Fiyat hareketi, göstergeler kullanılmadan fiyat hareketlerinin analizidir. Bu yöntem, piyasayı daha net ve filtresiz bir sekilde anlamak için ham fiyat davranışına odaklanır.
Fiyat Hareketi Nedir?
Fiyat hareketi, bir varlığın fiyat hareketinin zaman içindeki değişimidir. Bu yaklaşımda, yatırımcılar kararlarını trend analizi, kritik seviyeler, grafik formasyonları ve mum formasyonlarına göre verirler.
Fiyat hareketinin amacı, hareketli ortalamalar veya osilatörler gibi göstergelere güvenmeden piyasa davranışını anlamaktır.
Fiyat hareketiyle piyasa yapısını anlamak, yatırımcılara fiyat hareketlerinin arkasındaki mantığı ve desenleri analiz etme olanağı sağlar. Bu analitik yöntem Forex piyasası, hisse senedi, emtia ve kripto para piyasaları dahil tüm piyasalarda ve her zaman diliminde uygulanabilir.
Fiyat Hareketi Stratejisinde Temel Kavramlar
Fiyat hareketindeki yaygın kavramlar:
- Destek ve direnç
- Trendler
- Trend çizgileri ve fiyat kanalları
- Mum çubuğu formasyonları
- Grafik formasyonları
- Kırılmalar
- Dönüşler ve düzeltmeler
- Hacim ve oynaklık
Destek ve Direnç
Fiyat hareketinde destek ve direnç temel kavramlardandır. Destek, artan alım baskısının fiyatın daha fazla düşmesini önlediği bir seviyedir.
Buna karşlılık, direnç, artan satış baskısının fiyatın daha fazla yükselmesini engellediği seviyedir. Bu seviyelerdeki bir kırılma veya dönüş, trendin devam edeceğine veya değişeceğine işaret edebilir.
Trendler
Trendlerin tanımlanması, yatırımcıların piyasa yönüyle uyumlu hareket etmelerine yardımcı olur. Yükselen bir trendde, fiyat daha yüksek zirveler ve daha yüksek dipler oluşturur.
Düşen bir trendde ise daha düşük zirveler ve daha düşük dipler görülür. Swing tepeleri ve Swing diplerinin belirlenmesi trendin tespiti için önemlidir.
Trend Çizgileri ve Fiyat Kanalları
Bir trend çizgisi, piyasanın genel yönünü göstermek için birden fazla swing tepe ya da dip noktasını birleştirir. Fiyat hareketinin etrafına iki paralel çizgi çizildiğinde, bir fiyat kanalı oluşur.
Yatırımcılar bu yapıları alım/satım bölgelerini belirlemek ve olası kırılmaları analiz etmek için kullanır.
Mum Çubuğu Formasyonları
Mumlar, piyasa duyarlılığı hakkında bilgi verir. Fiyat hareketinde yaygın mum formasyonları şunlardır:
- Pin bar, çekiç, kayan yıldız: Uzun fitilli, küçük gövdeli mumlar; fiyat seviyelerinden reddedilme sinyali verir.
- Yutan formasyon (Engulfing): Bir mum, önceki mumu tamamen içine alır; alım/satım baskısında değişime işaret eder.
- Doji: Küçük gövdeli mum; piyasa kararsızlığını yansıtır.
Grafik Formasyonları
Fiyat hareketinde yaygın ve pratik grafik formasyonları şunlardır:
- Omuz Baş Omuz (OBO): Yükselişten düşüşe veya tam tersi bir dönüşü işaret eden formasyon;
- Çift Tepe / Çift Dip: Kırıldığında olası trend dönüşüne işaret eder;
- Üçgenler (yükselen, alçalan, simetrik): Kırılmadan önce konsolidasyonu temsil eder.
Kırılmalar (Breakouts)
Kırılma, fiyatın önemli bir seviye veya formasyonun dışına çıkmasıyla oluşur. Yüksek hacimli kırılmalar genellikle bu yönde güçlü piyasa momentumu olduğunu gösterir.
Dönüşler ve Düzeltmeler
Dönüş, piyasanın yönünün tamamen değişmesidir (örneğin, yükselişten düşüşe). Düzeltme ise hâkim trendin tersine yapılan geçici bir harekettir. Fibonacci araçları, olası düzeltme seviyelerini belirlemede sıkça kullanılır.
Not: Doğru seviye hesaplaması için TradingFinder’ın Fibonacci hesaplama aracını kullanabilirsiniz.
Hacim ve Oynaklık
Hacim, fiyat hareketinin gücünü doğrular. Oynaklık ise formasyonların güvenilirliğini ve etkisini etkiler. Örneğin, yüksek hacim ve oynaklık içeren bir kırılma, genellikle daha güvenilirdir.
Fiyat Hareketi Nasıl Kullanılır?
Fiyat hareketini etkili kullanmak için şu adımlar izlenmelidir:
- Göstergesiz temiz bir grafik kullanın; sadece mum çubukları veya fiyat çubukları görünmeli;
- Piyasa yapısını tanımlayın ve swing tepe/dip’lere göre piyasanın trendde mi, yatay mı olduğunu belirleyin;
- Destek ve direnç gibi tekrar eden yapılar ve reaksiyon bölgelerini tespit edin;
- Fiyatın bu önemli seviyelerdeki davranışını analiz edin; trend devamı mı, yoksa dönüş sinyali mi olduğunu anlayın;
- Daha güçlü sinyaller için hacim ve oynaklıkla teyit alın.
Fiyat Hareketi Ticaret Stratejisi Tasarlama
Fiyat hareketine dayalı bir strateji oluşturmak için şu beş adımı izleyin:
- Bir veya daha fazla mum ya da grafik formasyonu seçin (örneğin: destek/direnç bölgelerinde pin bar);
- Uygun bir işlem zaman dilimi belirleyin;
- Seçilen formasyonun genel piyasa yönüyle uyumlu olmasına dikkat edin;
- Giriş noktası, zarar durdur (stop loss) ve kâr alma (take profit) seviyelerini önceden tanımlayın;
- Stratejiyi geçmiş veriler üzerinde test edin (backtest).
Fiyat Hareketine Dayalı Örnek Bir İşlem
Destek seviyesinde, yükselen trend içinde oluşan bir boğa yönlü pin bar senaryosunda, mum kapanışı sonrası işleme girilir.
Zarar durdur, mumun fitilinin hemen altına yerleştirilir.
Kâr alma hedefi ise bir sonraki direnç seviyesine yakın bir noktaya konur.
Risk Yönetimi
Tüm teknik stratejilerde olduğu gibi fiyat hareketinde de risk yönetimi kritik öneme sahiptir. Fiyat hareketinde risk yönetimi:
- Zarar durdur emirleri genellikle formasyon sınırlarının dışına yerleştirilir;
- En az 1:2 risk/kazanç oranı önerilir;
- Pozisyon büyüklüğü, hesap bakiyenize ve kabul edilebilir risk seviyenize uygun olmalıdır.
Sonuç
Fiyat hareketi, ham fiyat davranışları ve tekrar eden desenlere odaklanan bir piyasa analiz yöntemidir.
En önemli avantajlarından biri, göstergelerden kaynaklanan gecikmeyi ortadan kaldırmasıdır.
Fiyat hareketi sayesinde, yatırımcılar trendleri belirleyebilir, destek/direnç bölgelerini tanımlayabilir ve pin bar, omuz baş omuz, üçgen gibi formasyonları kullanarak giriş ve çıkış noktalarını belirleyebilir.
