پلن معاملاتی مجموعه‌ای از قوانین است که کلیه فعالیت‌های معامله‌گر را شامل میشوند. نگارش صحیح تریدینگ پلن باعث میشود تا تاثیر احساسات در معاملات کاهش پیدا کرده و در شرایط هیجانی بازار، بهترین تصمیم توسط معامله‌گر گرفته شود.
همچنین، با ایجاد قوانینی برای موارد مختلف مدیریت ریسک مانند پوزیشن سایز، باعث پلن معاملاتی فارکس و دیگر بازارها، مدیریت ریسک و سرمایه را تسهیل می‌کند.
پلن معاملاتی چارچوبی برای فعالیت معامله‌گر ایجاد می‌کند که منجر به منظم شدن فعالیت شده و امکان بررسی عملکرد را در طولانی‌مدت فراهم می‌کند.
پلن معاملاتی چیست؟
پلن معاملاتی یه نقشه راه جامع برای معاملات است که شامل اطلاعات مختلف در مورد اهداف معاملاتی، مدیریت حساب شامل ریسک، سرمایه، احساسات، استراتژی معاملاتی، زمان معامله و ... است.
قوانین این برنامه تمام فعالیت‌های معامله‌گر را شامل شده و در واقع ساختار فعالیت تریدر در بازار را برنامه‌ریزی می‌کنند.
اجزای مختلف تریدینگ پلن
یک تریدینگ پلن کامل، کلیه فعالیت‌های معامله‌گر را پوشش می‌دهد؛ هرکدام از بخش‌های مختلف پلن معاملاتی شامل قوانینی میشوند که در آنها، چارچوب فعالیت معامله‌گر شکل می‌گیرد.
اجزای مختلف تریدینگ پلن:
- هدف فعالیت در بازار: تعیین اهداف معاملاتی و بازدهی مورد انتظار در بازههای زمانی مشخص (روزانه، ماهانه، سالانه و ...)؛
- استراتژی معاملاتی: انتخاب استراتژی معاملاتی، متناسب با مهارت و اهداف معاملاتی؛
- انتخاب بازار مناسب فعالیت: بررسی و انتخاب بازار مناسب برای معاملات با توجه به استراتژی معاملاتی؛
- مدیریت احساسات: تسلط بر احساسات و ایجاد قوانین ثابت برای فعالیت بدون تاثیر احساسات در مواقع پر تنش؛
- زمانبندی: تعیین زمان مناسب برای انجام معاملات؛ به عنوان مثال، معامله فقط در زمان همپوشانی سشن نیویورک و سشن لندن؛
- مدیریت ریسک و سرمایه: تعیین میزان سرمایه مورد معامله و مشخص کردن حداکثر ضرر در هر بازه زمانی مشخص (روزانه، هفتگی و ماهانه)؛
- مانیتورینگ معاملات: به دلیل تنش بالا هنگام معامله، تعیین اقدامات حین معامله، پیش از ورود؛
- نحوه نوشتن ژورنال معاملاتی: تعیین اجزای مهم معامله برای نوشتن ژورنال معاملاتی.
مزایای استفاده از پلن معاملاتی
نوسانات بازار باعث ایجاد تنش و اضطراب در معامله‌گر میشوند؛ با این حال، برخورداری از یک پلن معاملاتی مشخص باعث میشود تا در شرایط مختلف، بهترین تصمیم برای معامله اتخاذ شود.
