انواع اندیکاتور در تحلیل تکنیکال با استفاده از اطلاعات گذشته بازار، به تشخیص حرکت بعدی قیمت کمک میکنند. این ابزار با بررسی حجم و مومنتوم بازار، بالاترین احتمال برای واکنش قیمت را شناسایی میکند.

معرفی 7 اندیکاتور در تحلیل تکنیکال
در تحلیل تکنیکال بازارهای مالی، مانند بازار فارکس، انواع اندیکاتور بیشتر برای شناسایی روندکلی و بلند مدت قیمت، کاربرد و اعتبار دارند. در ادامه، 7 اندیکاتور پرکاربرد در تحلیل تکنیکال را بررسی میکنیم:
اندیکاتور مکدی (MACD)
اندیکاتور مکدی در دسته اوسیلاتورها (Oscillators) قرار میگیرد که برای شناسایی مومنتوم (Momentum) و تغییر جهت روند، طراحی شده است.
اندیکاتور MACD از ترکیب میانگینهای متحرک، ساخته شده است؛ و اغلب در تحلیل میانمدت و بلندمدت مورد استفاده قرار میگیرد.
نحوه سیگنالدهی اندیکاتور مکدی
این اندیکاتور در تحلیل تکنیکال، سه نوع سیگنال اصلی تولید میکند:
- کراس خط مکدی (MACD Line) و خط سیگنال (Signal Line)؛
- عبور از خط صفر؛
- واگرایی قیمت.
سیگنالهای انواع اندیکاتور در تحلیل تکنیکال زمانی اعتبار بیشتری دارند که همجهت روند قیمت باشند؛ یا با سایر ابزارهای معاملاتی، مانند سطوح حمایت – مقاومت یا الگوهای کلاسیک ترکیب شوند.

RSI
اندیکاتور RSI اوسیلاتوری (Oscillators) مبتنی بر مومنتوم (Momentum) است که قدرت حرکات قیمت در بازار را بسته به صعودی یا نزولی بودن آنها مقایسه میکند. این اندیکاتور در بازه بین 0 تا 100 نوسان دارد؛ و بیشتر برای شناسایی مناطق اشباع خرید و فروش کاربرد دارد.
نحوه سیگنال دهی اندیکاتور RSI
این اندیکاتور در تحلیل تکنیکال بیشتر برای شناسایی روند بلندمدت مورد استفاده قرار میگیرد؛ اما قابلیت سیگنال دهی به دو روش را دارد:
- شناسایی نقاط برگشتی با تشخیص اشباع خرید یا فروش؛
- تشکیل واگرایی بین قیمت و اندیکاتور RSI.
اندیکاتور RSI به تنهایی برای تحلیل و ورود به معامله کافی نیست. این اندیکاتور اغلب با پرایس اکشن ترکیب میشود.

ایچیموکو (Ichimoku)
ایچیموکو یک سیستم تحلیلی همه جانبه است که همزمان اطلاعاتی درباره روند، حمایت و مقاومت، مومنتوم (Momentum) و سیگنالهای ورود و خروج ارائه میدهد. این ابزار ژاپنی شامل پنج قسمت اصلی است که در کنار هم، تصویری جامع از بازار، ارائه میدهند:
- خط تغییر روند (Tenkan-sen)؛
- خط پایه (Kijun-sen)؛
- لبه اول ابر کومو (Senkou Span A)؛
- لبه دوم ابر کومو (Senkou Span B)؛
- خط تاخیری (Chikou Span).
نحوه سیگنالدهی اندیکاتور ایچیموکو (Ichimoku)
اندیکاتور ایچیموکو سیگنالهای زیادی برای ورود به معامله صادر میکند. در این بخش سه مورد از پرکاربردترین سیگنالهای این اندیکاتور در تحلیل تکنیکال معرفی شده است:
- کراس خط پایه (Kijun-sen) و خط تغییر روند (Tenkan-sen)؛
- عبور قیمت از ابر کومو؛
- تشکیل خط تاخیری (Chikou Span) در بالا یا پایین قیمت.
اندیکاتور ایچیموکو از معدود اندیکاتورهایی است که نیازی به ترکیب با سایر مفاهیم تحلیلی ندارد.

میانگین متحرک (MA)
اندیکاتور (Moving Average) یک اندیکاتور دنبالهرو روند (Trend-Following) است، که با هموارسازی نوسانات قیمت، روند کلی بازار را شناسایی میکند. این اندیکاتور در تحلیل تکنیکال برای شناسایی نقاط برگشتی، ساختار روند و نواحی حمایت و مقاومت مورد استفاده قرار میگیرد.
اندیکاتور میانگین متحرک (MA) به دو نوع اصلی تقسیم میشود:
- میانگین متحرک ساده (SMA)؛
- میانگین متحرک نمایی (EMA).
نحوه سیگنالدهی اندیکاتور میانگین متحرک (Moving Average)
این اندیکاتور در تحلیل تکنیکال به سه روش، سیگنال ارائه میدهد:
- کراس قیمت و میانگین متحرک (Moving Average)؛
- کراس دو یا چند میانگین متحرک (Moving Average) با دورههای مختلف؛
- شیب میانگین متحرک (Moving Average).
اندیکاتور میانگین متحرک جزو ترکیبپذیرترین اندیکاتورها در بازارهای مالی است و با سایر روشهای تحلیلی به سادگی ترکیب میشود.

