آموزش امواج الیوت پیشرفته؛ امواج محرک و اصلاحی در تحلیل تکنیکال

نظریه امواج الیوت در تحلیل تکنیکال برای توصیف حرکت قیمت در بازارهای مالی، استفاده می‌شود. این مفهوم توسط رالف نلسون الیوت "Ralph Nelson Elliot" پس از شناسایی الگوهای موج فرکتال تکرار شونده، توسعه یافت و به دو قسمت موج‌های محرک و اصلاحی در امواج الیوت تقسیم شد.

نظریه Elliot با الهام از نظریه داو توانست الگوهای تکراری بازار را شبیه‌سازی کند و پیش‌بینی‌هایی دقیق، ارائه دهد. در این روش، حرکت بازار به‌صورت امواجی متوالی و فراکتالی تعریف می‌شود که در قیمت‌ها و رفتار مصرف‌کنندگان، قابل شناسایی است.

امواج الیوت چیست؟

نظریه امواج الیوت (Elliott Wave) به طور کلی، حرکت قیمت در جهت روند اصلی را در پنج موج، به نام امواج محرک و اصلاح روند را در سه موج، به نام امواج اصلاحی، بررسی می‌کند.

در این مدل، امواج محرک با  اعداد 1 تا 5 و امواج اصلاحی با حروف a، b و  c شناسایی می‌شوند. این الگوها در نمودارهای بلندمدت و کوتاه‌مدت، دیده می‌شوند.

الگوهای کوچک‌تر معمولا درون الگوهای بزرگ‌تر قرار می‌گیرند. با ترکیب این الگوها و اصول نظریه‌های فیبوناچی و داو، می‌توان با پیش‌بینی حرکت‌های آینده بازار، فرصت‌های معاملاتی را شناسایی کرد.

تنظیمات فیبو ناچی در امواج الیوت

امواج الیوت بر اساس نواحی فیبوناچی (مثل 0، 1، 1، 2، 3، 5، 8، 13 و...) ساخته می‌شوند. به همین دلیل برای شناسایی اهداف موج‌های محرک و اصلاحی در امواج الیوت از Fibonacci استفاده می‌کنیم. به عنوان مثال، اعداد فیبوناچی مهم برای موج‌های محرک به شرح زیر است:

• موج 2 معمولا بین 50٪، 61.8٪، 76.4٪ یا 85.4٪ از طول موج 1 قرار دارد؛
• موج 3 به طور معمول 161.8٪ از موج 1 را می‌سازد؛
• موج 4 معمولا 14.6٪، 23.6٪ یا 38.2٪ از موج 3 را اصلاح می‌کند؛
• موج 5 معمولا بین 1.236 تا 1.618 برابر از موج 4 است و معادل موج 1 یا 61.8٪ از مجموع موج‌های 1 و 3 است.

خصوصیات امواج محرک

امواج محرک، شامل 5 موج هستند؛ که در روند اصلی بازار رسم می‌شوند. در ادامه به بررسی هر موج می‌پردازیم.

موج اول محرک الیوت

موج اول، آغازگر یک روند جدید در بازار است؛ و معمولا تغییر روند بزرگ‌ بازار را نشان می‌دهد. در ابتدای موج 1، حجم معاملات پایین است؛ زیرا بازار هنوز متوجه تغییر روند نشده است و اکثر معامله‌گران هنوز تغییر روند را تایید نکرده‌اند.

موج دوم محرک الیوت

موج دوم در امواج محرک به عنوان اولین موج اصلاحی پس از موج 1 شناخته می‌شود. این موج معمولا یک حرکت اصلاحی در جهت مخالف موج 1 است؛ که فرصت ورود مجدد به روند جدید را فراهم می‌کند. قوانین تشکیل موج 2 الیوت:

• حجم در موج 2 باید از حجم موج 1 کمتر باشد؛
• افزایش قیمت معمولا کمتر از 61.8% میزان حرکت موج 1 است؛
• حرکت قیمت با کاهش، همراه است.

موج سوم محرک الیوت

موج سوم معمولا قوی‌ترین و پر شتاب‌ترین موج در امواج محرک است که جهت روند جدید بازار را تایید می‌کند. این موج معمولا با افزایش حجم معملات همراه است، زیرا معامله‌گران بیشتری به روند ملحق می‌شوند و حداقل 1.618 برابر موج 1 رشد می‌کند.

