بازار فارکس (Foreign Exchange Market - Forex)، یا بازار تبادل ارزهای خارجی، بزرگترین بازار مالی در جهان است؛ و دسترسی به آن به صورت دیجیتالی و از طریق پلتفرمهای معاملاتی آنلاین انجام میشود.
فارکس به معاملهگران اجازه میدهد تا از تغییرات نرخ ارزها، کسب سود کنند.
فارکس چیست؟
کلمه Forex از ترکیب دو کلمه Foreign (خارجی) و Exchange (مبادله) تشکیل شده است. واژه Foreign به ارزهای خارجی اشاره دارد؛ بنابراین فارکس به معنای تبادل ارزهای مختلف است. در این فرآیند، یک ارز داده میشود و ارز دیگری دریافت میشود.
در گذشته، مبادله ارزها معمولاً به شکل حضوری و در مکان‌هایی مانند بانک‌ها یا صرافی‌ها برای مقاصدی مانند سفر به کشورهای دیگر یا خرید کالاهای خارجی، صورت می‌گرفت.
بازار دو طرفه چیست؟
یکی از ویژگی‌های منحصربه‌فرد بازار فارکس (FOREX)، دوطرفه بودن آن است. در این بازار، تریدرها میتوانند هم از افزایش قیمتها و هم از کاهش آن‌ها کسب سود کنند. به عبارت دیگر، می‌توان همزمان اقدام به خرید (BUY) یا فروش (Sell) یک جفت‌ارز کرد.
به عنوان مثال، اگر پیش‌بینی شود که قیمت جفت ارز یورو به دلار آمریکا با نماد EUR/USD، افزایش خواهد یافت، معامله‌گر اقدام به خرید (Buy) این جفت‌ارز می‌کند. در صورت افزایش قیمت، سود حاصل، از اختلاف قیمت خرید و فروش به دست می‌آید.
به همین ترتیب، اگر پیش‌بینی شود که قیمت کاهش خواهد یافت، معامله‌گر با فروش (Sell) این جفت ارز و خرید دوباره در قیمت پایین‌تر، کسب سود می‌کند. این ویژگی به معاملهگران اجازه میدهد که فارغ از شرایط بازار، به صورت دائمی معامله کنند.
عملکرد بازار فارکس چگونه است؟
در بازار فارکس (Foreign Exchange Market - Forex)، ارزها به صورت جفت ارز (Currency Pair) معامله میشوند. به عنوان مثال، جفت ارز دلار آمریکا به ین ژاپن (USD/JPY) نشان‌دهنده تبادل دلار آمریکا و ین ژاپن است.
زمانی که این جفت ارز خریداری شود، به معنای خرید دلار و فروش ین است. به همین ترتیب، فروش این جفت ارز به معنای فروش دلار و خرید ین است. سود یا زیان در این معاملات بر اساس تغییرات قیمت ارزها تعیین میشوند.
ویژگی‌های بازار فارکس
بازار فارکس دارای ویژگی‌هایی منحصربه‌فرد است که آن را از سایر بازارهای مالی متمایز می‌کند؛ از جمله:
- نقدینگی بالا (High Liquidity): روزانه بیش از 6.6 تریلیون دلار نقدینگی در فارکس معامله میشود؛
- ساعات کاری گسترده (24/5 Market): این بازار به صورت 24 ساعته و پنج روز در هفته فعال است؛
- اهرم مالی (Leverage): امکان معامله با اهرم مالی، به معاملهگران اجازه میدهد که با سرمایه‌ای کوچک، حجم بزرگی از معاملات را انجام دهند. البته استفاده نادرست از اهرم، منجر به زیانهای سنگین میشود.
