در سبک ICT، تغییرات در جهت حرکت قیمت با مفاهیم مختلفی مانند تغییر کاراکتر (CHOCH)، تغییر ساختار بازار (MSS) و ... شناسایی میشود.
تغییر شخصیت بازار (CHOCH)، به یک تغییر بلندمدت در جهت روند منجر میشود؛ این مفهوم با شکست آخرین کف یا سقف روند و تشکیل سقف و کفهای خلاف جهت قبلی، ماهیت کلی روند را تغییر میدهد.

CHOCH چیست؟
مفهوم تغییر کاراکتر (CHOCH)، اغلب با ورود پول هوشمند (Smart Money) شکل گرفته و به تغییر بلندمدت جهت روند قیمت منجر میشود.
تغییر شخصیت در معاملات به لحظهای گفته میشود که بازار از یک روند مشخص (صعودی یا نزولی) به روندی متفاوت تغییر مسیر میدهد. این تغییر معمولا نشانهای از تغییر در احساسات و رفتار معاملهگران بازار است.
برای نمونه، هنگامی که قیمت از تشکیل سقفها و کفهای بالاتر (HH & HL) به سمت ساختن سقفها و کفهای پایینتر (LL & LH) حرکت میکند، نشانهای از تغییر شخصیت نزولی (Bearish CHOCH) ظاهر شده است.
این مفهوم در شناسایی زمان اتمام روند فعلی و آغاز یک روند جدید کاربرد دارد. CHoCH بیشتر از یک تغییر ساده در ساختار بازار است؛ این مفهوم تغییرات اساسی در ذهنیت خریداران و فروشندگان و سنتیمنت بازار را نمایان میکند.
مزایا و معایب تغییر کاراکتر (CHOCH) در معاملات
مفهوم تغییر شخصیت (CHOCH) در سبک ICT بیشتر برای معاملات بلندمدت و بررسی ساختار کلی بازار کاربرد دارد. مزایا و معایب تغییر کاراکتر (CHOCH):
معایب | مزایا |
احتمال دریافت سیگنالهای اشتباه در بازارهای بدون روند | امکان شناسایی زودهنگام تغییرات روند |
نیاز به تجربه و تمرین برای تشخیص دقیق | قابل استفاده در تمامی بازارها و تایمفریمها |
خطر بالاتر در تایمفریمهای پایین به دلیل نویز بازار | بهبود مدیریت ریسک و جلوگیری از ضررهای غیرضروری |
نیاز به ترکیب با دیگر ابزارها برای تایید بیشتر | ترکیبپذیری بالا با سایر مفاهیم سبک ICT |
طولانی بودن مدت زمان تشکیل | شناسایی نقطه ورود مناسب برای دریافت سود از روند جدید |
تغییر شخصیت در معاملات (CHOCH) چگونه شناسایی میشود؟
اولین گام در شناسایی تغییر کاراکتر در بازار، درک ساختار کلی بازار (Market Structure) و نحوه حرکت آن است. بازار بهطور معمول در چهار فاز انباشت، صعود، توزیع و نزول حرکت میکند و تغییر شخصیت (CHOCH) دقیقا در نقاط انتقالی بین این فازها رخ میدهد.
چند عامل کلیدی وجود دارد که به شناسایی تغییر کاراکتر (CHOCH) کمک میکنند:
- تحلیل رفتار قیمت: شناسایی سقفها و کفها و بررسی تغییرات آنها؛
- استفاده از خطوط حمایت و مقاومت: شکست این خطوط اغلب نشانهای از تغییر در ساختار بازار(Market Structure) است؛
- حجم معاملات: تغییرات قابل توجه در حجم میتواند نشاندهنده تایید یک تغییر کاراکتر در بازار باشد؛
- نقاط عدم تعادل و بلاکهای سفارش: این نواحی معمولاً محل ورود یا خروج سرمایههای بزرگ هستند و میتوانند بهعنوان نشانهای از تغییر شخصیت (CHOCH) عمل کنند.
مثال عملی تغییر کاراکتر (Change of Character – CHOCH)
در استراتژی ICT، مفهوم تغییر کاراکتر (CHOCH) بهعنوان اولین نشانهی تغییر جهت نقدینگی و جابجایی قدرت بین خریداران و فروشندگان شناخته میشود.
معاملهگر زمانی که در ساختار بازار، سقف یا کف کلیدی در خلاف جهت روند شکسته میشود، متوجه میگردد که نظم قبلی بازار در حال تغییر است. این اتفاق نشاندهندهی آغاز یک تغییر ساختار بازار (MSS) است که بخش اصلی بسیاری از ستاپهای ICT به شمار میآید.
تغییر شخصیت نزولی (Bearish CHOCH)
در بازار صعودی، تغییر کاراکتر (CHOCH) زمانی رخ میدهد که روند از ساختن سقفها و کفهای بالاتر (HH&HL) به ایجاد کفها و سقفهای پایینتر (LL&LH) تغییر کند. این اتفاق معمولا نشان میدهد که قدرت از دست خریداران خارج شده و فروشندگان در حال در دست گرفتن کنترل بازار هستند.
برای مثال، در یک روند صعودی، اگر قیمت نتواند یک سقف جدید بالاتر ایجاد کند و سپس از کف قبلی پایینتر برود، احتمالا یک تغییر شخصیت نزولی (Bearish CHOCH) در حال رخ دادن است. این نقطه معمولا با افزایش حجم معاملات و شکست یک سطح کلیدی حمایت همراه است.

