انواع گپ قیمتی (Price Gap)، بهشکاف‌ها و فواصلی در نمودار قیمت اشاره دارند که معامله‌ای در آن‌ها صورت نگرفته است. انواع گپهای قیمتی در تحلیل تکنیکال، زمانی رخ می‌دهند که قیمت بازشدن یک کندل به‌طور قابل توجهی از کندل قبلی خود بالاتر یا پایین‌تر باشد.
این اتفاق معمولا در اثر تغییرات ناگهانی قیمت و در مواقع انتشار اخبار اقتصادی یا تغییرات شرایط عرضه و تقاضا رخ می‌دهد.
گپهای قیمتی بسته به موقعیت خود در نمودار، نشان‌دهنده قدرت یا ضعف روند هستند و در تعیین نقاط ورود و خروج نقش مهمی دارند. تحلیلگران با بررسی حجم معاملات و الگوهای کندلی پیرامون گپ، میزان احتمال تداوم یا بازگشت روند را ارزیابی میکنند.
چرا گپ قیمتی در نمودار ایجاد میشود؟
گپهای قیمتی (Price Gaps) در نتیجه تغییر ناگهانی تعادل میان عرضه و تقاضا به‌وجود می‌آیند و معمولا تحت‌تاثیر رویدادهای اقتصادی یا شرایط خاص بازار شکل می‌گیرند. از مهم‌ترین عوامل ایجاد گپ میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- انتشار ناگهانی اخبار اقتصادی (Economic News) مانند نرخ بهره، گزارش اشتغال یا تصمیمات بانک‌های مرکزی؛
- اختلاف زمان باز و بسته‌شدن بازارها (Market Session Timing)، بهویژه میان سشن نیویورک و سیدنی؛
- تغییر در نقدینگی یا حجم معاملات (Liquidity & Volume) در ساعات کم‌معامله؛
- ورود ناگهانی سفارش‌های بزرگ نهادی (Institutional Orders) که باعث جهش قیمتی میشوند؛
- واکنش سریع الگوریتم‌های معاملاتی (Trading Algorithms) به داده‌های جدید.
در مقاله آموزش و تحلیل گپ قیمت در سایت chartschool.stockcharts.com به موارد بیشتری جهت شناخت گپها در روند حرکتی قیمت اشاره شده است.
کاربرد گپ قیمتی در تحلیل تکنیکال
انواع گپ قیمتی، برای تشخیص تغییرات ناگهانی در پرایس اکشن بازارهای مالی استفاده میشوند. معامله‌گران با استفاده از گپها، می‌توانند روند قیمت و نقاط بازگشتی را پیشبینی کنند.
انواع گپ در تحلیل تکنیکال
هر نوع از گپهای قیمت، میتواند سیگنال‌های مختلفی درباره روند بازار، نواحی احتمالی تغییر جهت و قدرت حرکت ارائه دهد. گپهای قیمت به 4 دسته تقسیم میشوند؛ انواع گپهای قیمت:
- گپ معمولی (Common Gap)
- گپ شکست (Breakaway Gap)
- گپ ادامهدهنده (Continue Gap) یاگپ فرار (Runaway Gap)
- گپ خستگی یا فرسودگی (Exhaustion Gap)
در جدول زیر به مقایسه انواع گپهای قیمت در ابعاد حجم معاملات، سیگنال، موقعیت در روند و نکات تحلیلی در تحلیل تکنیکال پرداخته شده است:
نوع گپ قیمتی | تعریف تخصصی | موقعیت در روند | سیگنال و مفهوم | حجم معاملات | نکات کلیدی |
گپ معمولی (Common Gap) | عدم‌تعادل موقت عرضه و تقاضا در بازار خنثی | محدوده‌های رِنج | اهمیت پایین، پر شدن سریع | پایین | هیجان کوتاه‌مدت بازار، مناسب معاملات کوتاه‌مدت |
گپ شکست (Breakaway Gap) | آغاز روند جدید همراه با شکست حمایت یا مقاومت مهم | ابتدای روند | شروع روند تازه، تأیید شکست | بالا | نقطه ورود قوی، تایید با پولبک |
گپ ادامهدهنده (Runaway/Continuation Gap) | نشانه قدرت و تداوم روند جاری | میانه روند | ادامه حرکت قیمت | متوسط و بالا | تداوم شتاب روند، پر نشدن تا پایان حرکت |
گپ خستگی (Exhaustion Gap) | نشانه هیجان نهایی و ضعف روند | انتهای روند | هشدار بازگشت بازار | بسیار بالا سپس کاهش | همراه با واگرایی و الگوی بازگشتی، سیگنال پایان روند |
گپ معمولی (Common Gap)
گپ معمولی از انواع شکاف قیمت رایج در نمودار است، که معمولا در بازارهای آشفته رخ می‌دهد و با میانگین حجم معاملات همراه است.