مزایای داشتن پلن معاملاتی:
- کاهش تاثیر احساسات در معاملات: با استفاده از پلن معاملاتی، آمادگی لازم در برابر اتفاقات مختلف هنگام معامله فراهم شده و تاثیر احساسات در تصمیمات کاهش می‌یابد؛
- بهبود مدیریت ریسک و سرمایه: با ایجاد قوانین مشخص برای مدیریت حساب و رعایت آن، روند مدیریت حساب بهبود می‌یابد؛
- افزایش نرخ بازدهی حساب معاملاتی: تنظیم تریدینگ پلن صحیح و رعایت آن، منجر به افزایش نرخ موفقیت استراتژی معاملاتی میشود؛
- ایجاد چارچوب منظم: ایجاد قوانین صحیح برای فعالیت در بازار مالی، چارچوبی برای معاملات ایجاد می‌کند که ایجاد نظم و تداوم فعالیت را به دنبال دارد؛
- امکان بررسی و بهبود روند معاملاتی در طولانی‌مدت: فعالیت با رعایت تریدینگ پلن، امکان بررسی عملکرد در طولانی‌مدت و رفع مشکلات را فراهم می‌کند؛
- جلوگیری از سردرگمی و تصمیمات هیجانی در بازار: داشتن قوانین مشخص برای شرایط خاص، از سردرگمی در این مواقع و اتخاذ تصمیمات هیجانی منجر به ضرر جلوگیری می‌کند.
اهمیت استفاده از تریدینگ پلن در معاملات
گاهی اوقات قیمت در بازارهای مختلف بسته به موارد متفاوت دچار نوسان‌های شدید میشود. از این رو، معامله‌گران مختلف در این شرایط تصمیمات احساسی گرفته و حساب معاملاتی خود را تحت ریسک غیرمنطقی قرار می‌دهند.
در یک پلن معاملاتی صحیح، برای هریک از این شرایط مختلف تصمیمی گرفته شده که کمترین ریسک و بیشترین بازدهی را برای حساب معاملاتی به دنبال دارد.
همچنین، در یک تریدینگ پلن مناسب، هدف معاملات به صورت کاملا شفاف مشخص شده که این مورد باعث جلوگیری از معامله بیش‌ازحد (Over Trade) میشود.
آموزش نگارش تریدینگ پلن
نگارش یک پلن معاملاتی صحیح با بررسی فاکتورهای مختلفی مانند بررسی رفتار قیمت در بازارهای مختلف، مقدار سرمایه در دسترس، هدف معاملات و ... انجام میشود.
مراحل نگارش تریدینگ پلن:
- انتخاب بازار؛
- تعیین زمان معاملات؛
- تعیین سرمایه قابل دسترس؛
- مشخص کردن هدف معاملات؛
- تعیین پوزیشن سایز؛
- تعیین فاکتورهای ژورنال‌های معاملاتی؛
- تهیه واچ‌لیست؛
- تعیین استراتژی معاملاتی.
مثال یک پلن معاملاتی واقعی
فرض کنید قصد معامله با هزار دلار سرمایه به سبک ICT را دارید و حالا باید تریدینگ پلن مناسب فعالیت با این سرمایه را بنویسید. در جدول زیر، یک پلن معاملاتی ساده برای معامله با 1000 دلار طراحی شده است:
بخش‌های مختلف پلن معاملاتی | فاکتور انتخابی |
بازار منتخب | بازار فارکس |
زمان معاملات | همپوشانی سشن لندن و نیویورک |
سرمایه در دسترس برای معاملات | هزار دلار |
هدف معاملات | 0.5 درصد سود در هر هفته معاملاتی |
فاکتورهای ژورنال معاملاتی | دلیل ورود به معامله، نتیجه و احساسات هنگام معامله |
واچ‌لیست | نمودار یورو به دلار “EUR/USD”، دلار به ین ژاپن “USD/JPY”، دلار به پوند انگلیس “USD/GBP” |
پوزیشن سایز | ریسک 0.5 درصد از سرمایه کلی |
تفاوت پلن معاملاتی با استراتژی معاملاتی
پلن معاملاتی به صورت کلی تمام فعالیت‌های معامله‌گر ازجمله مقدار سرمایه تا سیستم‌های تحلیل را شامل میشود؛ در مقابل، استراتژي معاملاتی قوانینی برای ورود و خروج از معامله وضع کرده و به بهبود نرخ موفقیت معاملات کمک می‌کند. مقایسه پلن معاملاتی و استراتژی معاملاتی:
استراتژی معاملاتی | پلن معاملاتی | ویژگی |
تمرکز بر پوزیشن سایز هر معامله به صورت جداگانه | تمرکز بر مدیریت کل سرمایه و ریسک حساب | مدیریت ریسک |
قابل اصلاح بعد از هر معامله | قابل اصلاح بعد از بازه بلندمدت | قابلیت اصلاح |
تنها شرایط ورود و خروج از معامله | کلیه فرایند معامله ازجمله زمان و نوع بازار | تمرکز اصلی |
کسب سود در هر معامله به صورت جداگانه | تداوم فعالیت در بلندمدت | هدف |
نقطه ورود، سفارش حد سود، سفارش حد ضرر و ... | زمان معامله، مقدار سرمایه، بازار، دارایی و ... | فاکتورهای قابل پوشش |
نکات مهم برای استفاده از تریدینگ پلن
برای استفاده بهینه از یک تریدینگ پلن و ایجاد بازدهی مناسب بر حساب معاملاتی، رعایت نکاتی مانند پایبندی به قوانین، به‌روزرسانی پلن معاملاتی و ... لازم است.