تغییر شخصیت صعودی (Bulish CHOCH)
در یک روند نزولی، تغییر کاراکتر (CHOCH) زمانی رخ میدهد که قیمت از ساختن کفها و سقفهای پایینتر (LL&LH) به ایجاد سقفها و کفهای بالاتر (HH&HL) تغییر جهت دهد. این تغییر نشان میدهد که فروشندگان قدرت خود را از دست داده و خریداران آماده تصاحب بازار هستند.
تغییر شخصیت صعودی (Bulish CHOCH) معمولا با شکست سطح مقاومت کلیدی همراه است. همچنین، افزایش حجم معاملات و بازگشت به نواحی اردر بلاک (Order Block) نیز میتواند تاییدی بر این تغییر باشد.

اعتبار شکست در CHOCH ؛ کلوز کندل یا شدو؟
در تحلیل تغییر کاراکتر (CHOCH) یکی از مهمترین عوامل، تشخیص شکست معتبر است. بسیاری از معاملهگران تفاوت میان کلوز کندل و شدُو (Wick) را نادیده میگیرند؛ در حالیکه، برای تایید یکتغییر کاراکتر صعودی (BullishCHOCH) یا نزولی (Bearish CHOCH)، بستهشدن بدنهی کندل بالای یا پایین سطح ساختاری اهمیت بیشتری نسبت به سایهها دارد. اگر تنها به شدُو تکیه شود، احتمال شکست جعلی یا استاپهانت (Stop Hunt) افزایش مییابد.
در کانال یویتیوب Solomon King نحوه بررسی اعتبار CHOCH مورد بررسی قرار گرفته است:
بنابراین قانون پیشنهادی این است که همیشه شکست را بر اساس کلوز کندل معتبر بدانیم و شدُوها را تنها نشانه نقدینگی یا LiquidityGrab تلقی کنیم. این موضوع وینریت معاملات مبتنی بر MarketStructureShift (MSS) وBOS/BMS را بهبود میدهد.

نکات کلیدی در تشخیص دقیق تغییر کاراکتر (Change of Character – CHOCH)
بررسی موارد مختلفی از جمله پرایس اکشن، سطوح حمایتی و مقاومتی و ...، به شناسایی بهتر تغییر کاراکتر کمک میکند.
نکات کلیدی در تشخیص تغییر کاراکتر (CHOCH):
- تحلیل پرایس اکشن: بررسی سقفها و کفهای بالاتر (HH/HL) یا پایینتر (LL/LH) برای تشخیص تغییر در ساختار روند؛
- شکست خطوط حمایت و مقاومت: عبور قیمت از این سطوح معمولاً نخستین نشانه تغییر در ساختار بازار است؛
- حجم معاملات:افزایش یا کاهش قابل توجه حجم، تاییدی بر شکلگیری تغییر کاراکتر محسوب میشود؛
- نواحی اردربلاک و عدم تعادل: این مناطق محل ورود و خروج پول هوشمند (Smart Money) هستند و اغلب با تغییر شخصیت بازار همراه میشوند.