ویژگیهای گپ معمولی
انواع گپهای قیمتی معمولی، به عنوان "گپ ناحیه" یا "گپ معاملاتی" نیز شناخته شده و معمولا رویداد مهمی قبل از آن‌ها وجود ندارد. ویژگیهای گپهای قیمتی معمولی:
- اندازه کوچک
- پر شدن سریع
- عدم ارائه سیگنال خاص در بازار
- تشکیل در محدوده‌های رنج
مثال واقعی از گپ معمولی (Common Gap)
در مثال زیر، گپهای معمولی جفت ارز NZD/CHF در تایم فریم یک دقیقه مشاهده میشود.
گپ شکست (Breakaway Gap)
گپ شکست زمانی ظاهر میشود که یک ناحیه حمایت یا مقاومتی شکسته شود. این نوع از شکاف‌های قیمت، مومنتوم بالای قیمت را نشان می‌دهند که معمولا، روند قیمت در جهت تشکیل آن به حرکت خود ادامه می‌دهد.
ویژگیهای گپ شکست
انواع گپهای قیمتی شکست، معمولا در آغاز روندی جدید ظاهر میشوند که پس از خروج قیمت از محدوده رنج رخ می‌دهند. ویژگیهای گپهای قیمتی شکست:
- خروج از رنج معاملاتی
- حجم بالا
- تغییر در جهت روند
- افزایش یا کاهش سریع قیمت
مثال واقعی از تشخیص گپ شکست (Breakaway Gap)
در نمونه زیر، گپ شکست را هنگام خروج از یک محدوده رنج در تایم فریم یک دقیقه مشاهده می‌کنید.
گپ ادامهدهنده (Continue Gap) یا گپ فرار (Runaway Gap)
گپ فرار یا گپ ادامه‌دار، نشان از هجوم خریدراران یا فروشندگانی است که ترید در شروع روند را از دست داده‌اند. از طرفی، پولبک قیمتی نیز برای ورود آن‌ها رخ نداده و افزایش ناگهانی تقاضا برای خرید یا فروش، همراه با پرش قیمتی رخ می‌دهد.
شکاف‌های فرار معمولا تا مدت‌ها پُر نمیشوند و تشکیل این گپها در روندهای صعودی یا نزولی، نشان از ادامه حرکت پرقدرت در جهت روند است.
ویژگیهای گپ ادامهدهنده
انواع گپ قیمتی ادامهدهنده یا فرار، ممکن است در اثر اخبار ایجاد شوند. این نوع از شکاف‌ها در اصلاح‌های قیمتی تشکیل نشده، بلکه زمان کاهش یا افزایش سریع قیمت نمایان میشوند. ویژگیهای انواع گپ قیمتی ادامهدهنده:
- تشکیل در روندهای قوی
- حجم بالای معاملات در آن‌ها
- تایید قدرت روند
- عدم بازگشت به سطح گپ
مثال واقعی از تشخیص گپ ادامهدهنده (Continue Gap)
در نمونه زیر، یک گپ ادامهدهنده در جفت ارز NZD/USD را مشاهده می‌کنید.
گپ خستگی یا فرسودگی (Exhaustion Gap)
گپهای خستگی یا فرسودگی، اغلب در انتهای روند‌ها یا در سطوح مهم حمایت و مقاومت تشکیل میشوند. این نوع از گپها، ممکن است به شکل گپ فرار نیز ظاهر شوند، اما کندلهای بعدی، آن‌را سریع پر میکنند.
