هنگامی که موجودی حساب توانایی پوشش ضررهای باز را نداشته باشد، بروکر یا صرافی هشدار کال مارجین صادر میکند. این هشدار نشان میدهد که سطح مارجین به حداقل میزان موردنیاز رسیده و ادامه فعالیت حساب بدون تغییر در شرایط موجود میتواند به بستهشدن اجباری معاملات منجر شود.
در این مرحله، معاملهگر باید تصمیمی فوری بگیرد تا تعادل حساب از وضعیت بحرانی خارج شود. راهحل معمول در چنین شرایطی یا افزودن وجه تضمین (Margin) جدید به حساب است، یا بستن بخشی از معاملات باز، به ویژه آنهایی که ریسک بالاتری دارند. با انجام یکی از این اقدامات، سطح مارجین آزاد افزایش یافته و احتمال رسیدن به استاپ اوت کاهش پیدا میکند.

کال مارجین به زبان ساده
برخلاف تفکر عمومی، کال مارجین در بازار فارکس به معنای از دست رفتن حساب معاملاتی نیست؛ هنگام که نزدیک شدن حساب به شرایط بحرانی، پیامی از سمت بروکر صادر شده تا اقدامات لازم برای جلوگیری از استاپ اوت (Stop Out) صورت بگیرد. ازجمله مفاهیم تاثیرگذار بر کال مارجین در ترید عبارتند از:
- بالانس (Balance): مقدارموجودی که در حساب واریز شده و برای معامله در دسترس است؛
- لوریج (Leverage): قرض گرفتن پول از کارگزاری برای انجام معاملات بزرگتر از موجودی واقعی حساب است؛
- مارجین (Margin): مارجین مبلغی است که کارگزاری به عنوان وثیقه معامله از موجودی حساب کسر و قفل میکند؛
- مارجین لول (Margin Level): مارجین لول به صورت درصد نمایش داده میشود و نشاندهنده درصدی از مارجین است که با توجه وضعیت معامله باز، میزان ریسک و توانایی حفظ پوزیشنهای باز را تعیین میکند؛
- ایکویتی (Equity): ایکویتی، موجودی لحظهای حساب که ضرر یا سود معاملات باز در آن لحاظ شده است؛
- استاپ اوت (Stop Out): هنگام کافی نبودن موجودی برای پوشش ضرر معاملات باز، معاملات به صورت خودکار بسته شده و استاپ اوت رخ میدهد.
بنا بر توضیحات سایت Investopedia، مارجین کال زمانی اتفاق میافتد که ارزش حساب مارجین کمتر از سطح تعیینشده توسط بروکر باشد.
در این شرایط، بروکر از سرمایهگذار میخواهد وجه نقد یا اوراق بهادار بیشتری به حساب واریز کند.
هدف از این اقدام، رساندن موجودی حساب به حداقل الزامات سرمایه و جلوگیری از بستن اجباری پوزیشنها است.

داخل کانال یوتیوب ClayTrader مفهوم کال مارجین به صورت ویدیویی توضیح داده شده است:
فرمول محاسبه کال مارجین
کال مارجین وضعیتی است که بر پایه کاهش نسبت میان ایکوئیتی (Equity) به مارجین مصرفشده (Used Margin) شکل میگیرد. معیار اصلی برای سنجش این وضعیت، مارجین لول (Margin Level) است. محاسبه کال مارجین در فارکس با فرمول زیر انجام میشود:
زمانی که مقدار این نسبت به سطح مشخصی که کارگزاری تعیین کرده (برای مثال ۱۰۰٪) برسد، اخطار کال مارجین فعال میشود.
در این شرایط، معاملهگر با کاهش قدرت مانور مواجه شده و امکان باز کردن موقعیتهای جدید از بین میرود. اهمیت فرمول کال مارجین در آن است که نشان میدهد وضعیت حساب تنها به بالانس وابسته نیست، بلکه ارتباط مستقیم میان زیانهای شناور و میزان سرمایه درگیر در معاملات تعیینکننده نزدیکشدن به مرز کال مارجین است.
نشانههای نزدیک شدن به کال مارجین
کال مارجین زمانی رخ میدهد که موجودی حساب معاملهگر به حدی کاهش یابد که دیگر زیان معاملات باز را پوشش ندهد. در این حالت، کارگزاری هشداری برای واریز پول بیشتر به حساب صادر کرده تا امکان پوشش ضرر بیشتر فراهم شود.

