تحلیل فاندامنتال چیست؟ [داده‌های اقتصادی، جلسات بانک مرکزی و سنتیمنت بازار]

فاندامنتال یکی از سبک‌های تحلیل است که در پیش‌بینی روند کلیه بازارهای مالی [فارکس، کامودیتی، بورس و ارز دیجیتال] کاربرد دارد.

تحلیل فاندامنتال با بررسی عوامل بنیادی [داده‌های اقتصادی، جلسات بانک‌های مرکزی، سنتیمنت بازار، گزارشات درآمدزایی، ریسک‌های ژئوپولیتیکی] در شناسایی روند قیمتی میان‌مدت و بلندمدت دارایی‌ها (جفت ارزها، سهام، طلا، نفت و...) استفاده می‌شود.

تحلیل فاندامنتال چیست؟

تحلیل فاندامنتال یا بنیادی “Fundamental analysis”، یک روش تحلیلی در بازارهای مالی است که هدف آن در شناسایی ارزش ذاتی دارایی‌ها (ارزش واقعی یک دارایی براساس پارامترهای اقتصادکلان و تحلیل بنیادی) و پیش‌بینی روند میان‌مدت و بلندمدت خلاصه می‌شود.

تاریخچه تحلیل فاندامنتال

ایده اولیه تحلیل فاندامنتال با ظهور اقتصاد کلاسیک در قرن 18 و 19 ایجاد شد؛ آدام اسمیت “Adam Smith” در کتاب «ثروت ملل»، برای اولین بار بر مفهوم ارزش ذاتی و عوامل تاثیرگذار بر ارزش کالاها و خدمات تاکید کرد.

تحلیل بنیادی امروزی، در سال 1934 با انتشار کتاب «تحلیل امنیت» توسط «بنجامین گراهام “Benjamin Graham”» و «دیوید داد “David Dodd”» معرفی شد. این دو استاد دانشگاه، روش‌هایی را برای ارزیابی ارزش ذاتی سهام با استفاده از داده‌های مالی و اقتصادی ارائه دادند.

عوامل فاندامنتال تاثیرگذار بر دارایی‌ها چه مواردی هستند؟

داده‌های مختلفی در تحلیل فاندامنتال بررسی شده که ازجمله مهم‌ترین‌ها می‌توان به داده‌های اقتصادی و سنتیمنت بازار اشاره کرد؛ عوامل فاندامنتال تاثیرگذار بر دارایی‌ها:

• داده‌های اقتصادی
• جلسات بانک‌های مرکزی
• گزارشات درآمدزایی و صورت‌های مالی
• سنتیمنت بازار
• ریسک‌های ژئوپلیتیکی

داده‌های اقتصادی

منظور از داده‌های اقتصادی، گزارشاتی است که در سایت فارکس فکتوری (Forex Factory) منتشر می‌شوند.

این گزارشات را می‌توان به سه دسته عمده داده‌های تولیدی، تورمی و مشاغل تقسیم کرد. مطالعه و ارزیابی مستمر این گزارشات، چشم‌اندازی از شرایط اقتصاد کلان کشور فراهم کرده و در فاندامنتال فارکس کاربرد دارند.

همچنین با استفاده از داده‌های اقتصادی، می‌توان بایاس فاندامنتالی (سوگیری یک دارایی براساس پارامترهای بنیادی) جفت ارزها را تشخیص داد.

جلسات بانک‌های مرکزی

بانک‌های مرکزی معمولا هر 6 هفته یکبار جلسه تعیین نرخ بهره را برگزار می‌کنند؛ در این جلسات تغییرات نرخ بهره، بیانیه بانک مرکزی، پیش‌بینی‌های جدید اقتصادی و حتی لحن سخنرانی رئیس بانک مرکزی نیز مورد بررسی تحلیل‌گران فاندامنتال قرار می‌گیرد. برای اطلاع از آخرین تغییرات نرخ بهره بانک مرکزی، می‌توانید از ابزار نرخ بهره بانک‌های مرکزی تریدینگ فایندر استفاده کنید.

گزارشات درآمدزایی و صورت‌های مالی

می‌توان از صورت‌های مالی، روند درآمدزایی و سوددهی شرکت‎ها در پیش‌بینی روند سهام و شاخص‌های بورس استفاده کرد.

گزارشات درآمدزایی بصورت فصلی منتشر شده و سایت اینوستینگ یکی از منابع معتبری است که نتایج گزارشات را اعلام می‌کند.

عملکرد شرکت، مقایسه درآمد (Revenue) و سود به ازای هر سهم (EPS) (Earnings Per Share) واقعی (تحقق یافته) با رقم پیش‌بینی گزارشات مالی سنجیده می‌شود.

نکته: EPS یا سود به ازای هر سهم، نشان دهنده سود خالص یک شرکت به ازای هر سهم است.

