Piyasa Yapısı, Forex Market ve kripto para piyasalarında fiyat davranışlarını analiz etmek ve hareket eğilimlerini belirlemek için kullanılan bir araçtır. Bu kavram, piyasa değişimlerini anlamak ve işlem stratejilerini hassaslaştırmak için kullanılabilir.

Piyasa Yapısı Nedir?
Piyasa Yapısı, gerçek fiyat davranışlarını, dönüş noktalarının oluşumunu ve fiyat hareketlerini içerir. Bu yapı, piyasanın eğilimini (boğa, ayı veya yatay) belirler.
Bu yapıların doğru şekilde tanımlanması kritik önemdedir çünkü işlem yönünü belirlemede ve giriş-çıkış noktalarını saptamada yardımcı olur.
Ticarette Piyasa Yapısını Kullanmanın Artıları ve Eksileri
Aşağıdaki tablo, ticarette piyasa yapısının kullanılmasının avantaj ve dezavantajlarını kapsamlı bir şekilde sunar:
Artılar | Eksiler |
Trendleri ve trend değişimlerini doğru bir şekilde tanımlama yeteneği | Dalgalı ve istikrarsız piyasalarda yanlış sinyallerin oluşma ihtimali |
İşlemlerde uygun giriş ve çıkış noktaları sağlar | Doğru yorumlama için deneyim ve hassasiyet gerektirir |
Anahtar dönüş noktalarını belirleyerek risk yönetimini geliştirir | Düşük zaman dilimlerinde yüksek gürültü nedeniyle analiz zorlukları yaşanır |
Piyasa Yapısı Türleri
Genel olarak piyasa yapısı yalnızca üç halde oluşur: boğa, ayı ve yatay. Aşağıda her biri incelenmiştir.
#1 Boğa Piyasa Yapısı
Boğa yapısında fiyat, Daha Yüksek Zirveler (Higher Highs - HH) ve Daha Yüksek Dipler (Higher Lows - HL) oluşturarak hareket eder. Bu durum, önceki zirvenin kırılmasıyla onaylanır ve yükseliş trendinin devam ettiğini gösterir.
Önceki dibe göre yeni bir Daha Düşük Dip (Lower Low - LL) oluşumu, boğa piyasasında trend değişiminin ilk işaretidir.

#2 Ayı Piyasa Yapısı
Ayı yapısında fiyat, Daha Düşük Zirveler (Lower Highs - LH) ve Daha Düşük Dipler (Lower Lows - LL) oluşturarak hareket eder. Önceki dibin kırılması düşüş trendinin devam ettiğini gösterir.
Ayrıca, önceki zirveye kıyasla Daha Yüksek Zirve (Higher High - HH) oluşursa, ayıdan boğaya trend dönüşü ihtimali vardır.

#3 Yatay Piyasa Yapısı
Yatay yapıda (Sideways Trend), fiyat belirli zirve ve dipler arasında tanımlanmış bir aralıkta hareket eder.
Bu durum, kısa vadeli işlemler için uygundur ve bu aralığın kırılması piyasa yönünü belirler. Bu tür yapı genellikle düşük zaman dilimlerinde gözlemlenir.

Farklı Zaman Dilimlerinde Piyasa Yapısı Nasıl Tanımlanır?
Piyasa yapısı tüm zaman dilimlerinde gözlemlenebilir olsa da, her zaman diliminde sunumu farklılık gösterir. Daha yüksek zaman dilimleri, genellikle daha stabil ve güvenilir yapılar sergiler.
Buna karşın, daha düşük zaman dilimleri, daha fazla fiyat gürültüsü (küçük dalgalanmalar) içerdiğinden analiz edilmesi daha zordur. Top Down Analysis (Üstten Aşağı Analiz) yaklaşımını birleştirmek, piyasa yapısını doğru şekilde belirlemenin en iyi yoludur.
Piyasa Yapısındaki Değişiklikler Nasıl Belirlenir?
Piyasa yapısındaki değişiklikler genellikle önemli seviyelerin (zirveler – HH veya dipler – LL) kırılmasıyla tespit edilir.
- Yükseliş trendinde, önceki dip kırılırsa bu durum bir düşüş trendine geçişi işaret eder;
- Düşüş trendinde, önceki zirvenin kırılması bir yükselişin başlayabileceğine işaret eder.
Bu değişiklikler genellikle Displacement (ani fiyat hareketleri) ile birlikte görülür.
Piyasa Yapısı Analizinde Öne Çıkan Noktalar
Daha doğru bir piyasa yapısı analizi için aşağıdaki ipuçlarını dikkate alın:
- Grafik üzerinde gerçek zirve ve diplerin doğru şekilde belirlenmesi
- Belirsiz fiyat hareketlerini (gürültü) göz ardı ederek net kırılımlara odaklanılması
- Piyasa yapısının, ICT PD Array (Premium/Discount Zones) gibi araçlarla birlikte kullanılması
- Birden fazla zaman diliminin karşılaştırılmasıyla genel piyasa bakışının güçlendirilmesi
- Kırılımları onaylamak ve likidite akışını tespit etmek için hacim analizinin kullanılması
- Farklı piyasa koşullarında piyasa yapısını sürekli pratik ederek geliştirmek
- Alt ve üst zaman dilimlerinde piyasa yapısının uyumlu olmasını sağlamak
Sonuç
Piyasa yapısı, finansal piyasalarda teknik analiz için temel bir kavramdır ve fiyat davranışlarını zirve ve diplere dayalı olarak inceleyerek piyasa yönünü belirlemeyi sağlar. Bu yapı üç şekilde oluşur: boğa, ayı ve yatay, ve her biri özel piyasa koşullarını temsil eder.
Bu yapıların farklı zaman dilimlerinde doğru bir şekilde tanımlanması ve diğer teknik araçlarla birleştirilmesi, trendlerin ve anahtar dönüş noktalarının tespitinde kritik öneme sahiptir.