح حمایت و مقاومت داینامیک با ابزارهایی مانند میانگینهای متحرک (MA) محاسبه میشوند. مثلا MA200 یا MA50 می‌توانند به‌عنوان حمایت یا مقاومت متحرک در روندهای مختلف عمل کنند.
سطوح حمایت و مقاومت داینامیک همزمان با حرکت قیمت جابه‌جا میشوند و به‌ویژه در بازارهای رونددار مورد استفاده قرار می‌گیرند.
حمایت و مقاومت روندی (خط روند)
زمانی که قیمت در یک مسیر خاص (صعودی یا نزولی) حرکت میکند، خط روند به‌عنوان حمایت یا مقاومت عمل خواهد کرد. در روند صعودی، خط روند پایین قیمت نقش حمایت دینامیک را دارد و بالعکس در روند نزولی، خط روند بالای قیمت نقش مقاومت را دارد.
حمایت و مقاومت ناشی از الگوها
برخی از الگوهای کلاسیک مانند مثلث، کانال، پرچم و … نیز سطوحی از حمایت و مقاومت را ایجاد می‌کنند. برای مثال، ضلع بالایی یک مثلث صعودی ممکن است به‌عنوان مقاومت عمل کند.
سطوح فیبوناچی
ابزار فیبوناچی به‌خصوص فیبوناچی اصلاحی (Retracement)، یکی از روش‌های مهم برای یافتن سطوح حمایت و مقاومت است. سطوحی مانند 38.2%، 50% و61.8% معمولا به عنوان نقاط برگشتی مهم محسوب میشوند.
حمایت و مقاومت روانی
اعداد روانی، اعداد رندی هستند که به‌طور طبیعی توجه معامله‌گران و نهادهای بزرگ را جلب می‌کنند. هنگامی‌که قیمت به این سطوح نزدیک میشود، معمولا واکنش مشخصی از بازار مشاهده میشود.
این واکنش‌ها می‌توانند به شکل توقف حرکت قیمت، بازگشت موقت، یا حتی شتاب‌گیری در جهت خاصی ظاهر شوند. علت اصلی این رفتار، تمرکز بالای سفارش‌های خرید یا فروش در این نقاط و تاثیر روانی این اعداد بر تصمیم‌گیری معامله‌گران است.
نقش معکوس حمایت و مقاومت
یکی از مفاهیم مهم در تحلیل تکنیکال، شکست قیمت یک سطح حمایت یا مقاومت است:
- اگر قیمت زیر سطح حمایت قرار گیرد، آن سطح به مقاومت تبدیل میشود؛
- اگر قیمت بالای سطح مقاومت قرار گیرد، آن سطح به حمایت تبدیل خواهد شد.
عبور از این سطوح، نشان‌دهنده تغییر در عرضه و تقاضا است و تحلیل‌گران آن را به عنوان نشانه‌ای از تغییر روند تلقی می‌کنند.
هرچه قیمت بیشتر به یک سطح برخورد کرده باشد، آن سطح اعتمادپذیری بیشتری برای پیش‌بینی حرکات آینده خواهد داشت. این سطوح اغلب به موانع روانی برای معامله‌گران تبدیل میشوند، به‌طوری که با رسیدن قیمت به آن‌ها، بازار تمایل بیشتری به خرید یا فروش دارد.
استراتژی معامله با حمایت و مقاومت
برای معامله با استفاده از سطوح حمایت و مقاومت، می‌توان از استراتژی‌های زیر استفاده کرد:
استراتژی ورود در برگشت از سطح (Reversal Entry)
در استراتژی ورود در برگشت از سطح (Reversal Entry)، معامله‌گر هنگام برخورد قیمت به سطح حمایت یا مقاومت و مشاهده نشانه‌های برگشت روند وارد معامله میشود. این روش با ریسک پایین و حد ضرر نزدیک همراه بوده و نقطه ورود معمولا به سطح واکنش‌داده‌شده نزدیک است.
معامله در محدوده رنج (Range Trading)
محدوده رنج معاملاتی زمانی رخ می‌دهد که قیمت یک دارایی برای مدتی بین دو سطح مشخص (سقف و کف) نوسان کند. سقف محدوده معمولا به عنوان مقاومت و کف آن به عنوان حمایت عمل میکند.
در این شرایط، معامله‌گران با خرید در سطح حمایت و فروش در سطح مقاومت اقدام به معامله می‌کنند. این نوع روند اغلب به‌عنوان روند خنثی یا افقی نیز شناخته میشود.
استراتژی شکست (Breakout Strategy)
استراتژی شکست زمانی اجرا میشود که قیمت موفق به عبور از یک سطح کلیدی حمایت یا مقاومت شود؛ به عبارت دیگر، سطحی که قیمت در گذشته، بارها پس از برخورد با آن تغییر جهت داده است.
شکست واقعی (Valid Breakout) باید با افزایش حجم معاملات (Volume) همراه باشد تا حضور خریداران یا فروشندگان قوی در بازار را نشان دهد. در غیر این صورت، احتمال شکست جعلی (False Breakout) وجود دارد.
در بسیاری از مواقع، پس از شکست سطح حمایت یا مقاومت، قیمت مجددا به همان سطح بازمی‌گردد (پول بک می‌زند) تا آن را آزمایش کرده و سپس به حرکت خود ادامه دهد.
جمع‌بندی
می‌توان از سطوح حمایت و مقاومت در تحلیل تکنیکال برای پیش‌بینی بازگشت یا توقف روند قیمت استفاده کرد. حمایت محل افزایش تقاضا و توقف ریزش قیمت است و مقاومت جایی است که فشار فروش مانع از رشد بیشتر میشود.
این سطوح پس از شکسته شدن، نقش معکوس پیدا کرده و در استراتژی‌هایی مانند معامله در محدوده، شکست سطوح و خطوط روند قابل استفاده هستند.