گزارشات مالی شرکت‌های بزرگ (از نظر مارکت کپ)، روی سنتیمنت کلی بازار تاثیر گذاشته و معامله‌گران شاخص‌ها باید توجه ویژه‌ای به گزارشات این شرکت‌ها داشته باشند.

سنتیمنت بازار

منظور از سنتیمنت بازار، ریسک‌پذیری یا ریسک‌گریزی معامله‌گران است.

در شرایط ریسک‌گریزی  “Risk Off“ مارکت،  دارایی‌های امن مثل طلا، اوراق و ارزهایی با ماهیت ریسک‌‌گریزی (مثلCHF ، JPY و USD) مورد تقاضا قرار می‌گیرند.

در مقابل در بازار ریسک‌پذیر (Risk On)، تقاضا به سمت دارایی‌های ریسکی مثل سهام، کریپتو و ارزهایی با ماهیت ریسک‌پذیر (مثل AUD، NZD و CAD) حرکت می‌کند.

توجه به ریسک‌های ژئوپولیتیکی

ریسک‌های سیاسی (مثل انتخابات ریاست جمهوری) و ژئوپلیتیکی (جنگ) تاحد چشمگیری قابل پیش‌بینی نیستند.

با تشدید تنش‌های ژئوپلیتیکی، ترس در بازار حاکم شده و مارکت در شرایط ریسک‌‌گریز (Risk Off) قرار می‌گیرد؛ در این حالت دارایی‌های امن مورد تقاضا قرار می‌گیرند. در برعکس، بازارهای ریسکی با فشار فروش مواجه می‌شوند.

تحلیل فاندامنتال چه کاربردی دارد؟

با استفاده از تحلیل فاندامنتال و داده‌های اقتصادی، می‌توان بایاس فاندامنتالی دارایی‌ها را تشخیص داد و از باز کردن پوزیشن‌های خلاف جهت سوگیری بازار اجتناب کرد.

تحلیل بنیادی با تعیین ارزش ذاتی یک دارایی، احتمال رسیدن قیمت به ارزش منصفانه را  نشان می‌دهد.

اگر قیمت فعلی یک دارایی کمتر از ارزش ذاتی آن باشد، فرصت مناسب خرید فراهم می‌شود. در مقابل، اگر قیمت بالاتر از ارزش ذاتی باشد، معامله‌گر می‌تواند با آگاهی از این موضوع نسبت به فروش اقدام کند.

تفاوت تحلیل فاندامنتال با تکنیکال

تحلیل تکنیکال به بررسی نمودار قیمت و واکنش قیمت به سطوح کلیدی می‌پردازد. در مقابل، تحلیل فاندامنتال با ارزیابی صورت‌های مالی، شرایط اقتصاد کلان و سنتیمنت بازار، تصویری  جامع از دارایی موردنظر ترسیم می‌کند. مقایسه تحلیل فاندامنتال و تکنیکال:

آیا می‌توان با استفاده از تحلیل فاندامنتال معامله کرد؟

برای پاسخ به این سوال، یک نمونه از تاثیر فاندامنتال در بازارهای مالی ارزیابی می‌شود. تصویر زیر روند ریزشی شدید جفت ارز EUR/USD در اکتبر 2024 را نشان می‌دهد.

دلیل این ریزش را می‌توان در واگرایی شدید سیاست پولی و رشد اقتصادی بین اروپا و آمریکا جست‌وجو کرد.

این تصویر رشد اقتصادی ضعیف آلمان را از اواسط 2022 تا اواخر 2024 را نشان می‌دهد؛ آلمان بزرگ‌ترین اقتصاد اروپا است و بدین ترتیب داده‌های اقتصادی آن، تاثیر چشمگیری بر ارز یورو دارند.

در پی تضعیف رشد اقتصادی قاره سبز، بانک‌مرکزی اروپا(ECB) ، نرخ بهره را از نقطه اوج 4.5 درصدی، 150 واحد (1.5 درصد) کاهش داده است.

درمقابل، داده‌های اقتصادی آمریکا در مدت مشابه، رونق در تولید و رشد اقتصادی قوی را نشان می‌دهند که به تبع، فشار تورمی و کند شدن روند کاهش نرخ بهره را به دنبال دارد.

درنتیجه  شکاف سیاست پولی و رشد اقتصادی در اروپا و آمریکا، دلار در سه ماه پایانی 2024 دربرابر یورو تقویت شده است.

جمع بندی

فاندامنتال یک روش تحلیلی در بازارهای مالی است که با بررسی عوامل بنیادی تاثیرگذار بر دارایی‌ها مثل گزارشات اقتصادی، جلسات بانک‌های مرکزی و اخبار اقتصادی، روند قیمت را پیش‌بینی می‌کند.

داده‌های مورد بررسی در تحلیل فاندامنتال، بیشتر در تحلیل روند میان‌مدت و بلندمدت بازارهای مالی کاربرد دارند؛ بدین ترتیب، تحلیل بنیادی بیشتر برای سرمایه‌گذاران بلندمدت و سویینگ تریدرها مناسب است.