موج چهارم محرک الیوت

موج چهارم، یک موج اصلاحی است که توقف موقت روند اصلی و کاهش هیجان بازار قبل از ورود به موج پنجم را نشان می‌دهد. این موج معمولا ساختاری پیچیده دارد و حجم معاملات در آن کاهش می‌یابد.

یکی از مهم‌ترین قوانین  موج چهارم محرک از امواج الیوت پیشرفته، این است که نباید وارد محدوده موج 1 شود.

موج پنجم محرک الیوت

موج پنجم معمولا آخرین حرکت در جهت روند اصلی محسوب می‌شود و پس از آن، یک اصلاح بزرگ (الگوی a، b و c) رخ می‌دهد. معامله‌گران حرفه‌ای در این مرحله از بازار خارج می‌شوند. در حالی که معامله‌گران تازه‌کار ممکن است به دلیل هیجان زیاد، وارد بازار شوند.

انواع موج محرک

امواج محرک Elliot شامل پنج موج هستند که در جهت روند اصلی حرکت می‌کنند؛ و ممکن است موجی بزرگتر را در تایم فریم‌های بالاتر تشکیل دهند. انواع امواج محرک الیوت:

• ضربه‌ای (Impulse wave)
• امتداد یافته (Impulse with extension)
• مورب (Diagonal)

امواج ضربه‌ای

امواج ضربه‌ای (Impulse wave) یکی از اصلی‌ترین پدیده‌ها در نظریه الیوت هستند؛ که یک حرکت قدرتمند در جهت روند اصلی بازار را تشکیل می‌دهند. این امواج معمولا از پنج موج فرعی، شامل سه محرک و دو اصلاحی، تشکیل شده‌اند.

تنظیمات فیبوناچی امواج ضربه‌ای

تنظیمات فیبوناچی امواج پیشرو به شرح زیر هستند:

• موج 2 معمولا 50% تا 61.8% موج اول را اصلاح می‌کند؛
• موج 3 معمولا 618 برابر موج دوم یا بیشتر است؛
• موج 4 اغلب 6% تا 38.2% موج سوم را اصلاح می‌کند؛
• موج 5 می‌تواند برابر با موج 1 یا 618 تا 1.618 برابر موج سوم باشد.

امواج امتداد یافته (Impulse with extension)

امواج امتداد یافته یکی از انواع امواج پیشرو هستند که در برخی قسمت‌ها طولانی‌تر و کشیده‌تر از سایر امواج، ظاهر می‌شوند.

امواج Impulse with extension معمولا در یکی از امواج محرک (1، 3 یا 5) گسترش می‌یابند. به طور خاص در بازار سهام و بازار فارکس، امواج امتداد یافته بیشتر در موج سوم، مشاهده می‌شوند.

امواج مورب (Diagonal)

ساختار در امواج مورب (Diagonal Waves) به‌جای یک حرکت واضح ۵ موجی، با شیب و هم‌پوشانی بیشتری شکل می‌گیرد. این امواج معمولا در ابتدا یا انتهای یک روند قوی، ظاهر می‌شوند. انواع امواج مورب الیوت:

• امواج مورب پیشرو (Leading Diagonal)
• امواج مورب پایان‌دهنده (Ending Diagonal)

خصوصیات امواج اصلاحی

امواج اصلاحی، شامل موج‌های a، b و c هستند که در اصلاح بازار رسم می‌شوند. در ادامه به بررسی این امواج می‌پردازیم.

موج a اصلاحی الیوت

موج a، اولین بخش از یک اصلاح سه موجی (a-b-c) است که پس از یک حرکت پنج ‌موجی ضربه‌ای، رخ می‌دهد. این موج، نشان‌دهنده آغاز فاز اصلاحی است؛ و معمولا بازار را در خلاف جهت روند قبلی، حرکت می‌دهد. موج a معمولا با حجم معاملات کمتر و کاهش نسبی قیمت، همراه است.

