RTM Tarzı, "Read The Market"ın kısaltmasıdır ve finansal piyasalarda göstergelere güvenmek yerine, fiyat davranışını, piyasa yapısı, likidite ve emir akışı temelinde inceleyen analitik bir yöntemdir. Teknik analizde bu tarzın odak noktası, büyük piyasa oyuncularının giriş veya çıkış yaptığı noktaları belirlemektir.
RTM Tarzı’nda, trader fiyat hareketini tahmin etmez, bunun yerine hareketin arz, talep, likidite emilimi ya da likidite çıkarımı sonucu oluştuğunu analiz eder. Fiyat düğümleri, baskılanmalar, yapı kırılımları ve mum türleri gibi araçlar bu sürecin anlaşılmasını geliştirir.
RTM Tarzı Nedir?
RTM Fiyat Hareketi odak, büyük yatırımcıların yoğun şekilde giriş veya çıkış yaptığı belirli bölgeleri tespit etmektir. Bu bölgeler fiyat düğümleri olarak adlandırılır ve yalnızca piyasa yapısı, mum türleri ve likidite ile birlikte analiz edildiğinde anlam kazanır.
Bu tarz, büyük sermaye hareketlerinin açık iz bırakmadan nasıl gerçekleştiğini göstermek için çeşitli araçlar kullanır. RTM Tarzı’ndaki en önemli araçlar şunlardır:
- RBR, DBD gibi fiyat yapıları
- Arz ve Talep Bölgeleri
- Momentum ve Taban Mumlarının belirlenmesi
- Likidite davranışları: Stop avları ve baskılanmalar (CP)
- Fiyat düğümlerinin, İç İçe Bölgeler (Nested Zones) kavramıyla birlikte rolü
Nihai hedef, gerçek piyasa davranışına dayalı olarak düşük stop-loss’lu giriş noktaları belirlemektir.
RTM Tarzında Mumlar
RTM Tarzı’nda mum analizi, mumun adı veya görsel formasyonuna değil, birbirlerine karşı baskınlıklarına dayanır. Örneğin, yeşil yükseliş mumu bir önceki kırmızı düşüş mumunu tamamen yutuyorsa, piyasada alıcıların baskın olduğunu gösterir. RTM’de kullanılan mumlar:
- Taban Mumları
- Momentum Mumları
RTM Taban Mumu
Bir Taban Mumu, alıcılar ve satıcılar arasında göreceli bir denge anını yansıtır. Genellikle keskin fiyat hareketlerinden önce ya da sonra oluşur.
Taban Mumunun Temel Özellikleri:
- Gövdesi, toplam fitil uzunluğuna göre daha küçüktür
- Yükseliş veya düşüş rengi, bölge analizini etkilemez
- Fiyatın durakladığını, baskılandığını ya da bir sonraki hareket için hazırlandığını gösterir
- RTM yapılarında arz ve talep bölgeleri çizimi için temel oluşturur
RTM Momentum Mumu
Bir tarafın (alıcı veya satıcı) açık üstünlüğünü gösteren mumdur.
Momentum Mumunun Temel Özellikleri:
- Gövdesi, toplam fitil uzunluğundan büyüktür
- Fitilleri kısa ya da hiç yoktur (ideal olan hiç fitil olmamasıdır)
- Açık yönlü baskı gösterir; örneğin, yükseliş mumu düşükten açılır, yüksekten kapanır ve güçlü alım baskısı barındırır
- Fiyat, hızlı ve kararlı şekilde hareket eder
RTM Tarzında Momentum ve Taban Mumunun Farkları
Momentum ve Taban mumlarını ayırt edebilmek, RTM Tarzı’nın kullanılmasında temel öneme sahiptir. Bu ayrım, ana piyasa yapılarını belirlemenin temelini oluşturur.
Özellik | Momentum Mumu | Taban Mumu |
Gövde | Büyük | Küçük |
Fitiller | Kısa ya da yok | Genellikle uzun |
Fiyat Davranışı | Güç ve baskınlık | Duraklama ve denge |
Kullanım | Trend yönünü teyit eder | Bölge çizimi için temel sağlar |
RTM Tarzının Temel Kavramları
RTM Tarzı’nın analitik temelini oluşturan üç temel kavram, doğru piyasa analizi ve yüksek olasılıklı girişleri mümkün kılar:
- Piyasa Yapısı
- Arz & Talep Bölgeleri
- Likidite
RTM Fiyat Aksiyonu’nda Piyasa Yapısı
Piyasa yapısı, fiyatın yönlü hareketini ortaya koyar ve baskın trend ile dönüş noktalarının belirlenmesine yardımcı olur. Temel öğeleri şunlardır:
Higher High (HH) ve Higher Low (HL)
Yeni zirveler ve dipler, önceki seviyelerin üzerinde oluşuyorsa, trend yükseliş yönündedir. Bu, alıcıların kontrolü ele aldığını ve fiyatı yukarı ittiğini gösterir.
