Teknik analizde hareketli ortalama, belirli bir zaman aralığındaki ortalama fiyatı hesaplayarak trendin belirlenmesini sağlar ve dalgalanmaları filtreler. Bu göstergeler, MA (Moving Average) olarak da adlandırılır.
Yatırımcılar bu aracı fiyat dalgalanmalarını belirlemek, piyasa trendlerini tanımak ve ideal giriş-çıkış noktalarını tespit etmek için kullanırlar.
Hareketli Ortalama (MA) Nedir?
Hareketli Ortalama (MA), bir varlığın belirli bir zaman aralığındaki ortalama fiyatını hesaplayan istatistiksel bir göstergedir ve mum grafik üzerinde kavisli bir çizgi (düzgün ya da keskin) olarak gösterilir.
Amacı, kısa vadeli fiyat dalgalanmalarından kaynaklanan "gürültüyü" azaltmak ve daha büyük piyasa eğilimlerini tespit etmeye yardımcı olmaktır. Bu yöntem, Forex piyasası, hisse senetleri ve kripto para piyasalarında uygulanabilir.
Hareketli Ortalamaların Avantajları ve Dezavantajları
Aşağıdaki tablo, hareketli ortalamaların avantaj ve dezavantajlarını göstermektedir:
Avantajlar | Dezavantajlar |
Basit ve anlaşılır | Yatay piyasalarda yanlış sinyaller verebilir |
Gürültüyü ve kısa vadeli oynaklığı azaltır | Piyasanın dönüş noktalarını belirlemede başarısız olabilir |
Farklı zaman dilimlerinde daha doğru analiz sağlar | Tepki süresi gecikebilir |
Hareketli Ortalama Türleri
Bu gösterge, iki ana türde sınıflandırılır:
- Basit Hareketli Ortalama (SMA)
- Üssel Hareketli Ortalama (EMA)
Basit Hareketli Ortalama (SMA)
SMA, bir varlığın belirli bir süredeki kapanış fiyatlarının ortalamasını alır. Örneğin, SMA-50, son 50 günün kapanış fiyatlarının toplamının 50’ye bölünmesiyle hesaplanır.
Üssel Hareketli Ortalama (EMA)
EMA, son fiyatlara daha fazla ağırlık verir. Bu nedenle fiyat değişimlerine daha hızlı tepki verir ve kısa vadeli yatırımcılar tarafından daha sık tercih edilir.
Basit ve Üssel Hareketli Ortalamalar Arasındaki Farklar (SMA & EMA)
SMA ile EMA arasındaki farklar aşağıdaki gibidir:
Özellik | SMA | EMA |
Yeni fiyatlara duyarlılık | Daha az | Daha fazla |
Sinyal gecikmesi | Daha fazla | Daha az |
Zaman çerçevesi | Uzun vadeli analiz | Kısa vadeli ve scalping için uygun |
Hareketli Ortalama için Uygun Zaman Dilimleri
Hareketli ortalamaların etkili kullanılmasında en kritik faktörlerden biri, uygun periyot uzunluğunun seçilmesidir. Periyot, ortalamanın hesaplandığı mum sayısını ifade eder.
- Kısa vadeli hareketli ortalamalar (örneğin 10 veya 20 periyot) fiyat hareketlerine daha hızlı tepki verir;
- Uzun vadeli hareketli ortalamalar (örneğin 50 veya 200 periyot) daha yumuşaktır ve uzun vadeli eğilimleri daha iyi temsil.
Doğru zaman diliminin seçimi, yatırımcının işlem stiline bağlı olmalıdır. Kısa vadeli yatırımcılar hızlı tepki veren ortalamalardan fayda sağlarken, uzun vadeli yatırımcılar daha yavaş hareket eden ortalamalardan faydalanır.
Hareketli Ortalamaların Kullanım Alanları
Yatırımcılar Hareketli Ortalamaları (MA) farklı amaçlarla kullanırlar:
Piyasa Trendini Belirleme
- Fiyat, MA çizgisinin üzerindeyse, piyasa yükseliş eğilimindedir;
- Fiyat, MA çizgisinin altındaysa, piyasa düşüş eğilimindedir.
Alım ve Satım Sinyalleri
En yaygın kullanılan stratejilerden biri Hareketli Ortalama Kesişimleridir. Kısa vadeli bir MA, uzun vadeli bir MA’nın üzerine çıktığında bu bir alım sinyali verir.
Tersine, kısa vadeli MA, uzun vadeli MA’nın altına indiğinde bu bir satış sinyali olarak yorumlanır.
Dinamik Destek ve Direnç Seviyeleri
Trend içeren piyasalarda, MA çizgileri dinamik destek ya da direnç seviyeleri olarak görev görebilir.
Farklı Zaman Dilimlerinde MA Kullanımı (Multi-Timeframe Analysis)
Hareketli Ortalamalar, farklı zaman dilimlerinde farklı davranışlar sergiler. Bu ortalamaların birleştirilmesi, yatırımcılara daha derin bir perspektif sunar.
Örneğin; büyük zaman diliminde fiyat MA'nın üzerindeyken, küçük zaman diliminde MA'nın altında olabilir bu durum, geçici bir düzeltme veya daha uygun bir fiyattan alış fırsatı anlamına gelebilir.
Sonuç
Hareketli Ortalamalar (MA), finansal piyasalarda teknik analiz için basit ama güçlü araçlardır.Farklı zaman aralıklarındaki ortalama fiyatı hesaplayarak, kısa vadeli dalgalanmaları filtreler ve genel piyasa eğilimini belirlemeye yardımcı olur.
MA’ler sadece trend tespiti için değil; aynı zamanda kesişim stratejileri, dinamik destek/direnç seviyeleri ve çok zamanlı analiz gibi birçok stratejide de yaygın olarak kullanılır.
