Pip Nedir? Sermaye ve Risk Yönetiminde Kullanımı + Hesaplama Formülü

Pip (PIP), döviz çiftlerindeki fiyat değişimlerinin standart ölçü birimidir ve Forex piyasasında kâr ve zarar hesaplamalarının temelini oluşturur. Stop-loss, take-profit, pozisyon büyüklüğü ve risk yönetimi gibi kavramları hesaplamak için Forex’te pip hesaplaması ilk ve en önemli adımlardan biridir.

Ayrıca, pip’in ne olduğunu anlamadan, fiyat hareketlerinin dolar karşılığını doğru belirlemek veya işlemler üzerinde kesin kontrol sağlamak mümkün değildir.

Forex’te Pip Nedir?

Pip (Price Interest Point / Percentage in Point), Forex piyasasında fiyat değişimlerini ölçmek için kullanılan standart birimdir. Çoğu döviz çifti için bir pip, dördüncü ondalık basamağa yani 0.0001'e eşittir. Örneğin, EUR/USD 1.1050’den 1.1051’e yükselirse, bu bir pip artış demektir.
USD/JPY gibi yalnızca iki ondalık basamakla kote edilen çiftlerde ise bir pip 0.01'e eşittir.

Özetle, pip; döviz işlemlerinde kâr, zarar ve işlem hacmi hesaplamalarının temelidir. Altın işlemlerinde (XAU/USD) pip tanımı farklıdır. Her pip, 0.01 fiyat hareketine eşittir. Örneğin, altın fiyatı 1945.30’dan 1945.31’e çıktığında, bu bir pip hareketidir.

Forex’te Pip ve Pipette Arasındaki Fark Nedir?

Bir pip, çoğu döviz çiftinde dördüncü ondalık basamaktır ve temel ölçüm birimidir. Pipette ise bir pip’in onda biridir ve beşinci ondalık basamakta yer alır.

Örneğin, EUR/USD 1.10503’ten 1.10504’e yükselirse, bu bir pipette’lik artıştır. Pipette’ler, fiyatlamada daha yüksek hassasiyet sağlar ve genellikle ECN platformlarında ya da düşük spread’li hızlı hesaplarda kullanılır.

Pip Değerini Hesaplama Formülü

Bir pip’in değeri, işlem hacmi (lot büyüklüğü) ve döviz çiftinin türüne bağlıdır. USD'nin karşı para olduğu çiftlerde pip değeri şu şekilde hesaplanır:

• Standart Lot (100.000 birim): Her pip = 10$
• Mini Lot (0.1 lot = 10.000 birim): Her pip = 1$
• Mikro Lot (0.01 lot = 1.000 birim): Her pip = 10$

Ancak USD'nin karşı para olmadığı çiftlerde (örneğin USD/CHF veya USD/CAD), pip’in dolar değeri döviz kuruna bağlıdır.
Formül şöyledir:
Pip Değeri = (İşlem Hacmi × 0.0001) / Kur

USD/JPY gibi iki ondalıklı çiftlerde 0.0001 yerine 0.01 kullanılır:
Pip Değeri = (İşlem Hacmi × 0.01) / Kur

Forex’te Pip Hesaplama Örneği:
USD/JPY paritesinde 145.00’den bir standart lot açtığınızı varsayalım:
Pip Değeri = (100.000 × 0.01) / 145.00 = 6.89$

Altında Pip Değeri Nasıl Hesaplanır?

Altında pip değeri döviz çiftlerinden farklıdır:

• Standart Lot (100 ons): Her pip = 1$
• Mini Lot (10 ons): Her pip = 0.10$
• Mikro Lot (1 ons): Her pip = 0.01$

Özetle, XAU/USD paritesinde her 0.01 fiyat hareketi bir pip’tir ve standart lotta her pip değişimi 1$ kâr ya da zarar anlamına gelir.

Not: İşlemlerde pip değerini doğru hesaplamak için Trading Finder’ın Forex pip hesaplayıcısını kullanabilirsiniz.

Sermaye ve Risk Yönetiminde Pip’in Uygulaması

Pip, giriş noktası ile stop-loss ve take-profit seviyeleri arasındaki fiyat mesafesini ölçmede temel birimdir.
Trader’lar, pip mesafesini kullanarak her işlemdeki dolar riskini hesaplar.

Temel Risk Formülü:
İşlem Riski = Pip Değeri × Stop-Loss Pip Sayısı

Bu değer hesaplandıktan sonra, pozisyon büyüklüğü ayarlanarak risk toplam sermayenin belirli bir yüzdesiyle eşleşecek şekilde optimize edilir. Risk/ödül oranı, stop-loss ile hedef arasındaki pip sayısına göre belirlenir.

Farklı Hesap Türlerinde Pip

Bir pip’in etkisi, hesap türüne ve baz lot hacmine göre değişir. Cent, mini ve standart hesaplar arasındaki fark, pip değerini doğrudan etkileyen parasal ölçekte yatar:

Cent Hesaplar

Cent hesaplarda bakiye ve P/L cent cinsinden gösterilir:

• Standart Lot = 100.000 cent = 000$

Bu nedenle, her pip = 0.10¢ (veya 0.001$) olup mikro lota eşdeğerdir.

Standart Hesaplar

Standart hesaplarda tüm değerler USD olarak hesaplanır:

• 1 Lot = 100.000$
• Standart lotta her pip = 10$
• Mini lot = 1$
• Mikro lot = 0.10$

Pip Kullanımında Sık Yapılan Hatalar

Forex’te pip’in yanlış anlaşılması, doğrudan kâr/zarar ve risk hesaplamalarının hatalı yapılmasına yol açabilir.

Sık Yapılan Pip Hataları:

Pip’in Ondalık Basamağını Yanlış Belirlemek

Çoğu döviz çifti dördüncü ondalık basamağı kullanır; ancak USD/JPY gibi çiftlerde ikinci basamak geçerlidir. Yanlış belirleme, kâr/zarar tahminlerinin hatalı olmasına yol açar.

Döviz Çifti Yapısını Göz Ardı Etmek (Baz ve Karşı Para)

Baz para birimi ile karşı para biriminin karıştırılması, özellikle USD baz para olduğunda ve dönüşüm gerektiğinde, pip değeri hesaplamalarında hata yapılmasına neden olabilir.

Özel Çiftlerde Pip Değerini Yanlış Almak

USD/JPY, CHF/JPY veya GBP/JPY gibi iki ondalık basamakla kote edilen çiftlerde pip değeri 0.01 olmalıdır, 0.0001 değil. Varsayılan değeri kullanmak, yanlış pip hesaplamalarına yol açabilir.

Forex ve Kripto Piyasasında Pip Farkı

Kripto piyasasında, Forex’in aksine pip’in resmi veya standart bir tanımı yoktur.

Çoğu borsa fiyat değişimlerini sayısal ya da yüzdesel olarak gösterir. Bazı platformlar her 0.01 birim değişimi pip olarak kabul eden geleneksel tanımı benimser.

Bitcoin gibi varlıklarda daha küçük birim olan Satoshi kullanılır. Kriptolardaki yüksek volatilite ve standart eksikliği, pip hesaplamasını platforma özel hale getirir.

Forex ve Kripto’da Pip Karşılaştırma Tablosu:

Özet

Pip, Forex piyasasında fiyat değişimlerinin temel ölçü birimidir ve kâr, zarar ve işlem hacmi hesaplamalarının temelini oluşturur. Pip’in dolar değeri, döviz çifti, hesap türü ve işlem hacmine göre değişir; doğru hesaplama, işlem performansını doğrudan etkiler.