Sermaye yönetimi ve risk kontrolü, finansal piyasalarda yatırımcı başarısının temel direklerindendir. Bu alandaki en önemli araçlardan biri de, yeni işlemler açmak için mevcut sermayeyi gösteren Marjin Seviyesi’dir.
Marjin Seviyesi’ni doğru anlamak, marjin call (tamamlama çağrısı) ve stop out (zorunlu kapama) durumlarının önüne geçmeye yardımcı olur ve yatırımcıların risk yönetimi stratejilerini optimize etmelerini sağlar.
Marjin Seviyesi, Öz Sermaye’nin (Equity), Kullanılan Marjin’e (Used Margin) oranıdır ve yüzde cinsinden ifade edilir. Bu gösterge, yatırımcının yeni pozisyonlar açma kabiliyetini kontrol etmede kritik öneme sahiptir ve risk yönetiminde temel bir araç olarak kabul edilir.
Marjin seviyesinin artması, daha fazla likiditeye ve yeni işlemler açma olasılığına işaret ederken; marjin seviyesinin düşmesi, daha yüksek risk ve potansiyel bir margin call ya da nihayetinde broker tarafından gerçekleşecek bir stop out anlamına gelir.
Profesyonel yatırımcılar, kritik senaryolardan kaçınmak ve dalgalanmalara göre işlem stratejilerini ayarlamak için marjin seviyesini sürekli izlerler.
Marjin Seviyesi Hesaplama Formülü
İşlem platformları, yeni işlemler açmak için mevcut likiditeyi değerlendirmede kilit bir gösterge olan marjin seviyesini otomatik olarak gösterir. Marjin Seviyesi Formülü:
- Marjin Seviyesi = %100 × (Öz Sermaye / Kullanılan Marjin)
Açık işlem yoksa, marjin seviyesi sıfırdır. Ayrıca, marjin seviyesinin artması, yeni işlemler açmak için daha fazla serbest marjin anlamına gelir.
Örnek 1 – Marjin Seviyesi Hesabı: EUR/USD Alım Pozisyonu
Diyelim ki hesap bakiyeniz 2.000$, ve EUR/USD paritesinde 1 mini lot alım pozisyonu açmak istiyorsunuz. Adım adım hesaplama:
Gerekli Marjin Hesabı: Eğer gerekli marjin %5 ise, kullanılan marjin:
- İşlem Hacmi × Marjin Yüzdesi = Gerekli Marjin
- 10.000 × 0,05 = 500$
- Öz Sermaye Hesabı
- Hesap Bakiyesi + Yüzen Kar/Zarar = Öz Sermaye
- 2.000$ + 0$ = 2.000$
- Marjin Seviyesi Hesabı
- Marjin Seviyesi = (Öz Sermaye / Kullanılan Marjin) × %100
- Marjin Seviyesi = (2000 / 500) × %100 = %400
%100’ün üzerindeki bir marjin seviyesi, yatırımcının forex piyasasında yeni pozisyonlar açmasına olanak tanır.
Örnek 2 – Marjin Seviyesi Hesabı: EUR/USD Zararda İşlem
Bir önceki örnekte, pozisyonu açtıktan sonra hesabınızın 100$ yüzen zarara girdiğini varsayalım.
- Gerekli Marjin Hesabı: %5 gerekli minimum marjin olarak tanımlanmışsa, kullanılan marjin yine:
- İşlem Hacmi × Marjin Yüzdesi = Gerekli Marjin
- 10.000 × 0,05 = 500$
- Öz Sermaye Hesabı
- Hesap Bakiyesi + Yüzen Kar/Zarar = Öz Sermaye
- 20.000$ - 100$ = 1.900$
- Marjin Seviyesi Hesabı:
- Marjin Seviyesi = (Öz Sermaye / Kullanılan Marjin) × %100
- Marjin Seviyesi = (1900 / 500) × %100 = %380
Marjin Seviyesine Bağlı Margin Call ve Stop Out
Marjin Çağrısı (Margin Call), marjin seviyesi %100’e düştüğünde gerçekleşir.
Bu durumda yatırımcı yeni işlemler açamaz ve ya açık pozisyonlardan bazılarını kapatmalı ya da işlem yapmaya devam etmek için hesabına ek fon yatırmalıdır.
Eğer marjin seviyesi kritik bir eşiğe (genellikle %50 veya daha az) düşerse, broker otomatik olarak bazı işlemleri kapatır. Bu işleme Stop Out denir.
Örnek:
Diyelim ki Öz Sermaye 400$ ve Kullanılan Marjin de 400$.
- Marjin Seviyesi = (400 / 400) × %100 = %100
Bu durumda, broker yeni işlemleri engeller. Eğer yüzen zarar artar ve Öz Sermaye 200$’a düşerse:
- Marjin Seviyesi = (200 / 400) × %100 = %50
Bu seviyede, broker pozisyonları kapatmaya başlar – Stop Out tetiklenir.
Sonuç
Forex’te Marjin Seviyesi, sermaye risk yönetiminde kilit bir ölçüttür ve yatırımcıların akıllı işlem kararları vermelerine rehberlik eder.
Marjin seviyesi %100’ün üzerinde olduğunda, yeni işlemler açmak için esneklik sağlanır. %100 seviyesinde ise, marjin çağrısı (margin call) meydana gelir ve yatırımcı artık yeni pozisyon açamaz.
Marjin seviyesi %50 veya altına düştüğünde, stop out durumu gerçekleşir ve broker açık pozisyonları otomatik olarak kapatır.
Marjin seviyesinin sürekli izlenmesi ve değişimlerinin doğru şekilde anlaşılması, büyük kayıplardan kaçınmak ve Forex piyasasında işlem verimliliğini artırmak için hayati öneme sahiptir.
