کپی تریدینگ (Copy Trading) یکی از زیرشاخه‌های معاملات اجتماعی است که به معامله‌گران مبتدی و سرمایه‌گذاران اجازه می‌دهد تا معاملات یک تریدر حرفهای (Signal Provider) را به صورت خودکار در حساب خود کپی کنند.
این فرایند از طریق پلتفرم‌های مخصوص کپی تریدینگ ازجمله eToro یا Zulu Trade انجام می‌شود؛ با اتصال مستقیم بین حساب‌ها، معاملات به صورت لحظه‌ای و هماهنگ اجرا خواهند شد.
کپی تریدینگ چیست؟
کپی ترید مدلی از سرمایه‌گذاری غیرفعال است که در آن، سرمایه‌گذار (Copier)، به جای تحلیل و اجرای معاملات به صورت مستقل، تصمیمات معاملاتی یک معامله‌گر حرفهای (Signal Provider) را در حساب خود کپی می‌کند.
کپی معاملات در این روش معمولا به صورت اتوماتیک و از طریق پلتفرم‌های تخصصی انجام می‌شود. تفاوت اصلی کپی ترید با سایر روش‌های سرمایه‌گذاری غیرفعال، در اتوماتیک بودن تمام بخش‌های کپی است؛ اتصال حساب کاربری سرمایه‌گذار به حساب ارائه‌دهنده سیگنال منجر می‌شود تا کلیه فعالیت‌های حساب اصلی در حساب متصل شده اعمال شوند.
این روش معامله، برای افرادی مناسب است که زمان چندانی برای ترید یا دانش کافی از تحلیل تکنیکال ندارند.
مزایا و معایب کپی تریدینگ
در کپی تریدینگ، امکان دسترسی به تجربه و دانش یک تریدر حرفهای وجود دارد؛ اما در صورت عدم بررسی دقیق عملکرد ارائه‌دهنده سیگنال یا عدم کنترل ریسک و سرمایه، سرمایه تحت خطر جدی قرار می‌گیرد. مزایا و معایب کپی ترید:
مزایا | معایب |
دسترسی سریع به تجربه تریدرهای حرفهای | وابستگی کامل به عملکرد دیگران |
عدم نیاز به تحلیل تکنیکال و فاندامنتال | عدم تضمین سودآوری مداوم |
صرفه‌جویی در زمان | ریسک‌پذیری غیرمستقیم |
قابلیت تنوع‌بخشی به سرمایه‌گذاری | کارمزدها و هزینه‌های پنهان |
شفافیت در عملکرد گذشته تریدرها | تاخیر در اجرای معاملات در برخی پلتفرمها |
نحوه عملکرد کپی تریدینگ
فرایند کپی ترید ابتدا با ثبت‌نام در یک پلتفرم معاملاتی شروع می‌شود؛ بعد از ثبت‌نام و اتصال حساب به پلتفرم، باید از فهرستی از معامله‌گران حرفهای یا الگوریتمی ارائه دهنده سیگنال (Signal Provider) انتخاب شود.
در این لیست، اطلاعاتی مانند سودآوری گذشته، میزان افت سرمایه (Drawdown)، تعداد معاملات و استراتژی معاملاتی در قالب یک داشبورد عملکرد (Performance Dashboard) نمایش داده می‌شود.
بعد از انتخاب تریدر، میزان سرمایه درگیر مشخص شده و از آن لحظه، کلیه معاملات ارائه‌دهندگان سیگنال، در حساب معاملاتی سرمایه‌گذار (Copier) کپی می‌شود.
در برخی از پلتفرم‌های کپی تریدینگ، ابزارهایی برای کنترل و مدیریت سرمایه مانند Risk Multipilier و Stop Copying ارائه می‌شود که با استفاده از این ابزارها، امکان شخصی‌سازی مقدار ریسک وجود دارد.
