Göstergeler, fiyat ve hacim verilerine dayalı hesaplama araçlarıdır; teknik analizde ve alım-satım sinyalleri üretmede kullanılır. Ünlü trader ve yazar “Larry Williams” tarafından geliştirilen Williams %R göstergesi, esas olarak piyasadaki aşırı alım ve aşırı satım durumlarını belirlemek için tasarlanmıştır.

Williams %R Göstergesi Nedir?
Williams %R, son fiyat hareketlerinin gücünü ölçen bir momentum osilatörüdür. Mevcut fiyatın, belirli bir zaman dilimindeki en yüksek ve en düşük fiyatlara göre nerede olduğunu gösterir.
Williams %R Formülü:
Formülde kullanılan terimler:
- En Yüksek: Belirlenen dönemdeki en yüksek fiyat (örneğin, son 14 mum)
- En Düşük: Aynı dönemdeki en düşük fiyat
- Kapanış: Mevcut mumun kapanış fiyatı
Williams %R Göstergesinin Avantajları ve Dezavantajları
Bu stratejinin alım-satım hedeflerinizle ve risk toleransınızla uyumlu olup olmadığını değerlendirmeden önce avantaj ve dezavantajlarını bilmelisiniz. İşte temel artı ve eksi yönlerin özeti:
Avantajlar | Dezavantajlar |
Hızlı sinyal üretimi | Güçlü trendlerde yanıltıcı sinyaller oluşabilir |
Anlaşılması ve kullanımı kolay | Öncü bir gösterge olduğundan, sinyaller erken gelebilir |
Diğer göstergelerle birleştirilebilir | – |
Williams %R Osilasyon Aralığı
Bu göstergenin salınım aralığı şu şekildedir:
- Değerler 0 ile -100 arasında dalgalanır;
- 0 ile -20 arasındaki okumalar Aşırı Alım durumunu gösterir;
- -80 ile -100 arasındaki okumalar Aşırı Satım durumuna işaret eder.

Williams %R’nin Alım-Satımda Kullanım Yolları
Williams %R göstergesinin kullanım yöntemlerinden bazıları şunlardır:
Aşırı Alım ve Aşırı Satım Seviyelerinin Belirlenmesi
Williams %R’nin en temel ve yaygın kullanım alanlarından biri, aşırı alım ve aşırı satım bölgelerinin tespitidir:
- Gösterge -20’nin üzerine çıktığında, bu aşırı alım durumu olabilir, traderlar olası düzeltmelere veya ayı dönüşlerine dikkat etmelidir;
- Gösterge -80’in altına düştüğünde, bu aşırı satım durumu olabilir ve boğa dönüşü sinyali verebilir.
Dönüş Sinyalleri
Aşırı alım veya aşırı satım bölgelerinin geçilmesi, potansiyel bir dönüş sinyali olarak değerlendirilebilir:
- Gösterge -20’nin altına indiğinde satış sinyali üretilir;
- -80’in üzerine çıktığında alış sinyali oluşur.

Trend Onayı
Birçok profesyonel trader, mevcut trendleri teyit etmek için Williams %R kullanır:
- Bir yükseliş trendinde, gösterge sıklıkla -20 ile -50 arasında dalgalanıyorsa, bu trend devamını destekler;
- Bir düşüş trendinde, genellikle -50 ile -80 arasında hareket eder ve bu da ayı piyasasını teyit eder.
Williams %R Tabanlı Alım-Satım Stratejileri
Williams %R göstergesiyle etkili stratejiler şu iki yöntemle geliştirilebilir:
Uyumsuzluk (Divergence)
Williams %R kullanılarak oluşturulabilecek en etkili stratejilerden biridir:
- Pozitif Uyumsuzluk: Fiyat daha düşük bir dip yapar ancak Williams %R daha yüksek bir dip oluşturur; olası bir boğa dönüşü sinyali;
- Negatif Uyumsuzluk: Fiyat daha yüksek bir tepe yapar ancak Williams %R daha düşük bir tepe gösterir; bu da olası bir ayı dönüşü sinyali olabilir.

Hareketli Ortalamalarla Birleştirme
Williams %R’yi kullanmanın pratik bir yolu da Hareketli Ortalamalar ile birleştirmektir:
- Bir yükseliş trendinde (fiyat 50 periyotluk MA’nın üzerindeyse), sadece alış sinyalleri dikkate alınır;
- Düşüş trendinde (fiyat 50 periyotluk MA’nın altındaysa), sadece satış sinyalleri dikkate alınır.

Williams %R Kullanımı İçin Temel İpuçları
Williams %R göstergesinden maksimum verim almak için şu noktalara dikkat edin:
- Periyot ayarlaması: Larry Williams 14 mumluk bir dönem önerse de, bazı piyasalar için 9 veya 21 mumluk periyotlar daha iyi sonuç verebilir (örneğin kripto ya da forex);
- Fiyat hareketiyle birleştirme: Williams %R sinyalleri, mum formasyonları veya destek ve direnç seviyeleri gibi fiyat hareketi kalıplarıyla teyit edilirse daha güvenilirdir;
- Hacim onayı: Williams %R hareketiyle uyumlu olarak hacim artışı, sinyalin gücünü artırır.
Williams %R ile Stokastik Osilatör Arasındaki Fark
Williams %R, Stokastik Osilatöre benzese de, dikkat çeken farklar mevcuttur:
- Stokastik, 0 ile 100 arasında çalışırken, Williams %R, 0 ile -100 arasında değer alır;
- Williams %R, fiyat değişimlerine genelde daha hızlı tepki verir;
- Williams %R tek ters çevrilmiş bir çizgiden oluşur; Stokastik, iki çizgiye (K ve D) ve sinyal hattına sahiptir.

Sonuç
Momentum tabanlı bir araç olan Williams %R göstergesi, traderlara aşırı alım ve aşırı satım koşullarını tespit etmede yardımcı olur. Fiyat hareketleriyle olan etkileşimini analiz ederek, trendin gücüne veya zayıflığına dair ipuçları verir.
Etkinliği, fiyat hareketi, hacim analizi ve piyasa yapısıyla birlikte kullanıldığında artar. Bu gösterge, aynı zamanda traderların duygularını ölçen bir araç olarak da işlev görebilir; keskin hareketler piyasa coşkusunu, yavaş değişimler ise belirsizlik ya da kademeli trend değişimini gösterebilir.