اصطلاحات کلیدی در فارکس
برای درک بهتر فارکس، آشنایی با برخی از اصطلاحات رایج این بازار مالی ضروری است؛ برخی از این اصطلاحات عبارتند از:
- خرید/درخواست (Buy/Ask): قیمتی که در آن معامله‌گر می‌تواند یک جفت‌ارز را خریداری کند؛
- فروش/پیشنهاد (Sell/Bid): قیمتی که در آن معامله‌گر می‌تواند یک جفت‌ارز را بفروشد؛
- لات (Lot): واحد استاندارد اندازه‌گیری حجم معامله در فارکس؛
- اهرم (Leverage): ابزاری که اجازه میدهد با سرمایه‌ای کوچک، معاملاتی با حجم بالا انجام دهید. استفاده بیش از حد از این ابزار، منجر به زیانهای قابل‌توجه میشود؛
- پیپ (Pip - Percentage in Point): کوچک‌ترین واحد تغییر قیمت در یک جفت‌ارز؛
- حد سود (Take Profit - TP): سطحی که معامله‌گر تعیین می‌کند تا معامله با رسیدن به آن سود، به صورت خودکار، بسته شود؛
- حد ضرر (Stop Loss - SL): سطحی که برای محدود کردن زیان تعیین میشود؛
- اسپرد (Spread): تفاوت بین قیمت خرید و فروش یک جفت‌ارز، که به عنوان کارمزد معامله محسوب میشود؛
- تحلیل بنیادی (Fundamental Analysis - FA): بررسی عوامل اقتصادی و سیاسی برای پیش‌بینی حرکت قیمتها؛
- تحلیل تکنیکال (Technical Analysis - TA): استفاده از نمودارها و داده‌های تاریخی برای پیش‌بینی تغییرات قیمت.
نرم‌افزارها و پلتفرمهای کلیدی در معاملات ارزهای خارجی
برای ورود و معامله کردن در فارکس (Foreign Exchange Market – Forex باید از طریق پلتفرمهای مشخصی اقدام کنید؛ برخی از محبوب‌ترین پلتفرم‌ها عبارتند از:
- متاتریدر 4 (MetaTrader 4 - MT4): یکی از قدیمی‌ترین و پرکاربردترین پلتفرمهای معاملاتی، متاتریدر 4 (MT4) است. این پلتفرم برای کاربران مبتدی و حرفهای مناسب است؛
- متاتریدر 5 (MetaTrader 5 - MT5): متاتریدر 5 (MT5) نسخه پیشرفته‌تر متاتریدر 4 با امکانات بیشتر، از جمله تحلیل تکنیکال پیشرفته و پشتیبانی از ابزارهای معاملاتی جدید؛
- تریدینگ ویو (TradingView): ابزاری قدرتمند برای تحلیل تکنیکال و مشاهده نمودارها. این پلتفرم به دلیل رابط کاربری آسان، ابزارهای پیشرفته و امکان به‌اشتراک‌گذاری ایده‌های معاملاتی بسیار محبوب است.
هر کدام از این پلتفرم‌ها مزایا و معایب خاص خود را دارند. به عنوان مثال، متاتریدر 4 برای کاربران مبتدی مناسبتر است، در حالی که تریدینگ ویو امکانات بیشتری برای تحلیلگران حرفهای فراهم می‌کند.
کارگزاری یا بروکر فارکس چیست؟
برای ورود به فارکس و افتتاح حساب در این بازار، معامله‌گر باید از طریق واسطه‌های معتبر یا همان بروکرهای فارکس اقدام کند. انتخاب کارگزاری که تحت نظارت نهادهای مالی معتبر باشد، امنیت سرمایه معامله‌گر را تضمین می‌کند.
کارگزاران معتبر، امکاناتی نظیر اجرای سریع معاملات، اسپرد کم و پشتیبانی مناسب را ارائه می‌دهند.
مدیریت ریسک و کنترل احساسات
یکی از عوامل اصلی موفقیت در بازار فارکس، مدیریت ریسک و کنترل احساسات است. معاملهگران با تعیین حد سود (TP) و حد ضرر (SL) میتوانند از زیانهای بزرگ، جلوگیری کنند.
بسیاری از تازه‌کاران به دلیل نادیده گرفتن این اصول، سرمایه خود را از دست می‌دهند. همچنین، اجتناب از طمع و تصمیم گیری احساسی نقش مهمی در موفقیت دارد.
جمع‌بندی
بازار فارکس بزرگترین و پویاترین بازار مالی جهان است که در آن جفت‌ارزهایی مانند EUR/USD و GBP/USD مبادله میشوند. این بازار با سشن‌های معاملاتی لندن، نیویورک و آسیا، فرصت‌های متنوعی را در تمام ساعات روز ارائه میدهد.
پلتفرمهای متاتریدر (MetaTrader) برای اجرای معاملات و تحلیل تکنیکال و تریدینگ ویو (TradingView) برای تحلیل نمودارها، ابزارهای کلیدی تصمیم‌گیری آگاهانه در فارکس هستند. نقدینگی بالا و گستردگی جفت‌ارزها، فارکس را به بازاری ایده‌آل برای معاملات استراتژیک تبدیل کرده است.