کاهش مارجین لول به سطح بحرانی
رسیدن مارجین لول (Margin Level) به حد بحرانی، نشانه عدم موجودی کافی برای پوشش ضرر معاملات باز است؛ در واقع، مارجین لول 100 %، رو به اتمام بودن موجودی برای پوشش ضرر معاملات باز را نشان میدهد.
دریافت هشدار از کارگزاری
هنگام رسیدن مارجین لول به سطح بحرانی، کارگزاریها هشداری مبنی بر عدم موجودی کافی برای پوشش ضررها ارسال میکنند؛ در این موقعیت با افزایش موجودی حساب، مارجین لول از سطح بحرانی خارج شده و حساب به حالت عادی بازمیگردد.
اما اگر موجودی حساب افزایش پیدا نکرده و ضررها بیشتر شوند، تمام معاملههای باز توسط کارگزاری بسته شده و استاپ اوت (Stop Out) اجتناب ناپذیر است.
کال مارجین در بازارهای مختلف (فارکس، فیوچرز، کریپتو)
مفهوم کال مارجین در تمام بازارهایی که از اهرم (Leverage) و اعتبار معاملاتی استفاده میکنند وجود دارد، اما نحوه اعمال و شدت آن در هر بازار متفاوت است.
- فارکس (Forex): سطح کال مارجین در فارکس معمولاً بین ۱۰۰٪ تا ۵۰٪ تعیین میشود. این محدوده نشان میدهد که اگر ایکوئیتی معاملهگر به اندازه مارجین مصرفشده یا کمتر از آن شود، اخطار کال مارجین صادر خواهد شد؛
- بازار فیوچرز (Futures): در قراردادهای آتی، مارجین به صورت روزانه بر اساس تغییرات قیمت تعدیل میشود. این ویژگی باعث میشود که کال مارجین در بازار آتی سریعتر و شدیدتر از فارکس فعال شود، چرا که نوسانات قیمت به طور مستقیم بر مارجین اولیه و نگهداری تأثیر میگذارند؛
- ارز دیجیتال (Cryptocurrency): کال مارجین در ارز دیجیتال اغلب به مرحلهای نزدیک به لیکوئید شدن معادلسازی میشود. در این حالت، با رسیدن زیانها به حد مشخص، سیستم اخطاری مشابه کال مارجین صادر میکند و اگر اقدامی صورت نگیرد، پوزیشنها به صورت خودکار بسته میشوند.
راههای جلوگیری از کال مارجین
با رعایت چند اصل ساده میتوان احتمال وقوع کال مارجین را کاهش داد، کال مارجین تنها یک هشدار برای کاربر جهت مدیریت ضرر معاملات باز است.
راههای پیشگیری از کال مارجین:
- مدیریت سرمایه: در صورت رعایت مدیریت سرمایه در تمام معاملات، احتمال وقوع کال مارجین کاهش مییابد؛
- استفاده از اهرم مناسب: اگرچه اهرم بالا امکان افزایش سود را فراهم میکند ولی مقدار ضرر هم به همان نسبت بالا میرود؛ انتخاب اهرم متناسب با موجودی و استراتژی از کال مارجین جلوگیری میکند؛
- مدیریت احساسات: کنترل احساسات در مواقع بحرانی از تصمیمات غیرمنطقی منجر به کال مارجین پیش گیری مینماید.
روشهای اطلاع از کال مارجین
فعال شدن کال مارجین تنها یک اتفاق در نمودار حساب نیست، بلکه با ساز و کارهای اطلاع رسانی مشخص همراه است که معاملهگر را از وضعیت بحرانی باخبر میسازد.
- پیام کال مارجین در متاتریدر: در متاتریدر یا دیگر نرمافزارها، به محض رسیدن مارجین لول به محدوده لول مارجین کال، اخطاری روی صفحه ظاهر میشود که معاملهگر را از محدودیتهای جدید آگاه میکند؛
- ایمیل یا نوتیفیکیشن تلفن همراه: بسیاری از بروکرها و صرافیها بهصورت خودکار هشدار کال مارجین را از طریق ایمیل یا اعلان در اپلیکیشن ارسال میکنند؛
- محدودیت عملیاتی: در برخی شرایط، سیستم پیش از رسیدن به استاپ اوت، امکان باز کردن معاملات جدید را مسدود میکند. این محدودیت نشانهای روشن است که حساب وارد فاز کال مارجین شده و تنها مدیریت یا تزریق سرمایه میتواند آن را نجات دهد.