مقایسه تغییر کاراکتر و شکست ساختار (CHOCH VS BOS)
شکست ساختار بازار (Break Of Structure/BOS) صرفاً شکست یک کف یا سقف در جهت روند است و الزاماً تغییر روند را نشان نمیدهد. اما CHOCH نشانه تغییر ماهیت کلی بازار و تغییر احساسات معاملهگران است.
جدول مقایسه تغییر کاراکتر (CHOCH) و شکست ساختار (BOS):
ویژگی | تغییر کاراکتر (Change of Character – CHOCH) | شکست ساختار (Break of Structure – BOS) |
تعریف | تغییر کلی در ذهنیت بازار و جابجایی قدرت بین خریداران و فروشندگان | شکست یک سقف یا کف در ادامه روند موجود |
موقعیت در ساختار بازار | معمولاً در شروع تغییر روند (نقطه بازگشت اصلی) رخ میدهد | در جهت روند جاری شکل میگیرد و ادامه روند را تأیید میکند |
اعتبار سیگنال | نشاندهنده تغییر جهت روند و آغاز فاز جدید بازار | صرفاً تأیید ادامه روند؛ الزاماً تغییر جهت محسوب نمیشود |
کاربرد معاملاتی | استفاده برای شناسایی پایان یک روند و ورود به روند جدید | استفاده برای اطمینان از تداوم روند فعلی |
اندیکاتور ساختار بازار (BOS-CHOCH)
اندیکاتور ساختار بازار (BOS-CHOCH) یکی از ابزارهای تحلیلی پیشرفته در سبک ICT و اسمارت مانی است. این اندیکاتور با تشخیص دقیق تغییر شخصیت بازار (Change of Character – CHOCH) در دو سطح اصلی و فرعی و همچنین شناسایی شکست ساختار (Break of Structure – BOS)، شرایطی فراهم میکند تا معاملهگر بتواند جریان واقعی بازار را مشاهده کرده و نقاط کلیدی ورود و خروج را بهتر شناسایی کند.
این اندیکاتور علاوه بر نمایش تغییر روند در تایم فریمهای مختلف، امکان بررسی همزمان چند نمودار را ایجاد میکند؛ بهعنوان نمونه، معاملهگر میتواند تغییر شخصیت در تایم فریم ۱ ساعته را شناسایی کرده و سپس در تایم فریمهای کوچکتر مانند ۵ یا ۱۵ دقیقه، نقطه ورود خود را پیدا کند. این قابلیت چند تایم فریمی باعث میشود استراتژیهای معاملاتی دقیقتر و کمریسکتری طراحی شوند.
از دیگر ویژگیهای BOS-CHOCH، نمایش بصری واضح تغییرات بازار است؛ بهطوری که خطوط قرمز، تغییر شخصیت و خطوط آبی، شکست ساختار را مشخص میکنند. همین شفافیت موجب میشود معاملهگران سبک روزانه، اسکالپرها و حتی فعالان بازار سهام و شاخصها، تصویری روشن از تحولات قیمتی به دست آورند.
کاربرد اصلی این اندیکاتور تنها به شناسایی روند محدود نمیشود، بلکه در ترکیب با مفاهیم پیشرفتهای مانند Order Block وFair Value Gap (FVG) به معاملهگر کمک میکند تا نواحی نقدینگی، نقاط بازگشتی و محدودههای پرریسک بازار را بهطور دقیقتر بررسی کند. استفاده همزمان از این ابزارها میتواند سیگنالهای قدرتمندی برای ورود یا خروج در لحظات کلیدی ارائه دهد.
در مجموع، اندیکاتور BOS-CHOCH یک ابزار استراتژیک برای معاملهگران حرفهای است که قصد دارند حرکات ساختاری بازار را با دقت بالا دنبال کرده و تصمیمات معاملاتی خود را همسو با نقدینگی و جریان اصلی قیمت اتخاذ کنند.