ویژگیهای گپ خستگی یا فرسودگی معمولا گپهای خستگی پس از یک حرکت طولانی در قیمت اتفاق افتاده و نشانه‌های از تغییر روند هستند. ویژگیهای گپهای خستگی:
- تشخیص انتهای روند
- عدم تداوم روند
- افزایش حجم معاملات
- تشکیل در نزدیکی نواحی حمایت و مقاومت
مثال واقعی تشخیص گپ خستگی یا فرسودگی (Exhaustion Gap)
نمونه تشکیل یک گپ خستگی و تغییر روند قیمت پس از آن در نماد US100 در تایم فریم 1 دقیقه را در تصویر زیر مشاهده می‌کنید:
کاربرد گپ قیمتی در تحلیل تکنیکال
انواع گپ قیمتی، برای تشخیص تغییرات ناگهانی در پرایس اکشن بازارهای مالی استفاده میشوند. معامله‌گران با استفاده از گپها می‌توانند، روند قیمت و نقاط بازگشتی را پیشبینی کنند.
تریدرها، از انواع گپهای قیمتی به عنوان فرصت‌های معاملاتی استفاده میکنند و این باور در میان معامله‌گران وجود دارد که گپهای قیمت، زمانی پُر خواهند شد.
تفاوت گپ واقعی و گپ ظاهری در بازار
در تحلیل تکنیکال (Technical Analysis)، همه گپها واقعی نیستند و برخی بهدلیل تفاوت داده‌های قیمتی بین بروکرها یا تایم‌فریم‌ها ایجاد میشوند. تشخیص نوع گپ به معامله‌گر امکان می‌دهد تحلیل دقیق‌تری از حرکات واقعی قیمت داشته باشد.
- گپ واقعی (True Gap): زمانی رخ می‌دهد که بین قیمت بسته‌شدن کندل قبلی و بازشدن کندل جدید هیچ معامله‌ای انجام نشود؛ معمولا ناشی از اخبار مهم، داده‌های اقتصادی یا تغییر احساسات بازار است؛
- گپ ظاهری (Pseudo Gap): در اثر تفاوت اسپرد، اختلاف سرور بروکرها یا ناهماهنگی تایم‌فریم‌های کوچک ایجاد میشود و اعتبار تحلیلی پایینی دارد.
روان‌شناسی معامله‌گران در زمان وقوع انواع گپ در تحلیل تکنیکال
گپها (Gaps) بازتابی از تغییر ناگهانی در احساسات بازار (Market Sentiment) هستند و معمولا آغازگر حرکات پرشتاب قیمتی‌اند. درک این الگوهای رفتاری تحلیل‌گر را قادر می‌سازد تا قدرت روند را دقیقتر ارزیابی کرده و تصمیم‌های معاملاتی را از تاثیر هیجانات بازار دور نگه دارد.
- در گپهای صعودی (Bullish Gaps): ترس از جا ماندن (FOMO - Fear of Missing Out) باعث ورود خریداران جدید و افزایش فشار تقاضا میشود؛
- در گپهای نزولی (Bearish Gaps): وحشت فروش (Panic Selling) موجب افزایش عرضه و شتاب نزولی قیمت می‌گردد.
تفاوت گپهای قیمت در تحلیل تکنیکال
انواع گپ در تحلیل تکنیکال، اطلاعاتی همچون موقعیت و جهت روند، تغییر سنتیمنت بازار، نواحی حمایت و مقاومت، تغییر در قدرت و حجم معاملات را ارائه میکنند. تفسیر هرکدام از گپها، با توجه با این اطلاعات متفاوت است.