انواع کپی تریدینگ
کپی تریدینگ بسته به میزان دخالت سرمایه‌گذار و نوع اجرای معاملات به سه دسته تقسیم می‌شود:
کپی تریدینگ دستی (Manual Copy Trading)
در این مدل، سرمایه‌گذار بعد از مشاهده سیگنال‌ها یا عملکرد یک تریدر حرفهای، با تصمیم خود وارد معامله مشابه می‌شود.
در واقع، این روش بیشتر شبیه به مشاوره گرفتن از یک تریدر حرفهای است و چندان اتوماتیک نیست.
کپی تریدینگ خودکار (Automated Copy Trading)
در این روش، حساب سرمایه‌گذار (Copier) مستقیما به حساب ارائه‌دهنده سیگنال (Signal Provider) متصل شده و تمام معاملات به صورت همزمان و خودکار در هر دو حساب اجرا می‌شوند.
این روش نیازی به نظارت و مداخله لحظه‌ای ندارد و یک سرمایه‌گذاری غیرفعال کامل است.
کپی تریدینگ الگوریتمی (Algorithmic Copy Trading)
در کپی تریدینگ الگوریتمی (Algorithmic Copy Trading)، به جای کپی معاملات یک تریدر حرفهای، معاملات الگوریتم یا استراتژی کدنویسی شده و با استفاده از API در حساب سرمایه‌گذار اجرا می‌شود.
در این روش، امکان تنظیم پارامترهای شخصی برای کنترل ریسک و پوزیشن سایزینگ وجود دارد.
بهترین پلتفرم‌های کپی تریدینگ
در میان پلتفرم‌های کپی تریدینگ، تنها تعداد کمی از آن‌ها از نظر ساختار فنی، شفافیت داده‌ها و قابلیت کنترل ریسک، کیفیت قابل قبولی ارائه می‌دهند.
معیارهایی مانند اتصال حساب، مدل اجرایی معاملات، سطح شخصی‌سازی و نحوه رتبه‌بندی تریدرها، نقش مهمی در بررسی پلتفرم کپی تریدینگ دارد.
ای تورو (eToro)
پلتفرم eToro فعالیت خود را از سال 2007 شروع کرد و تحت نظارت نهادهایی مانند ASIC، FCA و CySEC قرار دارد؛ کپی تریدینگ جزو خدمات اصلی این پلتفرم محسوب می‌شود.
این پلتفرم، داشبورد شفافی از عملکرد تریدرها مانند بازده، میزان ریسک، تعداد دنبال‌کننده و استراتژی معاملاتی ارائه می‌دهد.
حداقل سرمایه برای شروع کپی تریدینگ در این پلتفرم 200 دلار است و ابزارهایی مانند توقف کپی و تنظیمات مدیریت ریسک شخصی نیز در این پلتفرم ارائه می‌شوند.
زولو ترید (Zulu Trade)
این پلتفرم یک بازار تخصصی برای معامله‌گران است که در آن، سرمایه‌گذاران و ارائه‌دهندگان سیگنال بدون واسطه بروکر با یکدیگر در ارتباط هستند.
این پلتفرم از قابلیت ZuluRank استفاده می‌کند که سیستم رتبه‌بندی تریدرها است و عملکرد تریدرها را بر اساس فاکتورهایی مانند ثبات در بازدهی، میزان افت سرمایه (Drawdown)، مدت زمان معاملات باز و سبک مدیریت ریسک ارزیابی می‌کند.
زولوگارد (ZuluGuard) قابلیت دیگر این پلتفرم است که به عنوان یک سیستم محافظت خودکار عمل می‌کند؛ در صورتی که تریدر از محدوده رفتار مشخصی خارج شود (ریسک غیرمعمول به عنوان مثال)، این سیستم به صورت اتوماتیک اتصال حساب را قطع خواهد کرد.