لینکهای دانلود اندیکاتور ساختار بازار (BOS-CHOCH):
- دانلود اندیکاتور ساختار بازار (BOS-CHOCH) در متاتریدر 5؛
- دانلود اندیکاتور ساختار بازار (BOS-CHOCH) در متاتریدر 4؛
- دانلود اندیکاتور ساختار بازار (BOS-CHOCH) در تریدینگ ویو.
بهترین تایم فریم برای شناسایی CHoCH چیست؟
تحلیل بالا به پایین (Top Down Analys) در شناسایی تغییر کاراکتر در بازار استفاده میشود اما ابتدا باید ساختار حرکت قیمت در تایمفریم بالاتر (4 ساعته، 1 ساعته یا 30 دقیقه) مورد بررسی قرار بگیرد.
بعد از تعیین جهت روند، سقف و کفهای روند در تایم فریم میانی (1 ساعته و نیم ساعته)، شناسایی میشوند.
برای بررسی شکست سقف یا کف، بسته به صعودی یا نزولی بودن روند حرکتی، تایم فریم پایینتر (نیم ساعته و 15 دقیقه) بررسی خواهد شد.
نکات مفید برای تشخیص بهتر تغییر شخصیت (CHOCH)
رعایت نکات زیر در شناسایی دقیق تغییر کاراکتر (CHOCH)، کاربرد دارد:
- استفاده از تحلیل بالا به پایین (Top Down Analys)؛
- بررسی حجم معاملات هنگام تشکیل تغییر کاراکتر در بازار؛
- بررسی پرایس اکشن (Price Action) هنگام برخورد قیمت با سطوح حمایت و مقاومت؛
- استفاده از ابزارهای مکمل مانند اندیکاتورها.
کاربرد تغییر کاراکتر (Change of Character – CHOCH) در استراتژی ICT
تغییر کاراکتر در ICT نه صرفاً یک شکست تکنیکال، بلکه بیانگر ورود پول هوشمند (Smart Money) و آغاز فاز جدید جریان نقدینگی است؛ از این رو، تغییر کاراکتر (CHOCH) یکی از سیگنالهای اصلی برای شناسایی جابجایی نقدینگی (Liquidity Shift)و تغییر قدرت میان خریداران و فروشندگان است. معاملهگران حرفهای از CHOCHبرای موارد زیر استفاده میکنند:
- تعیین پایان فاز انباشت یا توزیع (Accumulation/Distribution): زمانی که بازار بعد از یک دوره رِنج، اولین CHOCH معتبر را نشان میدهد، سیگنال آغاز روند جدید محسوب میشود؛
- تایید نقطه ورود پس از شکار نقدینگی (Liquidity Grab): در بسیاری از ستاپهای ICT، بازار ابتدا با یک حرکت ساختگی (Stop Hunt) نقدینگی را جمعآوری میکند و سپس با یکCHOCH ، مسیر اصلی را نشان میدهد؛
- شناسایی شکست در ساختار روند (Market Structure Shift): CHOCHاغلب اولین نشانه تغییر ساختار کلان بازار است و به معاملهگر هشدار میدهد که باید سناریوی معاملاتی خود را بازنویسی کند؛
- بهبود مدیریت ریسک (Risk Management): با مشاهده CHOCH، معاملهگر میتواند حد ضرر (Stop Loss) خود را بهینه کند و موقعیتهای معکوس (Reversal Trades) را در نظر بگیرد؛
- مدیریت سرمایه و معامله: بعد از تشکیل CHOCH و شناسایی احتمال تغییر در جهت حرکت، امکان ایجاد تغییرات در پوزیشن سایز و خروج زودهنگام ایجاد میشود.