بولینگر بند (Bollinger Band)
اندیکاتور بولینگر بند (Bollinger Band) یک اندیکاتور نوسان محور است، که از ترکیب یک میانگین متحرک ساده (SMA) و دو باند بالا و پایین ساخته میشود.
فاصله این دو باند از میانگین متحرک بر اساس اطلاعات گذشته بازار تعیین میشود. اندیکاتور Bollinger Band برای تشخیص اشباع خرید و فروش، فشردگی قیمت و شکست سطوح کلیدی، کاربرد دارد.
نحوه سیگنالدهی اندیکاتور بولینگر بند (Bollinger Band)
اندیکاتور بولینگر بند با استفاده از میانگین متحرک و دو باند بالا و پایین به سه روش، سیگنال معامله صادر میکند:
- برخورد یا خروج قیمت از باندها؛
- باز و بسته شدن فاصله میان باندها؛
- حرکت قیمت داخل کانال.
مثال افزایش نوسان و حجم بازار همزمان با افزایش فاصله بین باندهای اندیکاتور بولینگر بند در نمودار USD/CHF
میانگین محدوده واقعی (ATR)
اندیکاتور ATR یک اندیکاتور نوسانسنج است که میزان دامنه نوسان قیمت را طی یک بازه مشخص، اندازهگیری میکند. اندیکاتور ATR برای شناسایی قدرت حرکات کاربرد دارد، نه جهت حرکات؛ و کاربرد اصلی آن، مدیریت ریسک و فیلتر کردن سیگنالهای ورود به معامله است.
با توجه به اینکه اندیکاتور ATR، جهت قیمت را مشخص نمیکند، امکان صادر کردن سیگنال خرید یا فروش را ندارد. کاربرد این اندیکاتور در تحلیل تکنیکال، تایید سیگنالهای روشهای تحلیلی دیگر با مشخص کردن شدت نوسان است.

سوپرترند (SuperTrend)
اندیکاتور سوپرترند (SuperTrend) یک اندیکاتور روندی است که با ترکیب ATRو قیمت، نقاط ورود و خروج را روی نمودار قیمتی مشخص میکند. بر خلاف اندیکاتورهای مومنتوم، مانند RSI، سوپرترند (SuperTrend) مستقیما روی قیمت ترسیم میشود؛ و برای دنبال کردن روند در تایم فریمهای مختلف، مناسب است.
نحوه سیگنال دهی اندیکاتور سوپرترند (SuperTrend)
اندیکاتور سوپرترند با استفاده از اطلاعات ATR و گذشته بازار به سه روش، سیگنال معامله صادر میکند:
- تغییر رنگ خط سوپرترند (SuperTrend)؛
- تغییر موقعیت خط نسبت به قیمت؛
- افزایش فاصله خط سوپرترند (SuperTrend) از قیمت.
تغییر جهت قیمت همزمان با تغییر رنگ اندیکاتور سوپرترند در نمودار شاخص S&P500
مزایا و معایب استفاده از انواع اندیکاتور در تحلیل تکنیکال
اندیکاتورها ابزارهای ثابتی نیستند و بسته به شرایط، نتایج متفاوتی ارائه میدهند. عملکرد هر اندیکاتور مستقیما به استراتژی معاملاتی، تایم فریم و بازار وابسته است؛ و مانند تمام روشهای تحلیلی، مزایا و معایب مختص خود را دارد:
مزایا | معایب |
سادهسازی نمودار قیمت | تاخیر در سیگنالدهی |
استانداردسازی تصمیمگیری | سیگنالهای اشتباه در بازار رنج |
قابل ترکیب با استراتژیهای دیگر | وابستگی به تنظیمات |
کمک به مدیریت ریسک | ایجاد اعتماد کاذب |
مناسب برای طراحی سیستم معاملاتی خودکار | نادیده گرفتن زمینه بازار |
جمعبندی
برای انتخاب درست اندیکاتور در تحلیل تکنیکال باید مواردی از قبیل ساختار بازار، شدت نوسان و فاز حرکتی قیمت را در نظر بگیرید. ترکیب اندیکاتورها کاربردهای متفاوتی در تحلیل تکنیکال دارد؛ برای مثال، ترکیب سیگنالهای واگرایی در RSI و کراسهای اندیکاتور MACD به شناسایی تغییرات مومنتوم در روندهای کند بازار، کمک میکند.
تمام اندیکاتورها اطلاعات خود را از گذشته بازار دریافت میکنند؛ موضوعی که نوعی نقطه ضعف برای تحلیل با استفاده از اندیکاتور به حساب میآید.