کاوستینگ (Covesting)
پلتفرم Covesting، یکی از پلتفرم‌های صرافی PrimeXBT است که ساختاری شفاف برای رقابت ارائه‌دهندگان سیگنال فراهم کرده است.
یکی از ویژگی‌های این پلتفرم، شاخص Leaderboard است؛ این شاخص به صورت زنده و عمومی، بازده واقعی و آپدیت استراتژی معاملاتی تریدرهای مختلف را در تایم فریم‌های متنوع نشان می‌دهد.
ناگا (NAGA)
پلتفرم NAGA، کپی ترید را با ساختار شبکه اجتماعی مالی ترکیب کرده است. در این پلتفرم، معامله‌گران تجربه معاملاتی خود را در قالب یک فضای مجازی با یکدیگر به اشتراک می‌گذارند و با یکدیگر تعامل دارند.
یکی از قابلیت‌های اصلی این پلتفرم، Auto-Copy است؛ هنگامی‌که یک پست تحلیلی یا معامله از سوی یک تریدر نظر کاربر را جلب کند، کاربر می‌تواند با استفاده از گزینه کپی خودکار، آن تحلیل یا معامله را مستقیماً در حساب معاملاتی خود اعمال کند.
تفاوت میرور تریدینگ و کپی تریدینگ چیست؟
در کپی تریدینگ، سرمایه‌گذار به صورت مستقیم معاملات یک تریدر حرفهای را دنبال می‌کند، بدین معنی که هر تصمیم معاملاتی، به صورت زنده از حساب ارائه‌دهنده سیگنال در حساب سرمایه‌گذار (Copier) کپی می‌شود.
در این روش، انتخاب تریدر، تخصیص سرمایه، و حتی توقف کپیبرداری کاملا در کنترل سرمایه‌گذار است. در مقابل، میرور تریدینگ معمولا بر اساس یک یا چند استراتژی معاملاتی الگوریتمی از پیش تعریف شده عمل می‌کند که توسط شرکت‌ها یا توسعه‌دهندگان سیستم‌های معاملاتی طراحی شده‌اند.
در جدول زیر این دو روش با یکدیگر مقایسه شده‌اند:
ویژگی | میرور تریدینگ | کپی تریدینگ |
مبنای عملکرد | دنبال کردن استراتژی معاملاتی برنامه‌ریزی شده | کپی معاملات زنده یک معامله‌گر حقیقی |
ماهیت تصمیم‌گیری | الگوریتمی و مبتنی بر مدل‌های از پیش تست شده | انسانی و لحظه‌ای |
امکان تغییر تریدر یا استراتژی | عدم وجود امکان تغییر یا توقف | وجود امکان تغییر یا توقف |
سطح کنترل کاربر | پایین؛ عدم دسترسی مستقیم | متوسط؛ دسترسی توقف یا تنظیم سرمایه |
ریسک ناشی از رفتار انسانی | محدودتر؛ رفتار معاملاتی مبتنی بر الگوریتم | دارای ریسک خطای انسانی |
هدف اصلی | دنبال کردن بازدهی قابل پیش‌بینی و تست شده در بازار | بهره‌گیری از مهارت و تصمیم‌گیری یک معامله‌گر |
تفاوت سوشال تریدینگ و کپی تریدینگ چیست؟
در سوشال تریدینگ، کاربر وارد یک فضای اجتماعی می‌شود که در آن امکان بررسی تحلیل، معاملات، ایده‌ها و نظرات دیگر معامله‌گران وجود دارد.
در واقع، در این روش تصمیم نهایی برای ورود به هر معامله بر عهده خود کاربر است، برخلاف کپی تریدینگ که پس از اتصال حساب، تمامی تصمیمات معاملاتی توسط ارائه‌دهنده سیگنال انجام می‌شوند.