موج b اصلاحی الیوت

موج b در خلاف جهت موج a، حرکت می‌کند و نوعی اصلاح درون اصلاح، محسوب می‌شود. این موج معمولا باعث ایجاد تصور اشتباه از ادامه روند قبلی می‌شود. موج b معمولا بین 38.2% تا 78.6% از موج a را اصلاح می‌کند.

موج c اصلاحی الیوت

موج c نشان‌دهنده پایان فاز اصلاحی در یک روند کامل از موج‌های محرک و اصلاحی در امواج الیوت است. این موج معمولا با یک حرکت شدید در جهت a، همراه است؛ و بزرگ‌ترین موج اصلاحی در ساختار a-b-c محسوب می‌شود. موج c هم‌اندازه یا بزرگ‌تر از موج a است؛ و در بسیاری از موارد، باعث پایان اصلاح و آغاز روند جدید می‌شود.

انواع امواج اصلاحی

امواج اصلاحی نسبت به محرک، تنوع بیشتری دارند؛ و شناسایی آن‌ها دشوارتر است. امواج اصلاحی همیشه در سه موج حرکت می‌کنند و هیچ‌گاه پنج موجی نیستند. چهار نوع الگوی اصلاحی وجود دارد که عبارتند از:

زیگزاگ (Zigzag)

زیگزاگ (Zigzag) یکی از الگوهای اصلاحی سه‌ موجی (a-b-c) در نظریه امواج الیوت است؛ که در آن، بازار در یک حرکت اصلاحی با شیب زیاد به سمت خلاف روند اصلی، حرکت می‌کند. این اصلاح اکثرا شارپ (تند و سریع) است؛ و یک اصلاح عمیق نسبت به روند قبلی محسوب می‌شود.

تنظیمات فیبوناچی زیگزاگ

• موج b تقریبا 50٪، 61.8٪، 76.4٪ یا 85.4٪ موج a است؛
• موج c تقریبا %61.8، %100 یا 123.6٪ موج a است؛
• موج c معمولاً به اندازه موج a یا بزرگ‌تر است؛ و در صورتی که به 8٪ موج a برسد، می‌تواند افزایش بیشتری داشته باشد.

مسطح‌ها (Flats)

الگوی مسطح برخلاف الگوی زیگزاگ، اصلاحی کم‌عمق‌تر و جانبی (رِنج) دارد. این اصلاح معمولا بازار را به صورت افقی یا با شیب کم حرکت می‌دهد و به‌جای یک اصلاح تند و سریع، بیشتر شبیه به یک حرکت جانبی یا تثبیت قیمت (Consolidation) است. انواع الگوی مسطح الیوت:

الگوی مسطح معمولی دارای حرکت موجی اصلاحی با سه حالت abc است. تقسیم موج در تصویر زیر، نشان داده شده است:

در مسطح گسترده با توجه به این که موج c به طور قابل ملاحظه‌ای بزرگتر از سطح پایانی موج a است، الگو به شکل زیر ترسیم می‌شود:

مثلث‌ها

الگوهای مثلثی (Triangle) زمانی شکل می‌گیرند که بازار در یک محدوده فشرده حرکت کند. این امواج معمولاً در موج ۴ یا موج b قبل از حرکت اصلی، رخ می‌دهند.

اصلاحات پیچیده

گاهی اصلاحات بازار ساده نیستند و به‌صورت ترکیبی از الگوهای زیگزاگ، مسطح و مثلث شکل می‌گیرند. در این موارد، ترکیبی از چند الگوی اصلاحی به‌وسیله موج X به یکدیگر متصل می‌شوند.

این اصلاحات معمولاً  در بازارهای رنج و بدون روند مشخص، ظاهر و باعث ایجاد حرکات غیرقابل پیش‌بینی در نمودار می‌شوند.

جمع بندی

با استفاده از امواج الیوت می‌توان الگوهای تکراری بازار را شناسایی و حرکات قیمت را پیش‌بینی کرد. این امواج، شامل ۵ موج محرک و ۳ موج اصلاحی (a-b-c) هستند.

موج‌های محرک و اصلاحی  در امواج الیوت همراه با اعداد فیبوناچی برای تعیین اهداف قیمتی و اصلاحات احتمالی استفاده می‌شوند.