نکات مهم درباره انواع گپهای قیمتی
با اینکه انواع شکاف قیمت به راحتی قابل شناسایی هستند، اما استفاده از آن‌ها به توانایی‌های تریدر نیز بستگی دارد. تفسیر اشتباه آن‌ها، ممکن است موجب از دست رفتن موقعیت معاملاتی یا ضرر شود. نکات مهم درباره گپهای قیمتی:
- توجه به زمان: انواع گپ قیمتی در زمان‌های مختلف، معانی متفاوتی دارند؛
- استفاده در استراتژیهای معاملاتی: انواع گپهای قیمتی، می‌توانند به عنوان نقاط ورود و خروج معاملات به کار روند؛
- اهمیت حجم معاملات: حجم معاملات در زمان تشکیل گپهای قیمتی، اطلاعات مهمی از قدرت و ادامه روند در اختیار معامله‌گران قرار می‌دهد؛
- شناسایی نوع گپها: توانایی در تشخیص نوع گپ قیمتی، برای استفاده از آن‌ها در تحلیل تکنیکال اهمیت دارد.
گپ CME در بازار ارزهای دیجیتال
در بازار ارزهای دیجیتال، تفاوت بین قیمت بسته شدن و باز شدن بیت کوین در بورس کالای شیکاگو یا CME را، گپ CME می‌نامند. در اکثر مواقع، این اختلاف قیمتی به دلیل فعال بودن بازار ارزهای دیجیتال در صرافی‌های ارز دیجیتال متمرکز وغیرمتمرکز رخ می‌دهد.
گپ CME، تبدیل به ابزاری برای تریدرهای بازار کریپتو شده و از آن بهعنوان تحلیل قیمت و نقاط ورود و خروج معامله استفاده میکنند.
گپ شروع بازار در اول هفته
درآغاز اولین روز معاملاتی هفته، معمولا با توجه به اخبار و تغییرات پارامترهای اقتصادی کلان در تعطیلات، احتمال انتظارات افزایشی یا کاهشی قیمت‌ها وجود دارد.
این موضوع باعث ایجاد گپ قیمتی در نمودار بازارها شده و احتمال دارد که این گپ، از نوع شکست یا ادامهدهنده باشد.
پُر شدن یا بسته شدن گپها (Gap Filling)
در بسیاری از مواقع، بازار تمایل دارد فاصله قیمتی (Price Gap) ایجادشده را در ادامه حرکت خود پر کند. این رفتار نتیجه بازگشت تعادل میان عرضه و تقاضا است. با این حال، نوع گپ در تعیین احتمال پر شدن نقش تعیین‌کننده‌ای دارد:
- در گپهای شکست (Breakaway Gaps) معمولا شکاف قیمتی پر نمی‌شود؛ زیرا شکل‌گیری آن با آغاز روندی تازه همراه است؛
- در گپهای خستگی (Exhaustion Gaps) احتمال پر شدن بسیار بالا است؛ چون این نوع گپ معمولا نشانه پایان روند محسوب میشود.
تحلیل‌گر با بررسی حجم معاملات (Volume Analysis) و موقعیت گپ در ساختار روند، میتواند میزان احتمال پر شدن آن را به‌صورت دقیقتر برآورد کند.
در ویدئوی آموزشی کانال ClayTrader، درباره پرشدن گپهای قیمت اطلاعات کامل‌تری ارائه شده و علاقمندان می‌توانند برای کسب به اطلاعات بیشتر، این ویدئو را مشاهده کنند.
بررسی گپها در تایم‌فریم‌های مختلف
رفتار گپهای قیمتی (Price Gaps) در تایم‌فریم‌های مختلف متفاوت است و تفسیر آن باید با مقیاس زمانی تحلیل هماهنگ باشد.
در تایم‌فریم‌های روزانه و هفتگی (Daily & Weekly)، گپها معمولا ناشی از تعطیلی بازار (Market Closure) و واکنش به اطلاعات جدید هستند و اعتبار تحلیلی بیشتری دارند.
در تایم‌فریم‌های پایین‌ترمانند یک‌ساعته، بیشتر گپها ظاهری بوده و در اثر نوسان اسپرد یا تغییرات نقدینگی شکل می‌گیرند. تحلیل گپها باید در تایم‌فریمی انجام شود که با استراتژی معاملاتی و افق تصمیم‌گیری معامله‌گر هم‌راستا باشد.