Lower Low (LL) ve Lower High (LH)
Her yeni dip ve tepe, bir öncekinden daha düşük seviyede oluşuyorsa, piyasa düşüş trendinde demektir ve satıcıların güçlendiğini gösterir.
RTM Yönteminde Yapı Kırılımı (Structure Break)
Fiyat, mevcut trend yönünde önemli bir tepe veya dip seviyesini kırarsa, buna Yapı Kırılımı denir. Bu durum, trendin devam ettiğini doğrulayan bir işarettir ve RTM analizinde kritik öneme sahiptir.
RTM Tarzında Trend Dönüşü
Önemli bir tepe veya dip, ilk kez kırıldığında, bu mevcut trendin sona erdiğine ve yeni bir trendin başlayabileceğine işaret eder. Örneğin, bir yükseliş trendinde fiyat önemli bir dip seviyesini kırarsa, bu bir düşüş trendinin başlangıcını gösterebilir.
RTM Fiyat Aksiyonu’nda Arz & Talep Bölgeleri
Bu bölgeler, alıcılar ve satıcılar arasındaki dengesizliğin fiyatı ters yönde hareket ettirdiği alanlardır. Temel bileşenleri:
RTM’de Talep Bölgesi
Grafikte fiyatın daha önce güçlü şekilde yukarı yönlü sıçradığı bölgedir. Bu, güçlü alım emirlerinin olduğunu gösterir ve fiyat yine bu alanda yukarı itilebilir.
RTM’de Arz Bölgesi
Fiyatın daha önce keskin bir şekilde aşağı düştüğü bölgedir. Bu, satıcıların hakim olduğunu ve fiyatın tekrar bu alandan düşebileceğini gösterir.
RTM Tarzında Bölgeler Nasıl Doğru Çizilir?
Arz ve talep bölgeleri genellikle Taban Mumları ile Momentum Mumlarının birleşimiyle çizilir. Son nötr (taban) mum ile ilk güçlü impuls mumu arasındaki aralık bölge olarak tanımlanır. Bölgelerden gelen hareket ne kadar hızlı ve güçlü olursa, geçerliliği de o kadar yüksek olur.
Gizli Emirler
RTM Tarzı’na göre bu bölgelerde bazı alım veya satım emirleri kalır ve fiyat tekrar bu bölgelere geldiğinde reaksiyon gösterebilir.
RTM Tarzında Likidite
Likidite sadece ikincil bir unsur değil, aynı zamanda fiyatın hedeflediği yakıt olarak görülür. RTM’de analist, piyasanın likiditeyi nereye hedeflediğini ve nerede emileceğini belirlemelidir.
RTM Fiyat Aksiyonu’nda Stop-Loss Kümeleri
Önemli tepe ve dip seviyelerinin arkasında genellikle çok sayıda stop-loss emri bulunur. Piyasa yapıcılar bu bölgeleri hedef alır çünkü bu stop’ların tetiklenmesi piyasaya likidite enjekte eder.
RTM’de Stop Avı (Stop Hunt)
Bazen fiyat aniden belirli bölgelere girer ve stop-loss emirlerini tetikler. Bu hareket genellikle kısa süreli ve geçicidir, ancak temel amacı, ana trendin devamı için likidite emmektir.
RTM Tarzında Bölgeler
RTM’de bazı arz ve talep bölgeleri daha fazla önem taşır. Oluşum biçimlerine ve fiyatın bu bölgelerle etkileşimine göre bölgeler üç türe ayrılır:
- Gerçek (Authentic) Bölge
- Tepki (Reaction) Bölgesi
- Taze (Fresh) Bölge
RTM Tarzında Gerçek Bölge (Authentic Zone)
RTM Fiyat Aksiyonu’nda Gerçek Bölge, alıcılar ve satıcılar arasında güçlü bir dengesizliğin ilk kez ortaya çıkarak fiyatı sert hareket ettirdiği alandır.
Bu bölge, eski yapılara verilen tepkilere dayanmaz. Bunun yerine, büyük emirlerin orijinal kaynağıdır ve önceki herhangi bir bölgeyle çakışmaz. Bu nedenle RTM’de en geçerli ve güvenilir bölge olarak kabul edilir.