CHOCH ماژور و مینور
تمام تغییر شخصیتهای بازار (Change of Character) اهمیت یکسانی ندارند. در مفاهیم ICT و SMC، از دو دسته تغییر کاراکتر ماژور (Major CHOCH) و تغییر کاراکتر مینور (Minor CHOCH) استفاده میشود.
ماژور CHOCH معمولاً در تایمفریمهای بالاتر (مانند ۴ساعته یا روزانه) و با یک لگ جابجایی سریع (Displacement) شکل میگیرد و اغلب بااردربلاک (Order Block) یا شکاف ارزش منصفانه (FVG) همراستا است. در مقابل، مینور CHOCH بیشتر در تایمفریمهای پایین مانند ۱۵ یا ۵ دقیقه مشاهده میشود و نقش سیگنالهای فرکتالی را دارد.

تشخیص صحیح این دو نوع باعث میشود معاملهگر بین نویزهای کوچک بازار و تغییرات اساسی ساختار تمایز قائل شود و بهینهتر از ابزارهایی مانند اندیکاتور CHOCH یا فیلترهای حجمی برای تایید روند استفاده کند.
جدول مقایسه ماژور CHOCH (Major CHOCH) و مینور (Minor CHOCH) CHOCH:
ویژگیها | تغییر کاراکتر ماژور (Major CHOCH) | تغییر کاراکتر مینور (Minor CHOCH) |
تایم فریم رایج | بالاتر؛ ۴ ساعته، روزانه | پایینتر؛ ۱۵ دقیقه، ۵ دقیقه |
ماهیت حرکت | جابجایی سریع (Displacement) و قاطع | تغییرات فرکتالی و کوتاهمدت |
اهمیت تحلیلی | نشاندهنده تغییر اساسی در ساختار بازار | سیگنال موقت برای ورود یا فیلتر روند |
ارتباط با سطوح ICT | اغلب همراستا با اردربلاک (Order Block) و شکاف ارزش منصفانه (FVG) | کمتر با OB و FVG همپوشانی دارد |
نقش در معاملات | تشخیص پایان روند و شروع روند جدید | فیلتر سیگنال و شناسایی اصلاحهای کوتاه |
ریسک سیگنال اشتباه | کمتر، چون بر پایه تایمفریمهای بالا است | بیشتر، به دلیل نویز و حرکات کوتاه بازار |
کاربرد CHOCH در اسکالپ
یکی از محبوبترین حوزههای استفاده از Change of Character (CHOCH)، معاملات اسکالپ در تایمفریمهای بسیار پایین مثل ۱ تا ۵ دقیقه است. در این حالت، معاملهگر پس از شناسایی یک Bearish CHOCH یا Bullish CHOCH، بلافاصله وارد معامله میشود تا از حرکتهای سریع قیمت سود بگیرد. اما باید توجه داشت که در چنین تایم فریمهایی میزان نویز بسیار بالا است و احتمال سیگنالهای کاذب زیاد میشود.
برای کاهش ریسک، بهتر است معاملهگر از فیلترهایی مانند اندیکاتور Volume Profile ، OBV یا حتی FVG در تایمفریمهای بالاتر استفاده کند. این کار باعث میشود اسکالپر تنها تغییرات معتبر را شکار کرده و از ورود به حرکات خلاف روند اجتناب کند.
ستاپ معاملاتی ترکیب CHOCH و شکاف ارزش منصفانه (FVG)
مفهوم تغییر شخصیت (CHOCH) ، با دیگر مفاهیم سبک ICT ترکیبپذیر است؛ ترکیب این مفهوم با شکاف ارزش منصفانه (FVG) ستاپی پرکاربرد برای ورود به معاملات محسوب میشود.
برای استفاده از این ستاپ معاملاتی، مراحل زیر را به ترتیب مورد بررسی قرار دهید:
- تشکیل تغییر کاراکتر (CHOCH): تشکیل تغییر شخصیت در تایم فریم بالاتر (4 ساعته، ساعتی یا 30 دقیقه) انجام میشود؛

- شناسایی شکاف ارزش منصفانه: شکاف ارزش منصفانه (FVG) در تایم فریم پایینتر (30 دقیقه یا 15 دقیقه) انجام میشود؛

- ورود به معامله: محدوده 50% شکاف ارزش منصفانه نقطه ورود مناسبی برای این ستاپ معاملاتی است؛

- حد سود: کفهای روند قبلی به عنوان محدودههای حمایتی در حرکت جدید عمل میکنند و نقاط مناسبی برای حد سود یا ذخیره سود هستند؛
- حد ضرر: حد ضرر در این ستاپ معاملاتی، بالای سقف آخر روند قبلی قرار میگیرد.