در جدول زیر این دو روش با یکدیگر مورد مقایسه قرار گرفته‌اند:
ویژگی | کپی تریدینگ | سوشال تریدینگ |
ماهیت عملکرد | اجرای خودکار معاملات بر اساس فعالیت تریدر دیگر | مشاهده و تحلیل رفتار دیگران برای تصمیم‌گیری شخصی |
اجرای معاملات | بلافاصله و بدون مداخله دستی | اجرای معامله توسط کاربر |
سطح مشارکت کاربر | پایین | بالا |
تعامل اجتماعی | محدود به انتخاب تریدر و مشاهده عملکرد | گسترده؛ امکان مشاهده تحلیل‌ها، گفتگو، و تبادل نظر |
میزان کنترل روی معامله | کنترل کم | کنترل کامل |
هدف اصلی | ساده‌سازی فرآیند سرمایه‌گذاری بدون نیاز به تحلیل | یادگیری از جامعه و بهبود تصمیم‌گیری فردی |
ریسک‌های کپی تریدینگ
کپی تریدینگ با مجموعه‌ای از ریسک‌های سیستماتیک و رفتاری همراه است؛ این ریسک‌ها با ماهیت عدم کنترل مستقیم کاربر روی معاملات و نقص پلتفرمها مرتبط هستند. اصلی‌ترین ریسک‌های مربوط به کپی تریدینگ عبارتند از:
- عدم انطباق استراتژی با روحیه و ریسک‌پذیری سرمایه‌گذار؛
- نوسانات ناگهانی در عملکرد تریدر؛
- عدم شفافیت واقعی در پلتفرمها؛
- ریسک تمرکز سرمایه روی یک معامله‌گر؛
- ریسک پلتفرم و زیرساخت فنی؛
- محدودیت در کنترل کامل روی حساب معاملاتی.
هزینه معاملات کپی تریدینگ
بسته به پلتفرم مورد استفاده و مدل اتصال، هزینه و کارمزد کپی تریدینگ متغیر است؛ این هزینه‌ها به صورت مستقیم روی بازده سرمایه‌گذاری تاثیرگذار هستند.
هزینه‌های کپی تریدینگ:
- کارمزد عملیات (Performance Fee): رایج‌ترین مدل هزینه معاملات کپی تریدینگ، دریافت درصدی از سود خالص توسط پلتفرم یا تریدر است؛
برای مثال در ZuluTrade یا Covesting، این مقدار بین 10 تا 20 درصد است و بر اساس مدل High Watermark محاسبه شده تا از دریافت کارمزد از سود تکراری جلوگیری شود.
- کارمزد ثابت ماهانه(Subscription Fee) : برخی از پلتفرمها، به جای درصدی از سود، مبلغ ثابتی به صورت ماهانه برای دسترسی به سیگنال‌های معامله‌گر دریافت میکنند؛
- افزایش اسپرد یا کمیسیون بروکر: در بسیاری از پلتفرم‌های کپی ترید، بروکرها اسپرد یا کمیسیون بیشتری روی معاملات کپی‌شده اعمال میکنند؛
- کارمزد برداشت یا انتقال داخلی: برخی پلتفرمها برای برداشت سود یا انتقال بین حساب‌ها هزینه‌های اضافی دریافت کرده که ممکن است خارج از کنترل مستقیم کاربر باشد؛
- هزینه‌های پنهان زیرساخت: در پلتفرم‌هایی بدون قابلیت اجرای همزمان یا کیفیت سرور پایین‌تر، Slippage یا تاخیر در اجرا می‌تواند باعث تفاوت قیمتی بین معامله تریدر و کاربر شود، که نوعی هزینه پنهان محسوب می‌شود.