نکات مهم برای استفاده از تریدینگ پلن:
- به‌روزرسانی پلن معاملاتی: بازارهای مالی، همواره در حال تغییر هستند، با این تغییرات باید اصلاحاتی در پلن معاملاتی در بازههای زمانی مختلف انجام شود؛
- اصلاح خطاهای پلن معاملاتی: بعد از گذشت مدتی باید خطاهای پلن معاملاتی به صورت کامل بررسی شود و اصلاحات لازم در پلن معاملاتی صورت بگیرد؛
- پاینبدی به قوانین پلن معاملاتی: هرگونه اصلاح یا تغییر در پلن معاملاتی باید در شرایط دور از بازار انجام شود، همچنین تمام قوانین پلن معاملاتی هنگام معامله باید به صورت کامل رعایت شوند؛
- انطباق پلن معاملاتی با بازار: هر بازار مشخصات مختص به خود را دارد و هر پلن معاملاتی باید منطبق بر بازار مورد استفاده تهیه شود.
اشتباهات رایج در طراحی پلن معاملاتی
بروز اشتباه در بخش‌های مختلف نگارش تریدینگ پلن مانند هدفگذاری یا انتخاب بازار، منجر به کاهش نرخ موفقیت معاملات شده و در واقع نتیجه عکس می‌دهد.
اشتباهات رایج در طراحی پلن معاملاتی
- هدفگذاری اشتباه: تعیین هدف، دور از واقعیت و مغایر با مقدار سرمایه باعث دلسردی و عدم تداوم فعالیت در بازار میشود؛
- مدیریت ریسک غیرمنطقی: ریسک بیش‌از اندازه در هر معامله باعث کاهش مدت‌زمان فعالیت در بازار میشود؛
- عدم بررسی ارتباط میان بخش‌های مختلف تریدینگ پلن: عدم توجه به ارتباط میان بخش‌های مختلف باعث میشود تا پلن معاملاتی به درستی عمل نکند و نرخ موفقیت معاملات کاهش یابد.
نتیجه‌گیری
پلن معاملاتی مجموعه‌ای از قوانین است که شامل هرگونه فعالیت معامله‌گر در بازار مالی میشود. در پلن معاملاتی، اهداف معاملات، بازار، استراتژی معاملاتی، زمان تریدینگ و ... مشخص شده و برای هرکدام از این فاکتورها تصمیماتی از قبل گرفته شده است.
برخورداری از تریدینگ پلن مناسب، باعث کاهش تاثیر احساسات در معاملات شده و مدیریت ریسک و سرمایه را تسهیل می‌کند. همچنین، چارچوبی منظم برای فعالیت در بازار ایجاد میشود که نرخ موفقیت معاملات را افزایش می‌دهد.
پایبندی به قوانین، اصلاح خطاها و به‌روزرسانی فاکتورهای مختلف تریدینگ پلن، از نکات مهم برای افزایش نرخ بهره‌وری معاملات هستند. همچنین، هدفگذاری اشتباه، تعیین ریسک غیرمنطقی و عدم توجه به ارتباط میان اجزای مختلف تریدینگ پلن به کاهش نرخ موفقیت معاملات منجر میشود.