این مسیر اطلاعرسانی به گونهای طراحی شده تا معاملهگر در کوتاهترین زمان متوجه ریسک شود و فرصتی برای اصلاح وضعیت پیش از استاپ اوت داشته باشد.

راههای خروج از موقعیت کال مارجین
با انجام اقدامات پس از کال مارجین برای مدیریت سرمایه در زمان دریافت پیام کال مارجیناز سمت بروکر یا صرافی، امکان خروج حساب از حالت بحرانی و حفظ سرمایه وجود دارد.

اقدامات لازم برای خروج از وضعیت کال مارجین
- کاهش حجم معاملات: بستن معاملات با بیشترین ضرر یا بستن بخشی از معاملات داخل سود، منجر به افزایش مارجین لول و فاصله گرفتن از سطح کال مارجین میشود؛
- افزایش موجودی حساب: با واریز وجه به حساب و افزایش سطح بالانس، مارجین لول افزایش پیدا کرده و حساب از محدوده کال مارجین خارج میشود؛
- هج کردن معاملات: در صورت بازکردن معامله در خلاف جهت معاملات، ضررهای شناور و مارجین لول ثابت میماند.
ماشین حساب مارجین تریدینگ فایندر؛ محاسبه سریع وجه تضمین معاملات اهرمی
ماشین حساب مارجین تریدینگ فایندر ابزاری آنلاین برای تعیین دقیق مقدار مارجین در معاملات اهرمی است. کافی است نماد معاملاتی، ارز حساب، حجم معامله و سطح اهرم (از 1:5 تا 1:1000) وارد شود تا مقدار وجه تضمین لازم نمایش داده شود.
این ابزار با پوشش فارکس، سهام، شاخصها، ارزهای دیجیتال و کالاها و دریافت قیمتهای لحظهای، امکان مدیریت سرمایه و جلوگیری از Margin Call را فراهم میسازد.
فرمول محاسبات ماشین حساب مارجین تریدینگ تریدینگ فایندر:
با این ابزار کاربر میتواند تأثیر تغییر اهرم بر مارجین را بهصورت آنی مشاهده کند. علاوهبراین، قابلیت جستجو میان نمادها، تنظیم مجدد ورودیها و دسترسی به ابزارهای مکمل مانند اسپرد زنده باعث میشود مدیریت معاملات اهرمی در متاتریدر یا سایر پلتفرمها سریعتر و دقیقتر انجام شود.
مثالهای عملی از کال مارجین
بررسی نمونههای عددی کمک میکند تا درک روشنتری از سازوکار کال مارجین به دست آید.
- مثال عددی کال مارجین ۱: یک حساب معاملاتی با بالانس ۱,۰۰۰ دلار و اهرم مالی (Leverage) ۱:۱۰۰ در نظر بگیرید. معاملهگر پوزیشنی با مارجین ۵۰۰ دلار باز میکند. اگر زیان شناور باعث شود ایکوئیتی حساب به ۵۰۰ دلار برسد، مارجینلول دقیقاً روی ۱۰۰٪ قرار میگیرد. این نقطه همان لحظه فعالشدن کال مارجین است؛ جایی که معاملهگر باید فوراً اقدام کند تا از استاپ اوت جلوگیری شود؛
- مثال عددی کال مارجین ۲: سرمایهگذاری دیگر با ۲,۰۰۰ دلار چند پوزیشن باز دارد که در مجموع ۱,۰۰۰ دلار مارجین مصرف کردهاند. با افزایش زیانها، ایکوئیتی به ۸۰۰ دلار کاهش پیدا میکند. در این حالت، مارجینلول برابر با ۸۰٪ محاسبه میشود. چون این سطح پایینتر از آستانه تعیینشده توسط بروکر است، حساب وارد وضعیت کال مارجین میشود و اخطار رسمی صادر خواهد شد.
تفاوت لیکوئید و کال مارجین
برای درک تفاوت میان کال مارجین (Margin Call) و لیکوئید شدن (Liquidation) لازم است به ساختار حساب معاملاتی شامل ایکوئیتی (Equity)، مارجین مصرفشده (Used Margin) و سطح مارجین لول (Margin Level) توجه کنیم.