RTM Yönteminde Tepki Bölgesi (Reaction Zone)
Tepki Bölgesi, fiyatın daha önce tepki verdiği ve şimdi yeni bir yapının oluştuğu alandır. Genellikle eski bir bölgeyle örtüşür ve geçmişte kalan emirler nedeniyle yeni bir tepki tetikleyebilir.
İlk hareketin kaynağı olmadığından, bu bölge Authentic Zone’a göre daha az güvenilirdir ve özellikle düşük zaman dilimlerinde daha fazla teyit gerektirir.
RTM’de Taze Bölge (Fresh Zone)
RTM Tarzı’nda Fresh Zone, oluşumundan sonra henüz fiyatın dokunmadığı alandır. Çünkü burada henüz emirler tetiklenmemiştir, bu da bölgeye ilk temasla güçlü bir tepki ihtimalini artırır.
Bu ilk temasa FTB (First Time Back) denir ve genellikle yüksek olasılıklı dönüş noktasıdır. Bu nedenle RTM’de işlem aranırken, Fresh Zones test edilmiş bölgelere göre önceliklidir.
RTM Fiyat Aksiyonu’nda Bölge Geçerliliği Kriterleri
RTM’de bir bölgenin geçerliliği sadece görünümüne göre değil, fiyatın o bölgedeki davranışına ve dönüş ya da devam potansiyeline göre belirlenir.
RTM Tarzında Taban Mumunun Kalitesi
Bir bölgenin RTM’de geçerli sayılabilmesi için, net ve kaliteli bir taban mumuyla başlaması gerekir — piyasanın durduğu ve alıcı-satıcı dengesinin görece oluştuğu yer.
Eğer taban çok genişse, uzunsa ya da birden fazla mumdan oluşuyorsa, bölgenin geçerliliği zayıflar. Güçlü bir kırılım ya da Fresh Zone olsa bile, eğer taban net, sıkı ve belirgin değilse, güvenilmez. Bu durumda diğer faktörlerin analizinin bir anlamı kalmaz.
RTM Tarzında Ayrılma Gücü (Departure Strength)
RTM’de bir bölgenin geçerliliğini belirleyen en önemli işaretlerden biri, fiyatın o bölgeden nasıl ayrıldığıdır. Eğer fiyat, art arda güçlü momentum mumlarıyla bölgeden çıkıyorsa, bu güçlü emirlerin varlığına ve açık bir piyasa dengesizliğine işaret eder.
Tersine, fiyat bölgeden zayıf bir mumla ayrılır ve ardından duraklar veya geri dönerse, bölge zayıf veya yeterli likiditeden yoksun olabilir. Bu nedenle, güçlü ve ani ayrılma, bölgenin geçerliliği ve büyük oyuncuların kararlarının kanıtıdır.
RTM Yönteminde Üst Zaman Dilimi Trendine Uyum
Üst zaman dilimi trendine saygı göstermek, RTM içinde bölge geçerliliğini teyit etmede önemli bir rol oynar. Analiz edilen zaman dilimindeki fiyat hareketi, üst zaman dilimi trendiyle aynı yöndeyse, bölgenin tepki verme ve fiyatın aynı yönde devam etme olasılığı daha yüksektir.
Bu uyum, işlemin baskın likidite akışı yönünde olduğunu gösterir.
Ancak analiz edilen zaman dilimi, üst zaman dilimi trendine ters düşüyorsa — yapı sağlam görünse bile — geçersizlik veya ani dönüş riski artar. Bu yüzden, üst zaman dilimi trendleriyle uyum, RTM Fiyat Aksiyonu’nda işlem riskini azaltmanın anahtarıdır.
Sonuç
RTM Tarzı, fiyat hareketini, piyasa yapısı, emir akışı ve likidite temelinde analiz etmeye yönelik bir yöntem sunar. Temel odak noktası, fiyat hareket mantığına dayalı giriş ve çıkış noktalarını belirlemektir.
RBR, DBR, DBD ve RBD gibi yapıları kullanarak, dokunulmamış bölgeleri, mum türlerini ve yapı kırılımlarını analiz ederek RTM, piyasayı daha doğru yorumlamayı sağlar.
FL, FTR, QM, CAPS, Diamond ve Can Can gibi kurulumlar, fiyat davranışını ve bölgelerin güç/zayıflığını ortaya çıkarır.
Başarılı uygulama için, yapı sıralamasını, tepki zamanlamasını ve pozisyon yönetimini anlamak şarttır.