کاربرد CHOCH در ارز دیجیتال (Crypto)
درک تغییر کاراکتر (CHOCH) در بازار کریپتو تنها با دیدن شکست یک سطح قیمتی کامل نمیشود. بهدلیل سرعت بالای حرکات و عمق نقدینگی در بیتکوین و اتریوم، این مفهوم اغلب با الگوهای پیچیدهتری مثل استاپهانت و جذب نقدینگی ترکیب میشود. برای روشنتر شدن ابعاد این موضوع، میتوان به چند محور کلیدی زیر توجه کرد:
- شکستهای ساختاری در روند: در کریپتو، تغییر کاراکتر اغلب با استاپهانت (Stop Hunt) یا جذب نقدینگی (Liquidity Grab) همراه است؛
- تغییر شخصیت در نواحی کلیدی: تشخیص Bullish CHOCH در محدودههای انباشت (Accumulation) یا Bearish CHOCH در نواحی توزیع (Distribution) سیگنال قدرتمندی از تغییر روند محسوب میشود؛
- ترکیب با مفاهیم ICT: معاملهگران حرفهای CHOCH را همراه با Order Block، شکاف ارزش منصفانه (FVG) و مفاهیم BOS/BMS/MSS استفاده میکنند تا نقاط ورود و خروج دقیقتری داشته باشند.
مدیریت معامله در CHOCH خالص
بسیاری از معاملهگران تنها زمانی وارد معامله میشوند که تغییر کاراکتر (CHOCH) با یک شکاف ارزش منصفانه (FVG) یا اردربلاک (Order Block)همراستا باشد، اما استفاده از CHOCH خالص نیز میتواند کارآمد باشد. در این حالت، حد ضرر معمولاً در پشت آخرین سوئینگ لو (Swing Low) یا سوئینگ های (Swing High) پیش از شکست قرار داده میشود و حد سود روی نواحی نقدینگی یا ساختارهای قیمتی بعدی تنظیم میگردد.
برای مثال، پس از یک تغییر کاراکتر صعودی (Bulish CHOCH) میتوان حد ضرر را زیر آخرین کف (LL) گذاشت و حد سود را روی سقف قبلی (HH) تعیین کرد. این سبک مدیریت معامله باعث میشود ریسک به ریوارد قابل قبولی شکل بگیرد، حتی بدون ترکیب با ابزارهای دیگر. البته، رعایت اصول مدیریت ریسک و کنترل پوزیشن سایز در این روش الزامی است.

اشتباهات رایج در تشخیص تغییر کاراکتر (Change of Character – CHOCH)
بروز مواردی از جمله، عدم استفاده از تایم فریمهای بالاتر، تحلیل بدون بررسی حجم معاملات و ...، باعث میشود تا تغییر کاراکتر شناسایی شده، اعتبار بالایی نداشته و معامله با استفاده از آن با ضرر مواجه شود.
اشتباهات رایج در تشخیص تغییر کاراکتر (CHOCH):
- اعتماد بیش از حد به تایمفریمهای پایین: بدون توجه به روند در تایمفریم بالاتر، سیگنالها اغلب کاذب خواهند بود؛
- نادیده گرفتن حجم معاملات: تحلیل صرفاً بر اساس نمودار قیمت بدون توجه به حجم، اعتبار الگو را کاهش میدهد؛
- ورود عجولانه بدون تاییدیه پرایس اکشن: یا نواحی اردربلاک (Order Block): این موضوع باعث افزایش ریسک و سیگنالهای اشتباه میشود.

جمعبندی
تغییر شخصیت (CHOCH) در انتها روندهای و به دلیل تضعیف قدرت خریداران تشکیل میشود؛ بعد از تشکیل این مفهوم، ماهیت تشکیل سقف و کفهای روند از صعودی به نزولی و بلعکس تغییر میکند. برای شناسایی تغییر کاراکتر در بازار، بررسی عمیق ساختار بازار و رفتار نقدینگی موردنیاز است.
تغییر کاراکتر (CHOCH) معمولا منجر به تغییر در روند بلندمدت نمودار میشود و شناسایی صحیح آن، موقعیت ورود برای کسب سود از روند جدید را فراهم میکند.