جدول مقایسه لیکویید و کال مارجین:
ویژگیها | کال مارجین | لیکوئید شدن |
ماهیت | مرحله هشداردهنده کمبود سرمایه | مرحله نهایی و غیرقابل بازگشت |
کنترل معاملهگر | معاملهگر میتواند با بستن پوزیشنها یا واریز وجه حساب را مدیریت کند | هیچ کنترلی ندارد؛ بستن پوزیشنها به صورت خودکار توسط صرافی یا بروکر انجام میشود |
زمان وقوع | وقتی نسبت ایکوئیتی به مارجین مصرفشده به محدوده بحرانی برسد | وقتی زیانها از آستانه تعیینشده عبور کرده و ایکوئیتی از سطح مجاز پایینتر رود |
هدف | اخطار برای اصلاح وضعیت و جلوگیری از استاپ اوت | حفاظت از کارگزار/صرافی در برابر بدهیهای احتمالی معاملهگر |
نتیجه | فرصت اصلاح وجود دارد | بستن اجباری معاملات و از بین رفتن بخش زیادی از سرمایه |
تفاوت کال مارجین و استاپ اوت
برای درک بهتر تفاوت میان کال مارجین (Margin Call) و استاپ اوت (Stop Out) باید به سازوکار حساب معاملاتی توجه کرد.
این دو مرحله هر دو بر پایه تغییرات مارجین لول (Margin Level) و میزان ایکوئیتی (Equity) نسبت به مارجین مصرفشده (Used Margin) فعال میشوند، اما نقش و پیامدهای آنها کاملاً متفاوت است.
جدول مقایسه کال مارجین و استاپ اوت:
ویژگیها | کال مارجین | استاپ اوت |
ماهیت | اخطار از سوی کارگزار مبنی بر کمبود سرمایه برای پوشش معاملات باز | بستن اجباری پوزیشنها توسط کارگزار بدون دخالت معاملهگر |
زمان فعال شدن | زمانی که مارجین لول به آستانهای مشخص (مثلاً ۱۰۰٪) برسد | زمانی که مارجینلول به سطح پایینتر (برای نمونه ۲۰٪) سقوط کند |
کنترل معاملهگر | امکان اقدام دارد؛ میتواند وجه واریز کند یا بخشی از معاملات را ببندد | هیچ کنترلی ندارد و پوزیشنها برای محافظت از کارگزار بسته میشوند |
هدف | هشدار به معاملهگر برای پیشگیری از زیان کامل | جلوگیری از ایجاد بدهی معاملهگر و حفظ امنیت مالی کارگزار |
تأثیر بر حساب | محدودیت در باز کردن موقعیتهای جدید | احتمال از بین رفتن کل موجودی و بستهشدن همه یا بخشی از معاملات باز |
نحوه جلوگیری از کال مارجین در پراپ با دانلود اکسپرت محافظ سرمایه پراپ
برخلاف حسابهای شخصی که تنها زیان مالی مستقیم برای معاملهگر به همراه دارند، در حسابهای پراپ، کال مارجین به معنای از دست دادن دسترسی به سرمایهای است که تحت قوانین مشخص به تریدر سپرده شده است.
به همین دلیل، رعایت حد ضرر، کنترل ریسک و جلوگیری از افت بیش از اندازه موجودی اهمیت دوچندان پیدا میکند.
از آنجا که قوانین اکثر پراپ فرمها بر اساس درصد افت سرمایه یا نقض حد مجاز ضرر روزانه تعریف میشوند، معاملهگر باید اطمینان یابد که اجرای مدیریت ریسک او بدون خطا صورت میگیرد. در این نقطه، ابزارهای کمکی مانند اکسپرت محافظ سرمایه پرایپ وارد عمل میشوند.
این اکسپرت با امکاناتی مانند تریلینگ استاپ پویا، بریک ایون، مدیریت همزمان چند نماد و اجرای خودکار سفارشها طراحی شده است تا مانع از ورود حساب به محدوده کال مارجین شود و سرمایه معاملهگر در شرایط پرنوسان بازار حفظ گردد. ترکیب مدیریت ریسک فردی با این اکسپرت میتواند یک لایه حفاظتی مضاعف ایجاد کند.
- لینک دانلود اکسپرت محافظ سرمایه پراپ برای متاتریدر 5
- لینک دانلود اکسپرت محافظ سرمایه پراپ برای متاتریدر 4
- لینک دانلود اکسپرت محافظ سرمایه پراپ برای تریدینگ ویو
جمعبندی
با کاهش حجم معاملات، انتخاب اهرم مناسب و استفاده از حد ضرر، میتوان از نزدیک شدن به سطح کال مارجین جلوگیری کرد؛ در صورت مواجهه با کال مارجین، راهکارهایی مانند افزایش موجودی یا هج کردن معاملات میتوانند از وقوع استاپ اوت جلوگیری کنند.