نکات مهم کپی تریدینگ
قبل از اتصال حساب، لازم است نکاتی مانند سابقه تریدر یا افت سرمایه در مدت زمان مشخص بررسی شده و تا جای ممکن از ضرر غیر ضروری جلوگیری شود. نکات مهم کپی ترید:
- بررسی عملکرد گذشته تریدر؛
- بررسی افت سرمایه (Drawdown)
- پخش کردن سرمایه بین چند تریدر؛
- بررسی مدت زمان فعالیت معامله‌گر؛
- بررسی دقیق پروفایل تریدر؛
- استفاده از اکانت دمو قبل از اتصال سرمایه واقعی؛
- تنظیم حد ضرر کلی.
مقایسه کپی تریدینگ با سایر روش‌های سرمایه‌گذاری غیرفعال
کپی تریدینگ در دسته سرمایه‌گذاری با بازده متغیر قرار می‌گیرد. در این روش، سرمایه‌گذار به جای سرمایه‌گذاری بر یک دارایی مشخص، روی عملکرد یک فرد سرمایه‌گذاری می‌کند.
این مدل در مقایسه با روش‌های دیگر مانند ETF، استیکینگ رمز ارز یا سبدهای مدیریت شده الگوریتمی از ریسک بیشتری برخوردار است.
در جدول زیر، کپی تریدینگ با سایر روش‌های سرمایه‌گذاری غیرفعال مقایسه شده است:
ویژگی‌ها | کپی تریدینگ | ETF (صندوق‌های قابل معامله) | استیکینگ رمزارز | سبدهای مدیریت‌شده (Robo Advisor) |
پتانسیل بازدهی | بالا (متغیر و وابسته به تریدر) | متوسط (تابع شاخص بازار) | پایین تا متوسط (ثابت و بلندمدت) | متوسط (با ریسک کنترل‌شده) |
ریسک کلی | زیاد | متوسط | نسبتا پایین | نسبتا پایین |
سطح کنترل کاربر | متوسط (انتخاب تریدر و تعیین سرمایه) | پایین | بسیار پایین | پایین |
نقدشوندگی | بالا (در اغلب پلتفرمها) | بالا | بسته به شبکه بلاکچین | بالا |
نیاز به تخصص فنی | متوسط | پایین | متوسط | بسیار پایین |
تغییرات قابل‌پیش‌بینی در عملکرد | کم (بسیار نوسانی) | زیاد | زیاد (در دورههای مشخص) | زیاد (تحت مدیریت الگوریتم‌ها) |
هزینه‌ها و کارمزدها | بالا (کارمزد عملکرد و اسپرد) | پایین | بسیار پایین | متوسط |
آیا کپی ترید در ایران قانونی است؟
در حال حاضر، قانونی برای این مورد وجود ندارد؛ بانک مرکزی ایران، سازمان بورس و حتی پلیس فتا هیچ‌گونه مجوز رسمی یا آیین‌نامه‌ای در مورد کپی تریدینگ ارائه نکرده‌اند.
مشخص نبودن فعالیت قانونی کپی تریدینگ در ایران باعث شده تا کاربران ایرانی به استفاده از پلتفرم‌های خارجی مجبور شوند؛ فعالیت در این پلتفرمها ریسک‌هایی مانند مسدود شدن دارایی را به دنبال دارند.
جمع‌بندی
کپی تریدینگ یک نوع از سرمایه‌گذاری غیرفعال است که در آن افراد کم‌تجربه یا پرمشغله، می‌توانند از تخصص معامله‌گران حرفهای استفاده کنند.
این مدل سرمایه‌گذاری نیازمند تحلیل دقیق و شناخت عمیق از پلتفرم و مدیریت ریسک است.
برای ورود به این مدل سرمایه‌گذاری، لازم است تا با برخی موارد مانند تفاوت‌های میرور تریدینگ و کپی تریدینگ، تفاوت سوشال تریدینگ و کپی تریدینگ، هزینه‌های پنهان و ...، آشنا باشید.
پلتفرم‌هایی مانند eToro، ZuluTrade، Covesting وNAGA از پلتفرم‌های برتر کپی تریدینگ هستند که کیفیت بالایی در این زمینه ارائه می‌دهند.