اندیکاتور مولتی چارت مولتی تایم فریم در متاتریدر جهت بررسی چارت در تایم فریم‌های مختلف
اندیکاتور مولتی چارت مولتی تایم فریم (Multi Chart Multi Time Frame Indicator) یکی از ابزارهای تحلیلی پیشرفته در پلتفرم متاتریدر (MetaTrader) است که به معامله‌گران امکان می‌دهد حرکات قیمت را در چندین تایم‌فریم (Time Frame) به‌صورت هم‌زمان بررسی کنند.
این ویژگی موجب میشود تحلیل‌گر بدون نیاز به جابه‌جایی بین بازه‌های زمانی، دیدی یکپارچه از ساختار بازار به‌دست آورد.
- دانلود اندیکاتور مولتی چارت مولتی تایم فریم برای متاتریدر5
- دانلود اندیکاتور مولتی چارت مولتی تایم فریم برای متاتریدر4
در این اندیکاتور، داده‌هایی مانند نمودار قیمت (Price Chart)، میانگین‌های متحرک (Moving Averages) و فیلترهای تحلیلی مختلف در یک پنجره مجزا نمایش داده میشوند. به این ترتیب، کاربر میتواند روند کلی و جزئی بازار را در تایم‌فریم‌های مختلف از جمله کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت بررسی کند.
این قابلیت برای ترید روزانه (Day Trading)، اسکالپ (Scalping) و سوئینگ تریدینگ (Swing Trading) بسیار کاربردی است.
زمانی که جهت حرکت قیمت در تایم‌فریم‌های مختلف هم‌راستا باشد، احتمال تشکیل یک روند قدرتمند (Strong Trend) افزایش مییابد. بهعنوان مثال، در نمودار یک جفت ارز، قرار گرفتن قیمت بالاتر از میانگین‌های متحرک و ثبت سقف‌های جدید، تداوم روند صعودی را تایید می‌کند.
در مقابل، عدم هم‌خوانی سیگنال‌ها میتواند نشانهای از تغییر روند یا ورود بازار به محدوده خنثی باشد. برای نمونه، تحلیل نمودار جفت ارزی در تایم‌فریم‌های روزانه و چهارساعته نشان می‌دهد که حرکت قیمت زیر میانگین متحرک قرار گرفته و احتمال ادامه روند نزولی را تقویت کرده است.
در بخش تنظیمات این اندیکاتور، امکان انتخاب چندین بازه زمانی (1 تا 4 تایم فریم)، تعیین دوره‌های میانگین متحرک بلند، میان و کوتاه‌مدت، و تنظیم رنگ کندلها، مقیاس و موقعیت نمایش وجود دارد. این سطح از سفارشی‌سازی باعث میشود ابزار با هر سبک معاملاتی سازگار باشد.
اندیکاتور چند نمودار مولتی تایم فریم ابزاری هوشمند برای ترکیب تحلیل مولتی‌تایم‌فریم با میانگین‌های متحرک است.
این اندیکاتور دیدی جامع از بازار فارکس، ارزهای دیجیتال، سهام و کالاها ارائه می‌دهد و به معامله‌گر کمک می‌کند تا نقاط ورود و خروج را با دقت بالاتری شناسایی کرده و تصمیمات معاملاتی خود را بر پایه تحلیل هم‌زمان چندین نمودار بهینه‌سازی کند.
جمع‌بندی
انواع گپ قیمتی به شکل فاصلهای بین کندلهای قیمت نمایان میشوند که بر حسب زمان و موقعیت شکل‌گیری، تفاسیر مختلفی دارند. تریدرها از این شکاف‌های قیمتی، به عنوان ابزاری برای تحلیل قیمت و نقاط ورود و خروج معاملات استفاده میکنند.
گپهای قیمت، اطلاعاتی همچون موقعیت و جهت روند، تغییر سنتیمنت بازار ونواحی حمایت و مقاومت را در اختیار معامله‌گران قرار می‌دهند.
در بازار ارزهای دیجیتال، شکافی به نام گپ CME شکل می‌گیرد که تریدرهای کریپتو از آن برای معاملات بیت کوین استفاده میکنند.
